Батыс Қазақстан облыстық білім басқармасының мектепке дейінгі, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының

облыстық оқу-әдістемелік кабинеті

«Геометриялық пішіндер әлемінде»

факультативтік курс

БАҒДАРЛАМАСЫ

Орал, 2019

Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының мектепке дейінгі, жалпы орта техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының облыстық оқу әдістемелік кабинетінің сараптама кеңесінде қаралып, облыс педагогтеріне тарату ұсынылды.

Хаттама №4 25.10.2019 жыл

Құрастырушылар:

А.Ж.Жалгасова, Орал қаласы №43 ОЖББМ бастауыш сынып мұғалімі

О.Ж.Елеугалиева, Орал қаласы № 26 ЖББОМ бастауыш сынып мұғалімі
Рецензенттер:

Г.Д.Тюляпова, Қазақстан инновациялық және телекоммуникациялық жүйелер университетінің «Қоғамдық гуманитарлық пәндер» кафедрасының педагогика ғылымдарының магистрі

А.Т.Тулеушова, Орал қалалық білім беру бөлімінің бастауыш сыныптар бойынша әдіскері

Жинақта «Геометриялық пішіндер әлемінде» таңдау курсының күнтізбелік жоспары, сабақ құрылымы, алғашқы геометриялық ұғымдар жайлы түсініктерін қалыптастыратын тапсырмалар көрсетілген.

Бағдарлама бастауыш сынып оқушыларының математика пәнінен алған білімдерін тереңдете түседі. Математика пәніне қосымша факультатив сабақтарында қолдануға болатын бұл бағдарлама бастауыш сынып мұғалімдеріне көмекші құрал ретінде ұсынылады.

МАЗМҰНЫ

Түсінік хат..................................................................................................... 6

1.Аналитикалық бөлім

1.1. «Геометриялық пішіндер әлемінде»факультатив курсының бағдарламасы..................................................................................................7

1.2.Аналитикалық әдістемелік бөлімі......................................................8

2.Практикалық бөлім

2.1. Күнтізбелік-тақырыптық жоспар.......................................................... 9

2.2. Сабақ құрылымы ...................................................................................11

2.3.Танымдық тапсырмалар ........................................................................ 26

2.4.Логика және тапқырлық тапсырмалар ..................................................30

2.5. Сабаққа қолдануға тиімді интербелсенді тәсілдер .............................31

2.6. Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар........................................33

---

3.Қолданылған әдебиеттер ............................................................................36

Түсінік хат

Жалпы орта білім беретін мектепте математика пәнін оқытуда геометрия маңызды орын алады. Оқушылардың бастауыш сыныпта геометриялық ұғымдар жайлы алғашқы түсініктері қалыптасады. Сол кезден бастап, оқушылардың геометриялық ұғымдарды тереңнен түсінулеріне жол ашуымыз керек. Себебі геометрия пәнін сыныптағы оқушылардың жартысынан астамы өте күрделі пән ретінде қабылдайтыны ешкімге жасырын емес. Геометрияны сыныптағы барлық оқушы бірден жоғары деңгейде түсініп, есептерін еш кедергісіз шығарып кетеді десек артық айтқан болар едік. Оқушылар түрлі-түрлі себептермен өткен тақырыпты түсінбей қалуы әбден мүмкін. Ал бұл геометрия пәнін келесі сыныптарда қалыпты деңгейде алып жүруге басты кедергі болып табылады. Сондықтан бастауыш сыныптан-ақ оқушылардың геометриялық ұғымдарды тереңірек меңгерулеріне жол аша білуіміз керек. Оқушыларға төменгі сыныптарда өткен материалдарды жинақтап, оны тереңдетіп, қосымша материалдармен байыта отырып курс өткізу керек. Өйткені алдыңғы тақырып кейінгі тақырыппен тығыз байланысты. Сондықтан бұл курстың негізгі міндеті оқушылардың 1-4 сыныпта алған білімдерін пысықтай отырып, еске түсіре отырып, жоғарғы сыныптарда геометрияны үйренудің негізін қалай аламыз. «Бастауыш сынып математикасын оқыту әдістемесіне» негізделе құрылған 2-ші сынып оқушыларына арналған «Геометриялық пішіндер әлемінде» атты факультативтік курсының жоспарын ұсынып отырмыз.

Бағдарламаның маңыздылығы: Бағдарламаны меңгеру нәтижесінде оқушылар геометрия тарихы, оның негізгі ұғымдары жайлы біледі, есептің шартын мұқият түсінуді, оның сызбасын шебер орындауды, есепті талдай білуді, белгісіз элементтер мен белгілі элементтерді байланыстыра білуді, есептің шартын ескере отырып, оны шығару алгоритмін рет-ретімен құрастыруды үйренеді.

