Файл: Задачи пропедевтики внутренних болезней. Основные понятия (этиология, патогенез, симптом, синдром, диагноз). Этика и деонтология медицинской сестры.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 159
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
-
Инструментальные методы исследования при заболеваниях сердечно-сосудистой системы. Подготовка пациента.
Жүрек-қантамыр жүйесі ауруларының аспаптық зерттеу әдістері. Науқасты дайындау.
Жауабы: 1.Қанның жалпы анализі 2.Қанды биохимиялық зерттеу: ақуыз, фибриноген, холестерин, С-реактивті белок, протромбинді индекс, трансаминазалар және т.б. Иммунологиялық зерттеу әдістері Артериальды қысымды өлшеу Рентгенологиялық зерттеулер:
рентгеноскопия - рентген сәулесімен ағзаны көзбен көре отырып тексеру.
Коронарография - білекке радиальды артерияны тесу арқылы (көп жағдайда) немесе жүрек артериясы, жүректің сол және оң артериялары кезектесіп катетерленеді, содан кейін коронарлық артериялар орнатылған катетер арқылы рентгендік контрастты ортаға толтырылады, суреттер әртүрлі проекцияларда түсіріледі.
ЭКГ - жүрек жұмысы нәтижесінде туындайтын және дененің бетінде жүргізілетін потенциалдар айырмасының графикалық көрінісі.
ФКГ/ фонокардиография - жүрек қызметінің дыбысты көрінісін жазу тәсілі. Бұл жүрек аускультациясының толықтырушысы болып табылады және құлақпен төмен немесе мүлде естілмейтін дыбыстарды тіркеуге болады.
Жүректі ультрадыбыспен зерттеу /УДЗ/ - УДЗ мүмкіншілігі Жүректің қақпақшалары, қабықтары миокардтың морфологиялық өзгерістерін және қан тамырлардың патологияларын анықтауға болады.
Спирометрия - өкпенің қаншалықты жақсы жұмыс істейтінін өлшейді
Эхокардиография - Жүрек қуыстарының көлемдерін анықтауға. Жүрек клапандарының жағдайын және олардың қызметін бағалауға. Жүрек қабырғаларының қалыңдықтарын анықтауға. Жүрек қарыншаларының жиырылу мүмкіншіліктерін бағалауға. Жүректегі миокард инфарктінен кейінгі тыртықты өзгерістерді анықтауға.
-
Артериальная гипертензия и гипотония. Определение понятия. Классификация степеней артериальной гипертензии.
Артериялық гипертензия және гипотензия. Ұғымның анықтамасы. Артериялық гипертензияның дәрежелерінің жіктелуі.
Жауабы: Артериалдық гипертензи́я (АГ, гипертония, гипертониялық ауру, жоғарғы қан қысымы — артериялық қан қысымының ұзақ уақыт бойы тұрақты түрде көтерілуімен сипатталатын медициналық жағдай. Жоғары қан қысым кезінде көп жағдайда симптомдар байқалмайды.Алайда, АҚ-ның ұзақ мезгілде тұрақты түрде көтерілуі тәждік артерия ауруы, инсульт, жүрек жетіспеушілігі, жүрекшелер фибрилляциясы, перифериялық тамырлық ауру, соқырлық, бүйректің созылмалы ауруы және деменцияның пайда болу қауіпін жоғарылатыды.
Артериялық гипотензия деп – қан қысымының қалыптыдан төмендеуін айтады. Қалыптыда ересектерде қан қысымының төменгі шегі 105/65 мм.сын.бағ, ал балаларда 85/60 мм.сын.бағ болу керек. Кейбір адамдар төмен қан қысымына бейім туылады сол себептен олар қан қысымы төмен болғанына қармастан өздерін жақсы сезінеді. Олар үшін төменгі қан қысымы норма болып табылады. Гипотония көбінесе 30-40 жастағы әйел адамдарда немесе оданда жас 19-30 жас аралығында қыздарда кездеседі.Әйелдер де негізінен еркектерге қарағанда қан қысымы қалыпты да төмен болып келеді,ал жағымсыз ауа-райы немесе гормональды өзгерістер кезінде тіптен төмендеуі мүмкін. Гипотензия симптомдары Қан қысымы төмендеген кезде адамда әлсіздік,ұйқышылдық,бастың айналуы,ауыр жағдайда науқастың талып қалуы және аз ғана физиқалық жаттығу кезінде жүрегінің қатты соғуы байқалады.Гипотонияның ең жағымсыз симптомдарының бірі-ортостатикалық гипотония болып табылады.Бұл симптом кезінде адам отырған немесе жатқан жерінен атып тұрған уақытта басының айналуы,көзінің қарауылтуы тіпті кейде науқас есінен танып қалуы да мүмкін.
