Файл: Билет 1 Паллиативтік кмекті йымдастыру жне жргізу. Паллиативті кмекті даму тарихы, масаттары мен міндеттері.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 08.11.2023
Просмотров: 615
Скачиваний: 14
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
4. Кереуеттің тежеуіштерін бекітіңіз.
5. Медбике тұрған жақтың тұтқыштарын төмен түсіріңіз (бар болса).
6. Кереуеттің бас жағын көлденең қалыпқа келтіріңіз.
7. Науқасты арқасымен жатқызып, кереуеттің шетіне жылжытыңыз.
8. Науқасты қырымен, біртіндеп ішімен жатқызыңыз.
9. Науқастың басының астына жастық қойыңыз (мойны бір жанына қисайып қалмау үшін).
10. Науқастың шынтағы 90° бүгілген «жоғары» тұрған қолына жастық қойыңыз, ал «төменгі» қолын бүкпестен төсектің үстіне қойыңыз (науқас денесінің дұрыс биомеханикасын сақтау. Науқастың денесін түзеу және ішкі иық ротациясын болдырмау).
11. Науқастың «жоғарғы» аяғының астына жастық қойыңыз, «төменгі» аяғы жамбасының үштен бір деңгейінде болуы тиіс (тізе буыны мен тобық аймағында ойылудың алдын алу. Жамбастың іштен айналып кетуін және аяқтың майысуын болдырмау).
12. Науқас табанына өкшенің 90° бұрышына тіреуіш (құмы бар қапшық) қойыңыз (табанның ішкі жағының дұрыс майысуын қамтамасыз ету және оның салбырап қалуын болдырмау).
13. Науқасың денесінің тіке болуын тексеріңіз.
14. Науқастың ыңғайлы жатқанына көз жеткізіңіз. Төсек-орнын дұрыстаңыз.
15. Тұтқаларды көтеріңіз.
16. Қолғапты шешіңіз. Қолыңызды жуып, құрғатыңыз
Билет № 4
-
Хоспис. Хоспистің жұмысын ұйымдастыру. Хоспис персоналының құрамы. Хоспис қызметкерлерінің негізгі функционалдық міндеттері.
Хоспис "сөзі латын тілінен шыққан және"біртүрлі үй" дегенді білдіреді. Мұндай үйлер орта ғасырларда қасиетті жерге (Палестина) ғибадат етуге барған ауру саяхатшыларға көмектесу үшін болған.Хоспис-өлетін онкологиялық науқастарға, кейде ЖҚТБ-мен ауыратын науқастарға кешенді медициналық, психологиялық және әлеуметтік көмек көрсетілетін мекеме. Хоспистер 1960-1970 жылдары Англияда ашылды.
Хоспис қызметінің негізгі принциптері;
Хоспис қызметі тегін. Өлім үшін, сондай-ақ туу үшін төлеуге болмайды.
Хоспис-бұл өлім емес, өмір үйі.
Симптомдарды бақылау науқастың өмірін сапалы жақсартуға мүмкіндік береді.
Өлім, туылу сияқты, табиғи процесс. Оны асықтыру және баяулату мүмкін емес.
Хоспис-науқастарға кешенді медициналық, психологиялық және әлеуметтік көмек көрсету жүйесі.
Хоспис-гуманизмнің дүниетанымы.
Үйде және ауруханада паллиативті көмек көрсету принциптері бірдей. Бірақ үйде пациенттің туыстары психологиялық және физикалық проблемаларды бастан кешіреді, бұл паллиативті көмекті жоспарлау кезінде ескерілуі керек.
Қайтыс болған адамның отбасына психологиялық көмек көрсету паллиативті көмектің маңызды бөлігі болып табылады, ол науқас қайтыс болғаннан кейін отбасын қолдауға арналған. Емделмейтін ауру, жақын адамның өлімі - оның туыстары үшін үлкен психикалық жарақат. Олар шаршауы мүмкін: олар науқасқа тітіркенуді, депрессияны және ашулануды, оның жақында қайтыс болуын күтпеуі мүмкін ("Мен қалай шаршадым/бәріміз шаршадық", " мұның бәрі қашан аяқталады?»).
2. Әлсіреген пациенттке құсық кезінде көмек.
Билет № 5
1.Онкологиялық пациенттің ауырсынуымен күресте медбике қызметкерінің рөлі
. Аурудың ұзаққа созылған ағымында отбасын, аға-інілері мен апа-сіңлілерін психологиялық қолдау жүзеге асырылады.
Онкологиялық кабинеттің мейірбикесінің негізгі міндеттері - онколог дәрігердің емдеу-диагностикалық тағайындауларын орындау және оған емхана қызметі ауданында тұратын халыққа, сондай-ақ бекітілген кәсіпорындардың жұмысшылары мен қызметшілеріне мамандандырылған медициналық көмекті ұйымдастыруға көмек көрсету болып табылады. Ол тікелей онкологқа есеп береді және оның басшылығымен жұмыс істейді.