 

Аналитикалық бөлімі

«Геометриялық пішіндер әлемінде» факультатив курсының бағдарламасы:

Бағдарламаның мақсаты:

Математика сабақтарында оқушының пәнді терең түсіну қабілетін дамытып,

күнделікті өмірде тиімде пайдалана білуін,оқыған тақырыптарын өз деңгейінде көрсетіп,тұлғаның тек білімді болуына,рефлексиялық қасиеттері бар тұлға қалыптасуға бейімдеу. Геометрияны өмірмен байланыстыра білу қабілеттерін арттыру.

---

Бағдарламаның міндеттері:

• 
  Математикаға, оның ішінде геометрия пәніне деген қызығушылықтарын арттыру.
  
• 
  Оқушылардың логикалық ойлау дәрежелерін дамыту;
  
• 
  Оқушылардың есеп шартының берілгені бойынша сараптау, салыстыру, теңестіру, жүйелеу және жинақтап қорыту арқылы есеп шығарудың ұтымды жолын таңдау қабілеттерін дамыту;
  
• 
  Шығармашылық ізденістер, зерттеулер жүргізу арқылы қоршаған орта жайлы білімін тереңдету.
  
• 
  Оқушылардың математика көмегімен сызба мәдениетін дамыту, әдемілік заңдылығын нақтылай білу.
  
• 
  Математика ғылымының өмірмен тығыз байланысты екендігін, оның ғылымның басқа салаларымен өзара байланыста екендігін теориялық және тәжірибелік тұрғыда түсіндіру.
  
• 
  Курс арқылы оқушылардың математика пәнінен алған білімдерін күнделікті өмірде пайдалана білуге үйрету.
  

Күтілетін нәтижелер:

• 
  Геометриялық ұғымдар жайлы жалпы түсініктері қалыптасады;
  
• 
  Есептерді шығару барысында фигуралар жайлы негізгі геометриялық мағлұматтар ала отырып, геометриялық түсінігін дамытады.
  
• 
  «Геометриялық пішіндер әлемінде» атты арнайы курсы оқушылардың интеллектісіне, олардың еріктеріне, эстетикалық сезімдері мен жан дүниесінің дамуына әсер етуі тиіс.
  
• 
  Қиып алу есептері оқушылардың геометриялық көріністерден әртүрлі материал жасай алуына көмектеседі. Осындай есептерді шығару әдемілікті, табиғаттағы заңдылықты сақтай білуге көмектеседі.
  

• 
  Ойларын дәлел арқылы жеткізуде,еркіндік көрсетеді. Оқушылар геометрияны өмірмен байланыстыра біледі.
  

• 
  Оқыту мақсаттары оқушының танымдық және шығармашылығын қабілеттерін арттыруға септігін тигізеді.
  

Пәнаралық біріктіру:

1. 
   Математиканың тарихпен байланысуы
   
2. 
   Жұмбақ есептердің әдебиетпен байланысуы
   

Пәнаралық байланыс: Математика, геометрия, әдебиет, еңбекке баулу, бейнелеу өнері.

1.2.Оқушылардың білімі мен білігіне қойылатын негізгі талаптар:

Оқушылар білуі керек:

Білім алу процесінде оқушы білімге деген (пассив) көзқарасын бұзу қажет.Үйренуші өздігінен (мұғалімнің ұйымдастыруы мен жетекшілігі арқылы) «Маған қандай білім қажет?», «Мен не білуім керек?» деген сұрақтар үнемі толассыз ой толғаныста болып, өзіндік тұрғыдан білімді ізденуі және игеруі керек.

---

Оқушылар игеруі керек:

• 
  Геометрияны оқып үйренуде өздігінен және топпен жұмыс жасай алуды;
  

*Геометриялық фигураларды қию, одан жаңа геометриялық фигура алуды;

• 
  Игерілген теориялық білімдерін өмірде іс-әрекет барысында қолдана білуді;
  

Ақпараттық – әдістемелік бөлім:

   Жалпы білім беретін мектепте «Геометриялық пішіндер әлемінде» тақырыбындағы 4-сыныпқа арналған бағдарлама мазмұны 34 сағатты құрайды, аптасына 1 рет. Сабақтың дәріс бөлімінде оқушылар геометриялық фигуралар және олардың қасиеттері, аудандары және олардың формулалары т.б. туралы мағлұмат алады. Практикалық бөлімінде  дәрісте алған білімдерін іс жүзінде түрлі есептерді шығару нәтижесінде көрсете алады.

