ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 12.12.2023
Просмотров: 849
Скачиваний: 32
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
ауыр сатысы.
Науқастың сөйлеу қабілеті дамымаған, ойлау қабілеті жоқ, агрессивті, еш нәрсені түсінбейді.Әке-шешесін танымайды, өзіне қызмет жасай алмайды.
Деменция - жүре пайда болған ақыл ойдың аздығы. Деменция кезінде де интеллекттің төмендеуі байқалады. Деменция - бұл үлкен адамдардың бастағы миын патогендік әсердің нәтижесінде мийда болатын естің азаюы. Деменция бастағы ми жирақаттарында, бастағы ми тамырларының атекросклерозында, гипертония ауруының церебральды түрлерінде кездеседі. Науқастармен жақсы қарым-қатынаста болу, оларды тәрбиелеу, үйрету олардың ойлау қабілеттеріне әсер етеді. Егер бала қараусыз болса, олигофренияның сатысы күшейеді.
Ипохондриялық синдром — науқас өзінде жазылмайтын ауру бар деп ойлайтын ойлау патологиясы.
Тілдің шалдығуы (сөйлеудің бұзылулары)
Бас ми қан айналымының бұзылуларында көлемдік процестерде жиі кездеседі.
Сөйлеу жылдамдығына байланысты жылдам, көп және тез сөйлеу не баяу ойлар болады, аз және баяу сөйлеу.
Үзілгендік (разорванность) - сөйлегенде логикалық байланыстың болмауы.
Толықтық (обстоятельность) - сөйлегенде екінші дәрежедегі жағдайларды артығымен айту.
Өсиетшілдік (резонерство) - көп сөздің ішіндегі негізгі мәні түсіну қиындығы.
Афазия - сөйлеудің бұзылуы. Оның 3 түрі бар.
Моторлы афазия кезінде науқас басқалардың сөзін түсінеді бірақ өзі сөйлей алмайды.
Сенсорлы афазияда - науқас өзі сөйлейді, бірақ баскалардың сөзін түсінбейді.
Аралас афазияда - науқас сөйлей алмайды және басқалардың сөзін түсінбейді.
Аграфия - жазудың бұзылуы.
Алексия - оқудың бұзылуы
Акалькулия - есептің бұзылуы
Медициналық қызметкердің психикалық процестері бұзылған науқастарға байланысты қолданатын жұмыс тәсілі
Медицина қызметкері психикалық процестері бұзылған науқастармен қарым-қатынаста этикалық принциптерді ұстануы қажет:
Автономия
Әр адам өз бетімен өмір сүруге және бостандық таңдауға құқылы. Біз науқастың (дәрігерге қаралушы) бостандыққа деген құқығын шектемеуіміз керек.
І.Науқастың жеке басын сыйлау.
2.Дәрігер науқасқа психологиялық қолдау жасауы керек.
3. Науқасқа ауруы туралы, оны емдеу туралы ақпаратты беруіміз қажет. Бірақ ақпаратты науқастың жеке басының ерекшеліктерін және ауруға деген көзқарасын ескеріп беруімізкерек.
Мұнда «Киелі өтірікті» пайдалануға болады.
4. Науқасқа емделу жолдарын таңдауға мүмкіндік беру.
5. Науқас өз бетімен шешім қабылдайды. Мұндайда зорлық болмауы керек.
6. Тексеру мен емдеу кезінде науқасқа бақылау мүмкіндігін беру.
7. Емдеу процесіне науқасты қатыстыру. Терапевтикалық қарым- қатынас.
Науқасқа зиян келтірмеу
Отикалық нормалар (жүріс-тұрыс стандарты) бойынша қарастырылады.
Шындық- деген медицина бойынша киелі өтірік. Шындық дегеніміз ашық және шын көңілді болуды көрсетеді. Бірақ науқастың көңілі үшін толық шындықты айтпаса да болады. Сөз адамды тірілтеді, сөз адамды өлтіреді.
I. Приваттық - жеке емес, ресми жағдай. Бұл адам сүйгіштік жаққа бұрылуға болады деген сөз.
2. Конфидициальдық - дәрігер құпиясы.