Мейірбикенің міндеттері:
онколог-дәрігерді амбулаториялық қабылдау алдында жұмыс орындарын, қажетті медициналық құрал-саймандарды құжаттаманы дайындау, аппаратура мен техника құралдарының жарамдылығын тексеру;
зерттеу нәтижелерін уақтылы алуды бақылау және оларды амбулаториялық науқастардың медициналық карталарына жапсыру;
қажет болған жағдайда — дәрігерге қаралуға дайындық кезінде науқастарға көмек көрсету;
дәрігерге хирургиялық таңғыштар салу, биопсиялар жүргізу кезінде көмек көрсету;
науқастарға зертханалық, аспаптық және аппараттық зерттеулерге дайындалу тәсілдері мен тәртібін түсіндіру;
дәрі-дәрмектерге, таңу материалдарына қойылатын талаптарды жазып беру және оларды бас мейірбикеден алу;
санитарлық-ағарту жұмыстарын жүргізуге қатысу;
біліктілікті жүйелі түрде арттыру;
медициналық құжаттаманы дәрігердің бақылауымен ресімдеу (консультацияларға және қосалқы кабинеттерге жолдамалар, статистикалық талондар, медициналық карталардан үзінділер, еңбекке жарамсыздық парақтары, өмірінде алғаш рет қатерлі ісік диагнозы қойылған науқас туралы хабарлама, биопсияларды есепке алу журналдары
, орта медициналық персоналдың жұмыс күнделігі және т.б.).
Алғашқы онкологиялық бөлімше амбулаториялық жағдайда алғашқы мамандандырылған медициналық-санитариялық көмек көрсету үшін алғашқы мамандандырылған медициналық-санитариялық көмек көрсететін медициналық мекеменің құрылымдық бөлімшесі ретінде құрылады.
Бөлімшенің негізгі функциялары:
онкологиялық науқастарға медициналық көмек көрсететін медициналық мекемелердің онколог-дәрігерлерінің ұсынымдарын ескере отырып, онкологиялық аурулармен ауыратын науқастарды емдеу;
онкологиялық аурулармен ауыратын науқастарға алғашқы медициналық-санитариялық көмекті жүзеге асыратын дәрігерлерге консультациялық көмек, симптоматикалық ем жүргізуді бақылау;
есірткі және психотроптық заттарды жазып беру;
онкологиялық диспансерде немесе онкологиялық науқастарға медициналық көмек көрсететін медициналық ұйымда ісікке қарсы дәрілік терапия алатын науқастарды динамикалық бақылау, токсикалық реакциялардың дамуы кезінде зертханалық көрсеткіштерді бақылау
науқастарды онкологиялық диспансерге немесе медициналық ұйымға уақтылы жіберу;
онкологиялық науқастарды симптоматикалық жәнепаллиативтік емдеуге жіберу
науқастардың медициналық ұйымдарда емделуден бас тарту себептерін талдау;
онкологиялық аурулармен ауыратын науқастарды есепке алу;
онкологиялық аурулардың алғаш анықталған жағдайлары туралы мәліметтерді онкологиялық диспансерге жіберуді бағалау;
медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсететін медициналық мекемелердің мамандарына профилактикалық тексеру кезінде консультациялық және әдістемелік көмек, онкологиялық аурулардың даму қаупі жоғары науқастарды диспансерлеу;
халықты санитарлық-гигиеналық ағарту;
Жалпы практика дәрігерлерімен және маман - дәрігерлермен диагностикалық қателерді және онкологиялық аурулардың елеусіздігінің себептерін талдау және талдау;
онкологиялық аурулармен ауыратын науқастарға медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсететін медициналық ұйымдардың науқастарды тексеру және емдеу кезінде медициналық құжаттаманың белгіленген нысандарын ресімдеуін талдау;
медициналық-әлеуметтік сараптамаға жіберу үшін қатерлі ісіктермен ауыратын науқастардың медициналық құжаттарын ресімдеуге қатысу;
- 1 2 3 4 5 6
Пациентті ішімен жатқызу іс –әрекет алгоритмі.
Қолдану көрсетілімдері: төсектегі еңжарлы және еріксіз қалыптағы пациент, ойылудың алдын алу.
Дайындаңыз: функциональды кереуетті, 8 кішкентай жастықтарды, 2 жастықты.