Мемлекетіміздің білім беру үдерісіне енген жаңартылған білім беру бағдарламасы-заман талабына сай келешек ұрпақтың сұранысын қанағаттандыратын тың бағдарлама.Қай елдің болсын өсіп-өркендеуі, ғаламдық дүниеде өзіндік орын алуы ұлттық білім жүйесінің деңгейіне,даму бағытына байланысты. «Ұрпаға білімді халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды» дегендей,жас ұрпаққа сапалы,мән-мағыналы,білім беру- бүгінгі күннің басты талабы.

12 жылдық білім беру жүйесіндегі жаңа білім беру сатандарты мен бағдарлама математиканы түсіну және зерттеу тәсілі ретінде қабылдауды дамытады.Осындай көзқарас математиканы үйрету емес,математика арқылы оқыту идеясын іске асырады,яғни оқушыға дүниені математикалық білім,біліктер және іс-қимыл тәсілдері арқылы тануға мүмкіндік береді.Жаңа түпнұсқалық шешімдерді іздеуге қызығушылығын дамытады.
Жүргізу формасы: танымдық сабақ, зерттеу сабағы, дискуссия, сұхбаттасу, экскурсия, тренинг, конференция,саяхат,пікірталас

Курстың мазмұны:

Курстың тақырыптары Y тарауға топтастырылды.

I-тарау: Курстың мақсат-міндеттері. Геометрия тарихы (1 сағ)

Геометрия тарихы және ежелдегі өлшеу тәсілдері туралы түсінік қалыптастыру.Мектеп қабырғасында алған білімдерін өмірде пайдалана білу қасиеттерін баса көрсету.

II-тарау: Геометриялық фигуралар және олардың өзара орналасуы ( 12 сағат)

Геометриялық фигуралардың түрлерімен таныстыру және құрылысына қарай ерекшеліктерін анықтауға үйрету.Нүкте,сызық,түзу,кесінді,кесіндінің ұзындығын табуға арналған тапсырмалармен жұмыс.Бұрышты өлшеу алгоритмімен таныстыра отырып,машықтарын қалыптастыру.Транспортир құралын қолдану тәсілін үйрету.

---

III-тарау: Фигуралар салу. (3 сағат)

Геометриялық фигураларды салудың қыр-сырын меңгерту. Есептерді шешудің негізгі әдістері. Циркульмен орындалатын тапсырмаларға жаттықтыру. Салу есептерiн шешу барысында «кескіндеу сауаттылығының» теориялық және практикалық негiздерi қалыптасады, яғни оқушы есептi шешудiң жиi қолданылатын әдiстерi мен әртүрлi шарттарға сәйкес қолданылатын құрал - жабдықтармен танысады.

IY-тарау: Жазық және кеңістік фигуралар.Аудан өлшем бірліктері. Куб. (10 сағат)

Тік төртбұрыштың,шаршының ауданын табады.куб,тік бұрышты параллелепипедтің көлемін табу.Дүниені математикалық білім,біліктер және іс-қимыл тәсілдері арқылы тануға мүмкіндік беру.Тапсырмалардағы әр түрлі байланыс пен арақатынасын ажырата алады.

Y-тарау: Геометриялық пішіндер әлемінде (8 сағат)

Курс бойынша алған білімдерін бекіту, пысықтау,қайталау. Әр алуан практикалық жұмыстарға негізделеді.Баланың ойлау деңгейі-дәстүрден тыс және қызықты тапсырмаларды орындауға қажетті логикалық пайымдаулар құру.Өз бетінше іздену әрекеттерін қалыптастыру,оқушының интелектуалдық және ерік пен сезім белсенділігін дамыту.

«Геометриялық пішіндер әлемінде» атты қолданбалы курсының тақырыптық жоспары:

№

Тақырыптар

Сағат саны

Білімділік қазынасы

I.Геометрия тарихы (1 сағ)

1

Геометрия тарихы

1

Курстың мақсат – міндеттерімен , қолданылатын материалдар ретімен т.б. танысады

---

Смотрите также файлы

• Отчет по итогам 20202021 учебного года.docx

• Контрольная работа 2 По обществознанию за i полугодие 1.doc

• Практическая работа 4 Изучение строения Солнца, его атмосферы и влияние солнечной активности на Землю Цель работы.docx

• Дисциплина Экономическаятеория.docx

• Задания на формирование предметных результатов.docx