3. Лояльдық - науқасқа кешірімділікпен қарау.
4. Компетенттік - дәрігердің білгірлігі.
Жазылмайтын аурулар туралы мәселе дискуссия тудырады. Ресейдің клиникалық медицинасының негізін қалаушы, профессор М.Я.Мудров «Жазылмайтын ауруды жеңеміз деу дәрігердің не білімсіздігі, не немқұрайлығы» деп санайды. Осы принципті ұстанған профессор М.Я.Мудровтың замандастары доктор Мольц пен проф. Арендт дуэльден кейін өліп бара жатқан Л.С. Пушкинге шындықты айтқан. Бірақ қазір дәрігерлердің көпшілігі жазылмайтын ауруы бар науқасқа таза шындықты айту гуманистік емес дейді. Науқасқа толық шындықты айту ауыр психикалықзақымдануға не қайғылы жағдайға әкелуі мүмкін. Орыс дәрігері В.А.Манассеин (1881-1901жж):«Медициналық купия ешбір жағдайда да ашылмауы тиіс» - деп санайды. Орыстың ірі заңгері А.Ф. Кони: «Медициналық құпияны еске алыпотырып, бірақ кейбір жағдайда, мысалы қылмысты ашу кезінде біз жеке адам мен қоғам арасындағы байланыстыіздеуіміз керек» - дейді.
Медициналық этика мен деонтология психологиялы» дәрігерлік қызметтің өзекті, сонымен қатар күрделі мәселелерінің бірі. Деонтологиягректің «деонтос» - міндет, міндеттілік және «логос» - ғылым, зерттеу деген сөздерінен құралады. Этика гректің еtnоs - дағды, әдет деген сөзінен шыққан. Этиканыңзерттейтін объектісі мораль. Мораль - mores деген латын сөзінентуған (әдет-ғурып). Мораль - адамдар жүріс-тұрысын реттейтін қоғам санасының бір түрі.
Деонтология терминін алғашқы рет ағылшын философы Бентам (1743-1832ж.ж.) ұсынды. «Жанып тұрған май шам» деонтология
эмблемасы. Бұл модельді Голландия дәрігері Ван Тюльп ұсынды. Бұл символдың мағынасы: «Басқаларға көмек жасаған кезде өзіңжанып күйесің». Деонтология дәрігерлік әрекеттердің маңызын терең ашып, «психикалық асептиканың» және дәрігердің жоғарғыәдептілігінің принциптерін көрсетеді. Әдептілік бар жерде кәсіби топта кәсіби этика тарайды. Медициналық деонтология дәрігердің күнделікті қызметінде қажет этикалық, моральдық қасиеттерін, кәсіби міндетін атқару барысын сипаттайды. Деонтология принциптеріне сай күнделікті атқаратын жұмысынбұлжытпай орындайтын дәрігер ауру адамның, қоғамның,әріптестерінің, тіпті мемлекеттің жоғары сеніміне және құрметіне бөленетіні сөзсіз.
Дәрігердің негізгі міндеті ол ауру адамды науқасынан айықтыру, оның хал-жағдайын жақсарту, аурудан сақтап, оның алдын ала жолдарымен шұғылдану болып табылады. Міне, осы міндеттерді орындау барысында дәрігер мен ауру адамның арасында күрделі қарым-қатынас туады. Осы қарым-қатынастың дұрыс өзекке тусуі үшін дәрігер бойында көптеген жақсы қасиеттердің бәрін бір сөзбен сипаттасақ, мамандығына сәйкес жақсы «медициналық» мінез қалыптасуы керек. Жақсы «медициналық» мінезді қалыптастыратын қасиеттердің бірі ол ауру адамға барынша сүйіспеншілікпен ниет көрсетіп, дұрыс ықыласпенқарау. Гиппократ антында төмендегідей сөздер бар: «Емдеу жолында немесе ауру адаммен сұхбаттасқанда, оның науқасы немесе өміріндегі басқа жағдайлары туралы естіп білгенімді ешкімге жарияламаймын. Оны дәрігерлік құпия деп есептеймін».Дэрігерлік мамандықтың тағы бір ерекшелігі дәрігерлік құпияны сақтай білу. Дәрігерлік құпияны сақтау жақсы дәрігерді сипаттайтын қасиеттердің бірі. Қызмет барысында науқастың жан дүниесін түсініп, ауруының түрін анықтау үшін дәрігер ауру адамнан көптеген мәлімет алады. Ол мәліметтер ауру адамның дәрігерге толық сенім білдіріп, басқа ешбір жанға айтпайтын мәліметтерді оған ашуға мәжбүр болады. Сол мәліметтерді дәрігер тек диагноз қоюға немесе дұрыс емдеуге ғана қолдану корек.