Гипертонияның бірінші дәрежесінің диагностикасы қан қысымының көрсеткіштерін үнемі өлшеуге байланысты мүмкін. Диагностика тыныш жағдайда жүзеге асырылады, тек егер бұл шарт орындалса, сіз дәл нәтиже ала аласыз.
Аурудың бірінші дәрежесі, әдетте, қарапайым емтихан кезінде кездейсоқ анықталады. Бұл жағдайда қысым 140 (160) / 90 (100) мм Hg аралығында болады. Арт. Кейбір жағдайларда, мұндай қысымның амплитудасы, диабеттік екінші деңгейдегі гипертония дәрежесінен зардап шегеді, бұл ішкі органдардың зақымдануына, ағзаның жеке сипаттамаларына байланысты.
Аурудың дамуымен қалыпты гипертония немесе қалыпты деңгей туралы әңгіме бар. Артериялық қысымда 160 (180) / 100 (110) мм Hg деңгейінде көрсетіледі. Арт. Диастоликалық параметрлері тек белгілі бір жағдайларда пайда болуы мүмкін.
-
Профилактические мероприятия при заболеваниях органов сердечно-сосудистой системы. Факторы риска.
Жүрек-қантамыр жүйесі органдарының ауруларының алдын алу шаралары. Тәуекел факторлары.
Жауабы: Жүрек-қан тамыры ауруларының пайда болуына әкеліп соқтыратын тағы бір фактор ол - темекі шегу. Орта есеппен алғанда темекі шегу адам өмірін 7-10 жылға қысқартады екен. Темекі шекпейтіндерге қарағанда темекі шегетін адамдар миокард инфарктісіне шалдығуы екі есе көп, ал, осы аурудан қайтыс болатындар саны темекі шегетіндер арасында шекпейтіндермен салыстырғанда 4 есеге артық. Бүгінгі таңда жүрек- қан тамыры ауруларының алдын- алу үшін мынадай маңызды нәрселерді есте сақтау керек:
Ең алдымен темекіден толықтай бас тарту қажет;
Тиімді тамақтану ережелерін сақтау;
Майлы тамақтардан бас тарту, тұзды пайдалану мөлшерін азайту - тәулігіне 4 грамм, құрамында калийі мол (бұршақ, өрік, құрма, теңіз қырыққабаты) тамақтарды көп пайдалану, сарыуызды барынша аз пайдалану;
Көкеніс пен жеміс-жидектерді барынша мол пайдалану;
Алкогольді ішімдікті белгіленген мөлшерде ғана пайдалану;
Дене белсенділігін арттыру, семіздіктен сақтану;
Қандағы холестерин құрамын үнемі тексеріп, бақылап отыру;
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе айтарым- дәрігер ауру адамды емдейді, ал, аурудың алдын алу әрбір адамның өз тірлігі.
-
Анатомо-физиологические особенности органов пищеварения и их функции. Основные жалобы при заболеваниях органов пищеварения. Характеристика и детализация жалоб.
Асқорыту жүйесінің анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері және олардың қызметі. Асқорыту жүйесінің ауруларындағы негізгі шағымдар. Шағымдардың сипаттамасы және егжей-тегжейлері.
