ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 15.11.2019
Просмотров: 2405
Скачиваний: 1
-
Сабақтың басталуын ұйымдастыру.
-
Бар білімдерін, біліктерін және дағдыларын көрсету.
-
Өтіп жатқан материалмен жұмыс.
– Жаңа материалмен танысу.
– Жоспарланған білім деңгейін көрсету (қайталау, жетілдіру және білім мен білікті пайдалану).
-
Білімді жүйелеу және қорытындылау.
-
Үй тапсырмасын ұйымдастыру.
Сабақтың «Бар білімдерін, біліктері мен дағдыларын көрсету» сатысының дидактикалық мақсаты – оқушылардың білімдеріне, біліктері мен дағдыларына талдау жасау.
Сабақтың «Өтіп жатқан материалмен жұмыс» сатысының мақсаты – оқушыларды жаңа тақырыппен таныстыру, жаңа ақпараттарды жеткізу, бар білімді тереңдету, дамыту. Бұл мәселелердің шешімін табу үшін, жаңа оқыту әдістемелерін ойлап табу және оқушылардың қабілеттерін жетілдірудің түрлі амалдарын анықтау қажет.
Сабақтың «Жоспарланған білім деңгейін көрсету» сатысының дидактикалық мақсаты – білімді меңгеру, білімді қолдана білу, өмірде және ғылымда оқыған білімді практика жүзінде пайдалана білу.
«Білімді жүйелеу және қорытындылау» сатысының дидактикалық мақсаты – ең негізгіні көрсету, оқылып жатқан және оқып кеткен материал арасындағы негізгі байланысты орнату. Негізгі функциялары – бағалық – нақтылық, оқыту, бақылау – тексерушілік. Бұл сатыда оқушының жұмыстары қорытындыланады, оқылған материалдан негізгісі анықталады, жекелеген сұрақтарға жауаптар арасындағы байланыс беріледі, басқа пәндер бойынша берілген материалдар мен жаңа пән арасындағы байланыс тексеріледі, білімді практика жүзінде өмірде, техникада, ғылымда пайдалану талқыланады.
Сабақ жоспарларын жасаған кезде, олардың оқыту сапасына оң әсер етуін және курстың барлық бағдарламаларын қамтуын қадағалау керек. Ол үшін олар төмендегі шарттарды қанағаттандыруы қажет: нақты, шынайы және ашық болу, яғни оқушы өзіне қандай талап қойылғанын және оны орындау керектігін білу керек.
Информатика сабағының жоспарланған практикалық сабақтары екі академиялық сағатқа дейін созылуы мүмкін. Әр түрлі компьютерлік сабақтарды оқып, үйрену сабақты әр жастағы балалар тобына қарай жіктеуге болатындығын көрсетті. 11 – 14 жас аралығындағы оқушылар үшін сабақтың бір бөлігі (мысалы, 10 – 15 минут) оқушылардың алгоритм жазуға, ал 5 – 10 минуты сабақты қорытындылауға бағытталса, онда компьютерлік сағат ұзақтығы 60 минутқа, ал рұқсат етілетіні – 90 минут, екі еселенген практикалық сабақтар рұқсат етілген.
Сабақ жоспарларын құрғанда мыналарды бөліп қарастыру керек: «Сабақтың құрылымдық элементтері», «Мұғалім қабілеті», «Оқушы қабілеті».
Әр сабақтың жоспар конспектісі дұрыс құрылуы керек, сонымен қоса дидактикалық материалдар дайындалуы қажет. Әр сабақтың конспектісінде оқытудың формасы мен әдістерін, бақылау түрлері мен құралдарын, оқытушы мен оқушының жауапкершіліктерін көрсету керек.
Мұғалімнің жауапкершілігі – оқушылар алдына мақсат қоя алу, оларға бағыт бағдар беру.
Педагог пен оқушы арасындағы байланыс:
а) жалпы дидактикалық оқыту әдістемелер – түсіндірмелі немесе ақпараттық, мәселелік мазмұндама және дәріс;
б) ұйымдастырылған оқыту формалары – сабақ практикалық сабақтар, үй тапсырмаларын ұйымдастыру, бақылау және қосымша сабақтар;
в) жалпы ұйымдастырылған оқыту формалары – жаппай, жекелей, топтық, дифференциалданған.
Білімді тексеру және педагогикалық диагностика, бұл – оқыту үрдісін қорытындылайтын элемент. Олар жаңа оқыту әдістемелерін енгізуге, артта қалғандарын тартуға ықпалын тигізеді. Тексеру нысандары ретінде келесі тексеру тапсырмаларын алуға болады: компьютердегі жаттығу, фронтальды сұрақ – жауап, тест тапсырмалары, өздік және практикалық сабақтар және т. б. Тапсырма мазмұнына, сұрақтарға және тапсырмаларды беру формаларына аса көңіл бөлу керек. Оқушыларға нақтыланған, қысқа және нұсқа, сонымен қоса ауызша сұрақтар берілуі қажет.