Осы жерде ескере кету керек, дәрігерлік құпияға жататын кейбір мәліметтер кейде қоғамға, халыққа, ауру адамды қоршайтын жандарға зияны тиіп, қауіпті жағдайлар туғызуы мүмкін. Ондай мәліметтерге мына төмендегілер жатады:
3. Кейбір мамандықтарда қызмет істеуге болмайтын жағдайлар (жүргізушілер, ұшқыштар үшін құлақтың естімеуі, көздің нашар көруі т.б);
4. Кісі өлімін көздеген дене жарақаттары, зорлау, улану,криминалдық жолмен жүктілікті доғару т.б.
Міне, осындай жағдайларда олар туралы арнайы мекемелерге(милиция, емдеу мекемелері т.б) хабарлауға тура келеді. Кейбіржағдайларда этика, деонтология принциптерін дұрыс сақтамау әртүрлі асқынуларға алып келуі мүмкін. Медицинақызметкерлерінің абайсызда айтылған сөзінен, іс-әрекеттерінен пайда болатын ауруларды немесе аурулардың асқынуларын ятрогендік ауру деп айтамыз. Соророгения немесе соророгендік ауру дегеніміз (ағылшын тілінде-сорор-мейірбике)мейірбикелердің абайсызда айтылған сөзінен, іс-әрекеттерінен пайда болатын ауру немесе асқынуларды айтамыз. Егер ауру немесе асқынуға себепші басқа науқастар болса, ондай ауруларды эгратогения немесе эгратогендік аурулар деп атайды.
Рефераттық және өзіндік оқу-ізденіс жұмыстарының тақырыптары.
Қорытынды білім деңгейін тексеретін тесттер
1. Адам санасынын белгілі бір объектіге шоғырлануы аталады:
А. түйсік В. қабылдау С. ес Д. зейін Е. ойлау
2. Заттар мен кұбылыстардын өз қасиеттерінің және бөлшектерінің жиынтығымен
қосылып, сезім мүшелеріне тікелей әсер ету кезіндегі түтас бейнеленуін береді:
А. ес В. ойлау С. кабыддау Д. киял Е. ерік
3. Адамның бұрын көрген заттар мен құбылыс бейнелерінің, көңіл-күйлерінің ойда
сақталып, кажет кезінде қайта жаңғыруы аталады:
А. ес В. ойлау С. қиял Д. кабылдау Е. сөйлеу
4. Ес бұзылуының атауы:
А. афазия В. амнезия С. таным Д. ойлау Е. саналы
А. адаптация В. иллюзия С. анализ Д. синтез Е. стресс
А. сезімдік В. қозғалыстык С. эмоциялык Д. еріктік Е. еріксіз
7. Жүйке жүйесінің ауруға шалдығуына байланысты жалған, теріс, бұрмаланғанбейнелеудің түрі:
А. танымдык В. сапалық С. иллюзия Д. галлюцинация Е. әрекеттік
8. Танудың сезгіштік денгейін құрайтындар:
А. ойлау мен сөйлеу В. кабылдау мен киял С. кабылдау мен ес
Д. кабылдау мен түйсік Е. зейін мен түйсік
9. Заттық кейіпке келмеген әсерлерден туындайтын жеке сезімдік қасиеттердің бейнеленуі аталады:
А. қабыддау В. түйсік С. ес Д. елес Е. киял
10. Ағзаның сыртқы бөліктерінде орналаскан көру, есту, иіс, дәм, сипай сезу (тері)мүшелері жатады:
А. интерорецепторлар В. проприорецепторлар С. экстерорецепторлар
Д. вибрациялык Е. органикалык
11. Бұлшык еттерде, сіңірлерде, буындарда орналасқан:
А. проприорецепторлар В. интерорецепторлар С. вибрациялык
Д. органикалык Е. экстерорецепторлар
12.Дененің ішкі мүшелерде ішек карында, өкпеде орналасқан:
А.перцептивтік В. вибрациялық С. органикалық
Д.экстерорецепторлар Е. интерорецепторлар
13. Тітіркендіргіш әрекетінің ықпалымен жүйке орталықтары сезгіштігінің артуын
көрсететін психикалық құбылыс:
А. адаптация В. синестезия С. сенсибилизация Д. сезімталдық Е. табалдырық
14. Сезім мүшелерінін тітіркендіргіштерге біртіндеп икемделу аталады:
Науқастың сөйлеу қабілеті дамымаған, ойлау қабілеті жоқ, агрессивті, еш нәрсені түсінбейді.Әке-шешесін танымайды, өзіне қызмет жасай алмайды.