Жауабы: Асқазан ауруларының негізгі шағымдарына тәбеттің өзгеруі,
іштің ауруы, жүрек айну, құсу, қан кету, кекіру және қыжылдау жатады. Асқа тәбеттің өзгеруі. Тәбеттің өзгеріуне оның нашарлауы, болмауы, күшеюі жатады. Тәбеттің нашарлауы көбіне асқазанның кілегей қабығы зақымданғанда және оның секрециясы азайғанда болады ( гастрит , асқазан рагі). Асқазан секрециясы көбейсе тамаққа тәбетте күшееді (асқазанмен ұлтабар жарасы). Тәбеттің шамадан тыс күшеюі (араны ашылу) булемия деп аталады. Тамақ емес заттарға құштарлық не бұрма тәбет ахилияда, анемияда кездеседі. Асқазан обырымен ауыратын пациенттерде ет, балық тағамдарына жиіркену болады.
Кекіру. Асқазан ішіндегі ауа не тамақтың шамалы бөлігінің ауызға оралуын кекірік деп атайды. Қарындағы тамақ көп уақыт тұрып қалса, онда ол шіри бастайды, кекірік шіріген жұмыртқа иісін береді. Кекірген тамақтың қышқыл татуы асқазанда қышқылдықтың көбейгенінен, ащы болуы асқазанға өт оралғанда, ашыған маймен татуы асқазанда органикалық қышқылдар көбейсе, шірік дәм ауызға оралса - асқазанда тамақ ұзақ уақыт тұрып шіри бастағанды білдіреді.
Қыжылдау. Өнеш тұсының қыжылдауы өңештің төменгі бөлігініасқазанның қышқыл сөлімен тітіркенуінен болады. Көбіне асқазанда қышқылдық көбейетін ауруларда болады. Кейде қалыпты қышқылдықта не төмен қышқылдық кезінде де байқалады.
Жүрек айну - төс шеміршегі астында болатын жағымсыз сезім. Жүрек айнукезінде жалпы әлсіздік, мөлшерден тыс сілекей бөлінуі, қара терге бату байқалады. Жүрек айну кезбе нервтің тітіркенуінен де болады. Оның негізгі себептері: асқазан аурулары, орталық нерв жүйесінің зақымдануы, жалпы улану, рефлекторлы жүрек айну.
Құсу - даму механизміне қарағанда күрделі рефлекторлы акт, құсу орталығы тітіркеніп асқазандағы тамақ еріксіз өңеш, көмей, ауыз арқылы сыртқа шығады. Құсық себебіне қарай орталық және шеткі болып екі түрге бөлінеді:
Орталық құсу бас қуысының ішіндегі қысым көтерілгенде және ми тамырларының жиырылуында болады, оның ерекшеліктері: құсу алдында жүрек айну болмайды, құсқаннан кейін науқас адамның жағдайы жеңілдемейді.
Шеткі құсу – асқазан ауруларында және рефлекторлы құсуда болады. Асқазан толық босағаннан кейін науқастың жағдайы жеңілдейді. Қусықта тамақтан басқа қышқыл, шырыш , өт, қан аралас болу мүмкін және қышқыл иісті болады. Іштің ауырсынуы асқазанның әр түрлі ауруларында кездеседі. Асқазан ауруларында ауырсыну асқазан және ұлтабардың түйіліп жиырылуынан болады, кей жағдайда асқазан қабырғасындағы нерв талшықтарының тітіркеуінен болады. Ауырсынудың орналасқан жері эпигастрий аймағы, қарын төмен түскен болса онда ауырсыну кіндік тұсында және оның сол жағында байқалады. Пациенттен ауырсынуды анықтағанда, осы мәліметтерге көңіл бөлу керек: орналасқан жері мінездемесі тұрақты,ұстамалы,тәулік , жыл мезгіліне байланысы тамақпен байланысы иррадиациясы, берілу жері/ жауырынға, төстің артына, арқаға,оң жақ қабырға астына/ тамақтаң, құсықтан, жылу, суық қолданғанда, ас содасын ішкенде өзгеруін /азаюы,кобеюі, тоқтауы/ физикалық күшпен байланысы күштілігі
Асқазаннан қан кету. Үнемі қауіпті белгі болып саналады.
