Добавлен: 25.10.2023
Просмотров: 196
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
- Клиенттердің қанағаттануын зерттеу;
- Бәсекелестерді зерттеу
Табысты бизнес-модель құру үшін әлеуетті клиенттермен (клиенттер мен тұтынушылармен) өзара әрекеттесудің оңтайлы жолдарын анықтау қажет. Белгілі бір мақсатты аудиторияны зерделеп, пайдаланушы профилі жасалатын бірқатар негізгі сипаттамаларды анықтауға болады. Бұл деректерді ұйымдастыру арқылы қандай өнімге және қандай функционалдылық қажет және ол үшін пайдалы екенін түсінуге болады; ол үшін ол шынымен төлеуге дайын; тұтынушыны тарту үшін сіздің ұсынысыңыз (жоба, өнім және т.б.) қалай көрінуі керек.
Тұтынушы профилі шартты түрде екі құрамдас бөлікке бөлінуі мүмкін: бұл нақты және мінез-құлықтық ақпарат. Профильдің нақты бөлігі - бұл социодемографиялық деректер: аты, жынысы, жасы, білімі, саяси көзқарасы, діни адалдығы, әлеуметтік мәртебесі, тұрғылықты орны, отбасылық жағдайы, қаржылық жай-күйі, және т.б.
Бұл ақпарат сіздің әлеуетті клиенттіңіз қала немесе ауылда тұрады ма, жеке үйде немесе пәтерде, жұмысшы немесе бизнесті өзі басқарады ма, студент немесе зейнеткер ма, сіздің өнімдері тұсаукесерін құруға мүмкіндік береді. Әртүрлі мәмілелерді талдау профайлдың бұл бөлігін көптеген пайдалы ақпаратпен толтыруы мүмкін.
Жүріс-тұрыс факторы тұтынушылардың әдеттері, мотивациясы, мүдделер шеңбері, проблемалары, үміттері мен күтімін түсінуге көмектеседі. Адам дәл қалай өнімді сатып алады, параметрлердің қайсысы маңызды (өнім сапасы, сондай-ақ белгілі бренд, баға, достар пікірі және т.б.) болып табылады. Пайдаланушы профилінің осы маңызды бөлігін дұрыс анықтау үшін, сыртқы сипаттамалардың картасын жасау пайдалы. Осы картаның арқасында нақты тағамды сатып алу кезінде әлеуетті преференцияларда физикалық түрде портрет жасай алуға болады (Кесте 3.1)
Кесте 3.1
Тұтынушының физикалық картасы
| № п/п | Белгілер | Әлеуттік жағдайы | Психосоматикалық ауру | Таңдайтын тағамдар |
| Бет | ||||
| А | Бет пішіні | |||
| | Дөмалақ | Қаржылық қиындықтар, жеке өмірінде қиындықтар | Есірткіқұмарлық, араққұмарлық, диабет | Ет, тәттілер |
| | Төртбұрыштық | Батыл, күшті рухы | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, сүт өнімдері |
| | Жіңішке | Көп жұмыс істейді | | Ет |
| | Сопақша | Ақылды, сабырлы | | Балық, теңгіз өнімдері, сүт өнімдері |
| Б | Маңдай | |||
| | Дөңес, кең және жоғары | Жоғары әлеуметтік жағдайы | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, сүт өнімдері |
| | Мыжылған | Құбылмалы мінез, бақытсыз немесе ашулы | Есірткіқұмарлық, араққұмарлық | Ет, тәттілер |
| | Маңдайдағы тік сызықтар | Қарапайым мінезі, әділетті | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, сүт өнімдері |
| В | Құлақ | |||
| | Жоғары орналасқан | Атаққұмарлық және ақыл | | Балық, теңгіз өнімдері |
| | Басылған | Қоғамдағы бедел | | Ет, балық, теңгіз өнімдері |
| | Қалың | Молшылық және дәулет | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, сүт өнімдері |
| | Ұшталған | Сезімге берілген | Есірткіқұмарлық, араққұмарлық, диабет | Ет, тәттілер |
| Г | Көз | |||
| | Үлкен | Кең жүрегі, әртістік және ақшаны ұтымсыз пайдалану | | Ет, тәттілер |
| | Кішкене | Сақ | Ұйқысыздық, тәбеттің болмауы | Ет, тәттілер |
| Д | Ерін | | | |
| | Жұқа | Қайрат және мақсаткерлік | | Ет, балық, теңгіз өнімдері |