Іс-әрекет алгоритмі:
-
Пациентпен сенімді қарым қатынас орнатыңыз. -
Пациенттің жағдайын және оның жағынан басқа жаққа ауысуына көмектесу мүмкіндігі барлығын бағалаңыз. -
Гигиеналық деңгейде қолды тазартыңыз. Қолғапты киіңіз. -
Кереуеттін (тормозын) тежеуін бекітіңіз. -
Медбике тұрған қыр жағындағы тұтқаны түсіріңіз (егер де ол болса). -
Кереуетке көлденең қалып беріп, пациенттің басының астынан жастықты алып, оған көмек көрсетуді қамтамасыз етіңіз. -
Ішіне аудару жасалатын пациенттің шынтақ буынынан жазылған қолын тұлғасының барлық ұзындығына паралельді (қатар) орнатыңыз және қысыңыз, сан астына қолыңыздың ұшын салып, пациентті оның қолы арқылы ішіне «аударыңыз». Егер де пациент денесінің бір жақ жартысында салдану (гемиплегия) болса, онда салданған қол арқылы ішіне аударуды жасаңыз (төсектегі пациентті аудару жеңілденеді). -
Пациенттің денесін кереуеттің ортасына жылжытыңыз (пациенттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету). -
Пациенттің басын бір жақ қырына бұрып, оның астына аласа жастықты қойыңыз (Мойын омыртқаларының бүгу және шектен тыс жазуды азайту). Салдануы бар пациенттің басын дененің сал болған жағына бұрыңыз. -
Кішкентай жастықты пациенттің ішіне, диафрагма деңгейінен біраз төмендеу салыңыз (бел омытқаларының шектен тыс жазылуы мен бел омыртқаларына салмақ түсу төмендейді), әйелдердің көкірек қысуын азайтады. -
Пациенттің иығынан бүгілген қолдарын, жоғары көтеріңіз, оның қолдары науқастың басына орналасады (пациентке жайлы қалып беру, иық буынының шығып кетуін болдырмау). -
Шынтақ астына, білекке және қол ұшына кішкене жастықтарды салыңыз. -
Табандардың астына жастықты салыңыз, аяқтың саусақтары матрацтың үстінде болуы керек (аяқтың саусақтарын матрацқа қысуын азайтады, табанның салбырауын және оның сыртына бұрылуын алдын алады). -
Пациенттің ыңғайлы жатқанына көзіңізді жеткізіңіз. -
Қолғапты шешіңіз. Қолыңызды жуып, кептіріңіз.
Билет № 6
-
Ауырсыну туралы түсінік. Ауырсынудың пайда болу механизмі. Ауырсынуды жою. -
Ауырсыну - бұл дене жарақаты немесе ауруы туралы ескерту тәсілі. Ауырсынудың себебі жойылғанда немесе емделгенде, ауыру сигналдары, әдетте, жоғалып кетуі керек - бірақ бұл бәріне бірдей емес. Көптеген адамдар үшін созылмалы ауырсыну күнделікті өмірдің бір бөлігіне айналуы мүмкін және күнделікті ауырсынуға әкелуі мүмкін - бұл күннен күнге - адамның физикалық және психикалық денсаулығына үлкен жүктеме әкелуі мүмкін. -
Созылмалы, ұзақ мерзімді ауырсынумен ауыратын адамдардың шамамен 25 пайызы біз созылмалы ауырсыну синдромы деп атаймыз. Бұл синдром сізде ауырсынудан басқа басқа белгілердің бар екенін білдіреді, мысалы, депрессия, мазасыздық, әлеуметтік депрессия және тағы басқалар күнделікті өмірден тыс.
2. Онкологиялық пациентке тері күтімін жүргізу.
Теріні күту және ойылудың алдын алу.
Науқасты әсіресе ауыр халдегі науқастарды күтуде тері күтімі маңызды орын алады. Оның тазалығымен тұтастығы аса маңызды шарт болып саналады. Терінің жұмсақтығы мен серпімділігін сақтау үшін және тері бездері қызметінің маңызы зор. Алайда тері мен май терінің бетіне, шаң мен микроағзалар жиналып, оны кірдетеді. Тері кірлеуінен қышиды, одан сызылған, (терінің тырналған жері) қасылған жерлер пайда болады, яғни терінің тұтастығы бұзылады. Бұл оз кезегінде терінің үстінгі қабатындағы микроптардың тереңірек бойлауына жағдай жасайды. Осыған байланысты мейірбике науқастың жеке басының ережелерін сақтауын қадағалайды және теріні таза сақтау жөніндегі әрекеттерді орындауға көмектеседі.
Мейірбике өз аяғымен жүрген науқастардыңтөсек-орын жапқыштарын, іш киімдерін ауыстыра отырып, гигиеналық ванна алу кестесін жасап, орындауы тиіс. Науқастың терісін жылы суға немесе антисептиктік ерітіндіге батырылған орамал ұшымен күніне 2 рет (10 камфор спиртінің ерітіндісімен немесе 70 этиль спиртімен) сүрту керек.
Әсіресе әйелдердің сүт бездерінің астындағы тері қабаттарын, науқастың мойнын құлағының сыртын, арқасын, көкіректің алдыңғы жағын, қолтық астын сүрту үшін орамалдың бір шетін зарарсыздандыру