Түрлері: қан аралас құсық, таза қан кету, түсі қарайған нәжіс(мелена).
Асқазанмен, өкпеден қан кету айырмашылықтары:
Асқазаннан қан кеткен адамның анамнезінде асқазан аурулары болады,
өкпесінен қан кеткен науқастың анамнезінде өкпе аурулары болады. Қан аралас құсу бір күннен артық созылмайды, қақырық пен қан түкіру бірнеше күн болуы мүмкін. Өкпеден қан кеткенде өкпеден ылғалды сырыл естіледі. Өкпеден кеткен қан ауа түйіршіктері араласқандықтан көпіршіп тұрады. Асқазаннан кеткен қан - тамақ аралас және қышқылдан қоныр түстес болады(кофе тұнбасы тәрізді).
-
Особенности расспроса и осмотра пациентов с патологией печени и желчевыводящих путей.
Бауыр және өт жолдары патологиясы бар науқастарды сұрау және тексеру ерекшеліктері.
Бауыр және өт жолдарының ауруларының дерт анықтамасын жүргізгенде шағымдардың сипаттамасы маңызды роль атқарады. Науқастың дамуын түсіну үшін аурған адамнан аурудың қалай басталғанын, қалай ауырғанын, денесінің қашан сарғайғанын, зәрінің түсінің қай уақытта өзгергенін, бұрын сары аурумен ауырған – ауырмағанын сұрап білу керек. Науқастың өмір тарихын білген дұрыс. Бұл да бауыр және өт қалтасының ауруына себеп болатын жағдайларды анықтауға бағытталады. Мысалы, ұзақ уақыт ішімдік ішкен адамдар созылмалы гепатит, цирроз ауруларымен жиі ауырады. Майлы етпен тамақтанатын адамдарда өт қабының тасы жиі кездеседі. Өт қалтысының қабынуы толық адамдарда, әсіресе әйелдерде жиі кездеседі. Сонымен қатар аурудың мамандығын, қызмет орнының қандай екенін анықтаудың да үлкен маңызы бар. Өйткені, жұмыс бабымен науқас әртүрлі химиялық заттармен қатысса олда бауырдың қабынуына себепші болады.
Науқасты дұрыс қарау оның ауруын анықтауға көп көмектеседі. Науқастың арықтап, жүдеп кетуі бауыр циррозында, қатерлі ісік ауруларында байқалады. Созылмалы гепатит пен цирроз ауруларымен ауыратын науқастардың денесінде қызыл жұлдызша сияқты ұсақ таңбалар пайда болады, алақаны қызарады, іштегі көк тамырлары кеңейіп, көгеріп шығады да, “теңіз медузасының басы” сияқты өрнек жасайды. Науқас денесін қасығаннан тырнақтың іздері қалып қояды.
Оң жақ қабырғаның астын сипалағанда бауырдың көлемін, қаттылығын, бетіндегі түйіншіктерін, ауырсынуын анықтауға болады. Қатерлі ісік ауруында бауыр қатайып қатты ауырады, бауырдың шетін сипағанда үсті тегіс болмай, бұдырланып тұрады. Кейде бауыр кішірейіп, қатайып сипағанда анықталмайды. Асцитте құрсақ қуысында бос сұйық анықталады. Өт қалтасын қолмен сипалап табу өте қиын. Бауыры және өт қалтысы қабынған науқастардың бұғанасының жоғарғы жағын басқан кезде ауырсыну сезіледі (Френикус белгісі). Бұл көк еттің созылуына және жүйкенің қозғалуына байланысты.
| Науқастың шағымдары |
| 1.Іштің ауырсынуы (мерзімі, бағыты, тамақпен байланысы) 2.Лоқсу, құсу, қыжылдау, кекіру, 3.Іш өтуі, іш қатпасы, тәбетінің бұзылуы. 4.Іштің кебуі, сары судың жиналуы. 5.Терінің сарғаюы, қышыну. 6.Арықтау, әлсіздену, ұйқышылдық 7.Аузында ащы дәмнің сезінуі |