Материалды оқымас бұрын тексеру, оны толығымен меңгеріп алуға тірек бола алады. Жаңа материалды түсіндіру кезіндегі қайталау мұғалім мен оқушы арасындағы маңызды роль атқаратын «кері байланыс» болып табылады. Оқушының назарын негізгі сұрақтарға аудару үшін, оларға осы бағытта сұрақтар қойылады.
Білімді, білікті және дағдыны қайталап, бекіткен кезде тексеру тек қана ретке келтіруші, көрсетуші роль ғана атқармайды, сонымен қатар, білімді одан әрі дамытуға ықпал етеді. Практикалық және өздік жұмыстары, бақылаулар оқушылардың алған білімдерінің нәтижелерін көрсетуі керек.
Өзін - өзі бақылауға арналған тапсырмалар:
Қорғауға берілген реферат тақырыптары:
-
Сабақтың түрлерімен типтері.
-
Қазіргі заманға сай сабақтарға қойылатын дидактикалық талаптар.
-
Дәстүрлі сабақтың ерекшіліктерімен артылықшылықтары.
Негізгі әдебиеттер /5,6/,
Қосымша әдебиеттер/4,8/.
Дәріс – 5.
Дәріс тақырыбы: Мектеп информатика курсы бойынша оқулықтарға талдау.
Дәрістің мақсаты: Орта мектептің 7-9 сыныптардың информатика оқулықтарына талдау жасау
Тақырып бойынша қарастырылатын сұрақтар:
1. Орта мектептің 7-сыныптың информатика оқулығына талдау жасау.
2. Орта мектептің 8-сыныптың информатика оқулығына талдау жасау.
3. Орта мектептің 9-сыныптың информатика оқулығына талдау жасау.
Дәрістің тезисі: Мектеп информатика курсы бойынша оқулықтардың тізімі силлабустан көруге болады. Әрбір сыныпқа арналған информатика оқулықтардың мазмұнына тоқталамыз.
7-сыныпта информатиканы оқытудың негізгі мақсаты - оқушыларға ақпаратты өндеу, беру және қолдану үрдістері туралы білімді меңгерту оқу үрдісінде компьютерлік технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын, алгоритмдік мәдениет пен компьютерлік сауаттылықты қалыптастыру болып табылады.
Алгоритмдік мәдениет дегеніміз – алгоритмді құру, түсіну және атқару іскерлігі арқылы бейнеленетін ойлау мәдениеті.
Оқытудың мазмұны - шығармашылық жеке тұлғасын қалыптастыруға, логикалық-құрылымдық ойлау қабілетін дамытуға, яғни оны қызмет субъектісі ретінде қалыптастыруға және компьютерлік технологияның мүмкіндіктерін өздерінің кәсіби дайындық деңгейлеріне еркін пайдалана білуге бағытталған.
Информатиканың мамандыққа баулу курсы ретінде оқытуда оқушылардың операциялық жүйемен, PAINT графикалық редакторымен, WORDPAD мәтіндік редакторымен жұмыс жасауды, электрондық поштаны іске қосуды меңгерту сияқты және тағы басқа мәселелер қамтылады.
7-сыныпқа арналған «Информатика» оқулығы 2007 жылы қайтадан өңделіп шығарылды. Бұл оқулықта дәл сол тақырыптар қамтылған. Тек айырмашылығы – ескі оқулықтағы кейбір қазақша нұсқасымен берілген терминдер қайта орысшаға аударылған, кейбір тарауларға деректер қосылса, кейбіріннен, керісінше, материалдар алынып тасталған және суреттер мен кестелер өзгертілген.
1 - бөлім информатиканың теориялық негізгі іргелі ұғымдары – ақпарат, ақпараттық үрдістер ұғымдарына кеңінен түсініктеме беріліп, ақпаратты қабылдау және өңдеу мәселелері жан-жақты қарастырылады. Бұл бөлімде “ақпарат” сөзіне “ақпарат – белгілі бір нәрсе туралы таңбалар мен сигналдар түрінде ұсынылатын мәліметтер тобы” деген түсініктеме берілген. Адам ақпаратты сақтай алады, жеткізе алады және өңдей алады. Бұл әрекеттер ақпараттық үрдістер деп аталады. Жаңа кітапта ақпараттық үрдістер сызба түрінде кескінделген. Бұл бөлімнің 2-тақырыбы “Ақпаратты кодтау(таңбалау)” деп аталады. 2003 жылы шыққан оқулықта кодтау – ақпаратты белгілі бір алфавит арқылы ұсыну деп берілсе, 2007 жылы шыққан оқулықта кодтау – ақпаратты жеткізу үшін оның түрін өзгертеді, яғни оны түрлендіреді. Мысалы, ақпаратты белгілі бір алфавит арқылы құпиялап жазады. Бұл үрдісті кодтау деп атайды деп толықтырылған. Есептеуіш техникасында ең көп пайдаланылатын код – ASCII, американдық ақпарат алмасудың стандартты коды болып табылады. 2007 жылы шыққан оқулықта да оның кодтау кестесі берілген.