| | Етжеңді | Ақкөңілдік, адалдық, оптимизм | | Балық, теңгіз өнімдері, тәттілер, сүт өнімдері |
| Е | Сәнді шаш (әйел) | |||
| | Бет бетімен, еркін шаша | Романтикалық | | Балық, теңгіз өнімдері, тәттілер, сүт өнімдері |
3.1 – кестенің жалғасы
| | Тұра және қысқа | Қайсар және тәуелсіз | | Ет, балық, теңгіз өнімдері | |||
| | Ұзын жіне жалбыратылған | Жыныс әркетіне құштар, аусар, тәуекелді | | Тәттілер | |||
| | Жинақы | Сенімді және өзінің адамгершілігін сезу | | Ет, балық, теңгіз өнімдері | |||
| | Бұйраланған | Қылымсыған нәзік талғамымен | | Тәттілер | |||
| | Қысқа сәнді шаш | Қайратты | | Ет, балық, теңгіз өнімдері | |||
| Е | Сәнді шаш (ер) | ||||||
| | Ұзын шаш, сақалымен, мұртпен және жақ сақалы мен | Сенімсіз, шәлкез мінезді | Есірткіқұмарлық, араққұмарлық | Ет, тәттілер | |||
| | Қысқа шаш | Іскерлік, жетекшінің қадір-қасиеті | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, сүт өнімдері | |||
| | Орташа ұзындығы | Көңілді, арманшылды, креативті, бірқалыпты мінез | | Балық, теңгіз өнімдері, сүт өнімдері | |||
| | Шашты тақырлап алу | Экстремалды, авантюраға бейімделген | Аллергия, ұйқысыздық | Ет, балық, теңгіз өнімдері | |||
| Д | Сыртқы көрініс | ||||||
| Д.1 | Киім | ||||||
| | Тапсырма бойынша тігілген киім | Табысты және батыл | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, көкөніс, жемістер, сүт өнімдері | |||
| | Жарасымды пішіні мен киім | Менеджерлер, сауда өкілдері, бухгалтерлер | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, көкөніс, жемістер | |||
| | Пішіні жарасымы аз киім | Шығармашылық мамандықтардың өкілдері | | тәттілер , көкөніс, жемістер, сүт өнімдері | |||
| Д.2 | Жүріс-тұрыс, қозғалысы және дене тұрысы | ||||||
| | Былқ-сылқ жүріс | Тәртіпсіз және өзімшіл | Ұйқысыздық | тәттілер | |||
| | Байсалды, ширақ жүріс | Сенімді өзіне | | Ет, балық, теңгіз өнімдері, көкөніс, жемістер | |||
| | Турп еткізбейтін немесе оқыс қимылдар, орындықта жыбыршу, орындықтың шетіне отыру | Күйгелек, сенімсіз | Есірткіқұмарлық, араққұмарлық аллергия | тәттілер | |||
| Д.3 | Қарау | ||||||
| | Көз айырмай қарау | Жабысқақ және басқыншлық | Аллергия | Ет | |||
3.1 – кестенің жалғасы
| | Көзі ойнақшып түр | Бір нәрседен қорқады, түгел айтпау немесе алдау | Ұйқысыздық | Тәттілер |
| | Менмен | Менмен | | Ет, көкөніс, жемістер |
| | Көзінің астымен қарау | Бас иетін және елгезек | | Ет |
Бұл ақпарат тітынушының толық портретін құрастыру үшін жеткілікті емес. Сол үшін саулнама, интервью, сұхбат жіргізу кезінде респонденттің мінез-кұлығына назар аудару керек. Интервью, саулнама, оңаша немесе топтық әңгімелесу жүргізуде келесі сұрақтарға жауап алу қажет.
Ойлаймын және сезінемін (Think and Feel)
• адамдар тауар / услу / проблема туралы не біледі («өнім»);
• ол эмоционалды түрде қалай өнімге қарайды;
• өнімге қатысты айтыланған немесе айтылмаған ұсыныстар;
• қандай қылықтармен сөздер адамдың көңіліне тиеді және еске қалады;
• адам уақыттың көп бөлігінде қандай эмоционалды күйде болады.
Көремін (қараймын)
• адам қай жерде өмір сүреді;
• сырттан өнім туралы қандай ақпарат түседі;
• өнімге байланысты адамның өмірінде қандай проблемалар кездеседі;
• ол қандай бәсекелес ұсыныстарын көреді.
Есітемін (Hear)
• адамның пікіріне кім (ұрпақтардың, ер адамдардың / әйелі, әріптестер, көршілер) әсерін тигізеді;
• билік адамға қалай әсер тигізеді;
• қандай медиа оның сана-сезіміне ықпал етеді;
• ол күн сайын не естиді.
