Файл: ТРанбаев сйеніш маСт бекзат математикалы сауаттылы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 02.12.2023
Просмотров: 598
Скачиваний: 22
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
СОДЕРЖАНИЕ
г E) 450 г
A) 24 г B) 36 г C) 42 г D) 44 г E) 48 г
A) 10 % B) 12 % C) 15 % D) 20 % E) 24 %
Қозғалысқа байланысты есептерде қолданылатын шамалар – жүрілген жол
???? = ???? · ????
(s), жылдамдық (v), уақыт (t).
Автокөлік 4 сағатта 312 км жол жүріп өтті. Егер ол жылдамдығын 5 км/сағ азайтса, автокөлік 5 сағатта қандай қашықтықты жүріп өтеді?
????
???? = ???? · ???? => ???? = ????
312
???? = 4 = 78 кm/ca€
Жылдамдығын 5 км/сағ арттырамыз: ???? = 78 − 5 = 73 кm/ca€
???? = 73 · 5 = 365
Жауабы:365 км
Қарама-қарсы бағыт кезінде жылдамдықтар қосылады (????1 + ????2).
Бір бағыттағы қозғалыс кезінде жылдамдықтар азайтылады (????1 − ????2)
Екі велосипедші бір-біріне қарама-қарсы бағытта жолға шықты. Бірінші велосипедшінің жылдамдығы 12км/сағ, ал екінші велосипедшінің жылдамдығы 10км/сағ. Олар 3 сағаттан кейін кездесті. Алғашқыда олардың арақашықтығын табыңыз.
s= (????1 + ????2)t
???? = (12 + 10) · 3 = 66 км
Жауабы:66 км
Жеңіл машина жүк машинасынан 2 минуттан соң шығып оны 10 км-ден соң қуып жетті. Егер жеңіл машина жүк машинасына қарағанда сағатына 15 км- ден артық жүретін болса, машиналардың жылдамдықтарын табыңыз.
1
2
m h = 30 ca€
10 10 1
???? − ???? + 15 = 30
????2+15???? − 4500 = 0
???? = 60 кm/ca€ (m к ma hac )
????me iл = 60 + 15 =
75 кm/ca€
Жауабы:60 кm/ca€; 75 кm/ca€.
О
рташа жылдамдық – барлық жүрген жолдың, сол жолды жүруге кеткен уақытқа қатынасы.
Велосипедші ауылдан қалаға 15 км/сағ жылдамдықпен барып, 10 км/сағ жылдамдықпен кері қайтты. Велосипедшінің орташа жылдамдығын табыңыз.
Формула бойынша:
2
· 15 · 10
3
00
????opt =
Жауабы:12 кm/ca€.
15 + 10 =
25 = 12 кm/ca€
Маторлы қайық ағыспен 12 км, ағысқа қарсы 12 км жүрді. Ағысқа қарсы жүзген жолына ағыспен жүрген жолынан 1 сағат артық уақыт жіберген. Қайықтың тынық судағы жылдамдығы 9 км/сағ болса, ағыс жылдамдығын табыңыз.
????1 − ????2 = 1
Кесте арқылы теңдеу құрамыз:
12
9 − ????
12
− 9 + ????
= 1 | × (9 − ????)(9 + ????)
108 + 12???? − 108 + 12???? = 81 − ????2
????2 + 24???? − 81 = 0
????1 = 3 aл ????2 = −27 maya oлa aлma
Жауабы:3 кm/ca€.
Ш
еңбер – барлық нүктесі берілген нүктеден (шеңбер орталығынан) бірдей қашықтықта жататын тұйық қисық сызық.
О нүктесі – шеңбер центрі.
АВ кесіндісі – шеңбер диаметрі және
D әрпімен белгіленеді.
ОС кесіндісі – шеңбер радиусы және R
әрпімен белгіленеді.
1.Радиусы 2-ге тең шеңбердің ұзындығын табу керек.
Формула бойынша:
???? = 2???????? ???? = 2 · 2???? = 4????
Жауабы:4????
-
50% ерітінді алу үшін 30 г 15%-дық ерітіндіге неше грамм 75% ерітінді қосу керек?
A) 24 г B) 36 г C) 42 г D) 44 г E) 48 г
-
80%-дық 200 г тұз ерітіндісімен 5%-дық 800 г тұз ерітінділерін қосқанда жаңа ерітіндіде тұздың мөлшері қандай болады?