2-бөлім ақпаратты өңдеудің техникалық құралдары – есептеу техникасы, оның даму тарихы, архитектурасы зерттеуге арналған. Бұл тақырып бойынша «Дидактикалық материал. Практикум» құралында әр түрлі кестелік және мәтіндік тапсырмалар берілген. Мысалға «ЭЕМ буындары мен олардың сипаттамалары» кестесін келтіруге болады және оның дұрыс жауаптары мұғалімге арналған оқыту әдістемесінде жазылған.
2003 жылғы кітаптың 3-бөлімінде Windows'98, ал жаңа оқулықта Windows ХР оқытылады және мағлұматтар жаңартылған. Оның мәтіні келесідей: Қазіргі кезде Windows – барлық дербес компьютерлерге арналып кең таралған операциялық жүйе. Windows-тің кең таралуына себеп, оның қолайлығы, түсініктілігі, графикалық интерфейсі, бірнеше бағдарламалармен қатар жұмыс жасау мүмкіндігі және жаңа жабдықтардың автоматты түрде бапталуы сияқты ерекше қасиеттерін атауға болады.
PAINT графикалық редакторы 4-бөлімде қарастырылған. Бұл бөлімде бағдарламасын іске қосу, сурет салу кезеңдері, редактордың құралдары жайлы өте жақсы жазылған. Сонымен қатар оқушыларға тапсырмалар берілген.
WORDPAD мәтіндік редакторы қарапайым мәтіндік құжаттарды жасауға мүмкіндік береді. Бұл бағдарлама жайлы мағлұмат 5-бөлімде беріледі. Мұнда бағдарламаны іске қосуды, құжат құруды, мәтінді пішімдеу, мәтінге күн мен уақытты кірістіруді және т.б. үйретеді.
6-бөлімде блокнот және калькулятор бағдарламалары ұсынылған. Бұл бөлімде блокнот пен калькулятордың мүмкіндіктері, калькулятордың түрлері мен батырмалары суреттерімен түсінікті етіліп жазылған. Сондай-ақ тақырып соңында практикалық тапсырмалар берілген.
8-бөлім компьютерлік желілер деп аталады. 2003 жылы шыққан оқулықта компьютерлік желі – бұл әр түрлі қорларды, мысалы, бағдарламаларды, құжаттарды және құрылғыларды бірігіп пайдалану үшін бір-бірімен жалғастырылған компьютерлер тобы деп беріледі. 2007 жылы шыққан оқулықта қор сөзі ресурс, бағдарлама сөзі бағдарлама деп аударылып жазылған. Сонымен қатар, ақпарат алмасу, желілік ақпараттық технологиялар сызбалары кескінделген. Одан әрі жалпы желі, электрондық пошта ұғымдары кең көлемде ашылып жазылған.
Сонымен, қорыта келгенде, информатика оқулықтарының мазмұны бойынша салыстыратын болсақ, пәнді оқыту мақсатында бір-біріне жақындықтары байқалады. Бірақ айырмашылықтары да кездеседі. 2007 жылы шыққан оқулықтың 2003 жылы шыққан оқулыққа қарағандағы жетістігі – көптеген тақырыптарға жаңа деректер қосылып, сызбалар сызылған және суреттер көркемделіп салынған. Ал кемшілігі – қазақша терминдер орысша нұсқада берілген. Сондықтан қайсы оқулықпен оқыту керек екендігін таңдау өз қалауларыңызда.
8 сыныпта оқытудың негізгі мақсаты – оқушыларға ақпаратты өндеу, беру және қолдану үрдістері туралы білімді меңгерту, оқу үрдісінде компьютерлік технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын, алгоритмдік мәдениет пен компьютерлік сауаттылықты қалыптастыру болып табылады.
Оқытудың мазмұны – шығармашылық жеке тұлғасын қалыптастыруға, логикалық-құрылымдық ойлау қабілетін дамытуға, яғни оны қызмет субъектісі ретінде қалыптастыруға және компьютерлік технологияның мүмкіндіктерін өздерінің кәсіби дайындық деңгейлеріне еркін пайдалана білуге бағытталған.
8 сыныпқа арналған «Информатика» оқулығы 2008 жылы қайтадан өңделіп шығарылды. Бұл оқулықтың негізгі мазмұны 2004 жылғы басылыммен ұқсас. Айырмашылығы алдыңғы оқулықтағы ұзақ мазмұндар қысқартылып, кейбір екі бөлім біріктіріліп, оқушы практика жүзінде орындайтын ұғымдар көбірек қарастырылған. 2004 жылғы басылымда 13 бөлім болса, 2008 жылғы басылымда 9 бөлімге қысқартылып жазылған.