Сөйлеу және әрекет ету (Say and Do)
• өнім туралы тұтынушының ашықтан-ашық пікірін айту;
• өнім туралы ақпарат дереккөздер мен іздеу әдістері;
• өнім сатып алған адамдарға көзқарас;
• өнім туралы сөйлескен адамдардың оны қабылдау.
Ауру сезгіш нүктелер (Pain)
• қандай сәтсіздікке ұшырады;
• дискомфортқа әкелетін «екі ұшты» тақырыптар;
• қандай қауіптенумен тұтынуш кездескен;
• өнімді сатып алу үшін қандай тәуекелдерге барады.
Жетістіктер және талпыну (Gain)
• адам қандай мақсатқа жетуге және қандай нәтижеге келуге ұмтылады;
• қандай критерий бойынша жетістік бағаланады;
• мақсатқа жетуде қандай әдістерді пайдаланылады;
• мақсатқа жету үшін өнім құралы ретінде қалай пайдалану мүмкін.
Тұтынушы сегменттерінен нақты сегменттерді таңдалады, содан кейін олар мен мұқият жұмыс жүргізіледі: топтама анкеталар толтырады және тестілеуден өтеді. Осы топтың әрбір адамының іс-қимылын, сөздерін байқап, талдап, содан кейін жиналған ақпарат негізінде тұтынушты толық бейнелеу керек.
3.2 Аймақтық нарықты сегменттеуді жетілдіруде кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталығын ашудың бизнес-жоспары
1. Аннотация
Бизнес-жоспар тақырыбы: Аймақтық нарықты сегмаеттеуді жетілдіруде кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталығын ашудың бизнес-жоспары
Мекеме аты: «Шымкентмай» АҚ
Мекен-жайы: Қазақстан Республикасы, 160000, Оңтүстік Қазақстан облысы, Шымкент қаласы,
ЭФ -14 -3к тобының студентімен жасалған Есеналиев Аблайхан
Басталу мерзімі: 01.10.2019
Бизнес-жоспар қандай мерзімге есептеліп жасалған: 4 жыл
Инвестиция көлемі 5 млн. тенге
Өтелу мерзімі: 0,4 жыл
2. Түйін
Бәрімізге мәлім кәсіпкерлік секторы экономиканың диверсификациялауға, тұрақты қарқындармен дамытуға мүмкіндік береді. Осы тенденция біздің елімізде қалыптаса қойған жоқ. Сондай – ақ жоғарыдағы үлестік көрсеткіштер дамыған мемлекеттердің экономикасымен салыстырғанда мардымсыз болып табылады. Мұндай жағдайдың қалыптасуы мемлекеттік реттеу мен қолдауға және шағын бизнес пен орта кәсіпкерліктің ішкі және сыртқы орталарына қатысты әралуан аспектілі қиындықтары мен проблемаларына байланысты.
Кәсіпкерлік - экономиканың ең іргелі сигменттерінің бірі екендігі айқын. Мемлекеттің саяси тұрақтылығын сақтап, экономиканың тұрақты өсуін, жұмыссыздықты азайтып, халықтың жоғары деңгейде жұмыспен қамтылуын қамтамасыз етуге шағын және орта бизнестің тигізетін ықпалы зор. Дағдарыстың дендеп тұрған шағында жеке кәсіпкерлікпен айналысып, қаражат көзін қарастыру үшін мүмкіндік арта түсуде.
Кәсіпкерлік ортаның бірі «Шымкентмай» АҚ-ның технологиялық үдерісі толықтай қалдықсыз: шрот пен дән қауызы мал шаруашылығына арналған жемшөп өндірісінде қолданылса, майдың бір бөлігі өзінің сипаттамасы жағынан жасанды майлар негізінде дайындалатын сабыннан әлдеқайда асып түсетін жоғары сапалы шаруашылық сабынын өндіруде қолданылады.
Кәсіпорында өсімдік майлары жоғары сапада өңделіп, тұрғындар арасында тағам жасауда көптеген қолданылуда және де маргарин майларында тағамдық майлар шығаруға қолданылуда кішігірім майзаводтары мен осыған ұқсас кәсіпорындарға қарағанда бұл кәсіпорында жоғары дәрежелі тазартылған май шығарылады. «Шымкенмай» АҚ-ның майының сапасы импорттық майлардан кем түспейді.
Өндірістен шыққан қалдықтар –шрот, шелуха және т.б. Қазақстан Республикасының экономикасында маңызды орын ала отырып, құс фабрикаларында немесе үй жануарларына жем-шөп, мал азығы ретінде пайдаланылады.