A) 10 % B) 12 % C) 15 % D) 20 % E) 24 %
| 16 | ҚОЗҒАЛЫСҚА БАЙЛАНЫСТЫ ЕСЕПТЕР |  |
Қозғалысқа байланысты есептерде қолданылатын шамалар – жүрілген жол
???? = ???? · ????
(s), жылдамдық (v), уақыт (t).
Мысал №1
Автокөлік 4 сағатта 312 км жол жүріп өтті. Егер ол жылдамдығын 5 км/сағ азайтса, автокөлік 5 сағатта қандай қашықтықты жүріп өтеді?
Шешуі:
????
???? = ???? · ???? => ???? = ????
312
???? = 4 = 78 кm/ca€
Жылдамдығын 5 км/сағ арттырамыз: ???? = 78 − 5 = 73 кm/ca€
???? = 73 · 5 = 365
Жауабы:365 км
Екі дененің қозғалысы:
Қарама-қарсы бағыт кезінде жылдамдықтар қосылады (????1 + ????2).
Бір бағыттағы қозғалыс кезінде жылдамдықтар азайтылады (????1 − ????2)
Мысал №2
Екі велосипедші бір-біріне қарама-қарсы бағытта жолға шықты. Бірінші велосипедшінің жылдамдығы 12км/сағ, ал екінші велосипедшінің жылдамдығы 10км/сағ. Олар 3 сағаттан кейін кездесті. Алғашқыда олардың арақашықтығын табыңыз.
Шешуі:
s= (????1 + ????2)t
???? = (12 + 10) · 3 = 66 км
Жауабы:66 км
Мысал №3
Жеңіл машина жүк машинасынан 2 минуттан соң шығып оны 10 км-ден соң қуып жетті. Егер жеңіл машина жүк машинасына қарағанда сағатына 15 км- ден артық жүретін болса, машиналардың жылдамдықтарын табыңыз.
Шешуі:
1
2
m h = 30 ca€10 10 1
???? − ???? + 15 = 30
????2+15???? − 4500 = 0
???? = 60 кm/ca€ (m к ma hac )
????me iл = 60 + 15 =
75 кm/ca€
Жауабы:60 кm/ca€; 75 кm/ca€.
О
рташа жылдамдық – барлық жүрген жолдың, сол жолды жүруге кеткен уақытқа қатынасы. Мысал №4
Велосипедші ауылдан қалаға 15 км/сағ жылдамдықпен барып, 10 км/сағ жылдамдықпен кері қайтты. Велосипедшінің орташа жылдамдығын табыңыз.
Шешуі:
Формула бойынша:
2
· 15 · 103
00????opt =
Жауабы:12 кm/ca€.
15 + 10 =
25 = 12 кm/ca€
Мысал №5
Маторлы қайық ағыспен 12 км, ағысқа қарсы 12 км жүрді. Ағысқа қарсы жүзген жолына ағыспен жүрген жолынан 1 сағат артық уақыт жіберген. Қайықтың тынық судағы жылдамдығы 9 км/сағ болса, ағыс жылдамдығын табыңыз.
Шешуі:
| s | v | t |
| 12 | 9 + ???? | ????1 |
| 12 | 9 − ???? | ????2 |
????1 − ????2 = 1
Кесте арқылы теңдеу құрамыз:
12
9 − ????
12
−
9 + ????= 1 | × (9 − ????)(9 + ????)
108 + 12???? − 108 + 12???? = 81 − ????2
????2 + 24???? − 81 = 0
????1 = 3 aл ????2 = −27 maya oлa aлma
Жауабы:3 кm/ca€.
| 24 | ШЕҢБЕР ЖӘНЕ ДӨҢГЕЛЕК |  |
Ш
еңбер – барлық нүктесі берілген нүктеден (шеңбер орталығынан) бірдей қашықтықта жататын тұйық қисық сызық.О нүктесі – шеңбер центрі.
АВ кесіндісі – шеңбер диаметрі және
D әрпімен белгіленеді.
ОС кесіндісі – шеңбер радиусы және R
әрпімен белгіленеді.
| Шеңбердің ұзындығы: | = 2 |
| Дөңгелектің ауданы: | = 2 |
Мысал №1
1.Радиусы 2-ге тең шеңбердің ұзындығын табу керек.
Шешуі:
Формула бойынша:
???? = 2???????? ???? = 2 · 2???? = 4????
Жауабы:4????