1-бөлім «Ақпарат және информатика». 2004 жылғы басылымында 3 тақырыпқа бөлініп түсіндірілген. 1-тақырыпта «ақпарат» туралы түсінік берілген. 2-тақырыпта ақпарат және оны басқару туралы жазылған. 3-тақырыпта «Информатика» туралы түсінік берілген. Ал 2008 жылғы басылымында бір тақырып, яғни «Информатиканың негізгі түсініктері» деген атпен ақпарат және информатикаға қысқаша жалпы түсініктеме берілген.
2-бөлім «Компьютердің арифметикалық негіздері». 2004 жылғы басылымында 3 тақырыпқа бөлініп түсініндірілген. 1-тақырып «Санау жүйелері» делініп, санау жүйесі дегеніміз – сандарды атау және жазу ережелері мен әдістерінің жинағы деп анықтама берілген. Ондық, екілік, сегіздік, оналтылық санау жүйелері туралы жазылған. Ал 2008 жылғы басылымның 1-тақырыбы «Сандардың тарихы және санау жүйелері». Онда сандардың шығу тарихы жазылған және санау жүйесі дегеніміз – сандарды өрнектеудің қандай да бір тәсілі және оған сәйкес сандармен әрекет жасау ережелері деп түсіндірілген. Ондық, екілік, сегіздік, оналтылық санау жүйелері туралы қысқаша анықтама берілген. 2004 жылғы басылымның 2-тақырыбы «Сандарды бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне ауыстыру» делініп, бүтін және бөлшек сандарды бір санау жүйесінен екіншісіне ауыстыру ережелері мысалмен түсіндірілген. 2008 жылғы басылымда бұл тақырып «Сандарды позициялық санау жүйесіне көшіру» делініп, онда бүтін және бөлшек сандарды бір санау жүйесінен екіншісіне ауыстыру ережелері қысқаша түсіндірілген. 3-тақырып 2004 жылғы басылымда «Екілік сандармен орындалатын арифметикалық амалдар» деген атпен беріліп, қосу, азайту, көбейту, бөлу амалдары және ережелері мысалмен түсіндірілген. Ал 2008 жылғы басылымда бұл тақырып «Позициялық санау жүйелеріндегі арифметикалық амалдар» деген атпен беріліп, қосу және азайту амалы мен ережелері мысалмен түсіндіріп, көбейту, бөлу амалы қысқартылып қалған.
3-бөлім «Компьютердің логикалық негіздері». 2004 жылғы басылымның 1-тақырыбы «Логикалық пікірлердің негізгі түсініктері» болып, логиканың анықтамасы, түрлері және пікірдің анықтамасы түсіндірілген. 2008 жылғы басылымда бұл тақырып «Логиканың негізгі түсініктері» деген атпен беріліп, пікір және логикаға анықтама беріледі және ойлау, пайымдау әдістері туралы ілімнің пайда болуы мен оған үлес қосқан ғалымдар, логиканың түрлері жазылған. 2-тақырып 2004 жылғы басылымда «Логикалық операциялар» делініп, логикалық көбейту, логикалық қосу және логикалық терістеу түсіндірілген. Сонымен бірге компьютердің логикалық элементтері: және, немесе, емес схемалары, триггер, қосындылауыш, ақиқаттық кестені құру, логикалық есептер деген бірнеше тақырыпшалар қосымша жазылған. Ал 2008 жылғы басылымда бұл тақырып «Логикалық амалдар» деп беріліп, логикалық көбейту, логикалық қосу және логикалық терістеу түсіндірілген, қосымша тақырыптар жазылмаған.
2004 жылғы басылымның 4-бөлімі «Дербес компьютерлер» 3 тақырыпқа бөлініп түсіндірілген. Онда дербес компьютер туралы жалпы мәлімет, оның құрауыштары, дербес компьютерлерді жіктеу жазылған. 5- бөлімі «Компютердің құрылымы және жұмыс істеу принциптері» делініп, онда бір ғана тақырыппен дербес компьютердің құрылымы және оның жұмыс істеу принципі жазылған. Ал 2008 жылғы басылымда бұл 2 бөлім біріктіріліп 4-бөлім «Компьютер және бағдарламалық қамтамасыз ету» деп берілген. Онда қазіргі заманғы дербес компьютерлер мен оның құрамдас бөліктерінің түрлері жүйелі түрде суретпен түсіндірілген 2-тақырып және компьютердің негізгі компонентерінің өзара әрекеттесуі - магистраль делініп онда дербес компьютердің жұмыс істеу принциптері жазылған.