Деменция - жүре пайда болған ақыл ойдың аздығы. Деменция кезінде де интеллекттің төмендеуі байқалады. Деменция - бұл үлкен адамдардың бастағы миын патогендік әсердің нәтижесінде мийда болатын естің азаюы. Деменция бастағы ми жирақаттарында, бастағы ми тамырларының атекросклерозында, гипертония ауруының церебральды түрлерінде кездеседі. Науқастармен жақсы қарым-қатынаста болу, оларды тәрбиелеу, үйрету олардың ойлау қабілеттеріне әсер етеді. Егер бала қараусыз болса, олигофренияның сатысы күшейеді.
Ипохондриялық синдром — науқас өзінде жазылмайтын ауру бар деп ойлайтын ойлау патологиясы.
Тілдің шалдығуы (сөйлеудің бұзылулары)
Бас ми қан айналымының бұзылуларында көлемдік процестерде жиі кездеседі.
Сөйлеу жылдамдығына байланысты жылдам, көп және тез сөйлеу не баяу ойлар болады, аз және баяу сөйлеу.
Үзілгендік (разорванность) - сөйлегенде логикалық байланыстың болмауы.
Толықтық (обстоятельность) - сөйлегенде екінші дәрежедегі жағдайларды артығымен айту.
Өсиетшілдік (резонерство) - көп сөздің ішіндегі негізгі мәні түсіну қиындығы.
Афазия - сөйлеудің бұзылуы. Оның 3 түрі бар.
Моторлы афазия кезінде науқас басқалардың сөзін түсінеді бірақ өзі сөйлей алмайды.
Сенсорлы афазияда - науқас өзі сөйлейді, бірақ баскалардың сөзін түсінбейді.
Аралас афазияда - науқас сөйлей алмайды және басқалардың сөзін түсінбейді.
Аграфия - жазудың бұзылуы.
Алексия - оқудың бұзылуы
Акалькулия - есептің бұзылуы
Медициналық қызметкердің психикалық процестері бұзылған науқастарға байланысты қолданатын жұмыс тәсілі
Медицина қызметкері психикалық процестері бұзылған науқастармен қарым-қатынаста этикалық принциптерді ұстануы қажет:
-
Автономия -
Науқасқа зиян келтірмеу
Автономия
Әр адам өз бетімен өмір сүруге және бостандық таңдауға құқылы. Біз науқастың (дәрігерге қаралушы) бостандыққа деген құқығын шектемеуіміз керек.
І.Науқастың жеке басын сыйлау.
2.Дәрігер науқасқа психологиялық қолдау жасауы керек.
3. Науқасқа ауруы туралы, оны емдеу туралы ақпаратты беруіміз қажет. Бірақ ақпаратты науқастың жеке басының ерекшеліктерін және ауруға деген көзқарасын ескеріп беруімізкерек.
Мұнда «Киелі өтірікті» пайдалануға болады.
4. Науқасқа емделу жолдарын таңдауға мүмкіндік беру.
5. Науқас өз бетімен шешім қабылдайды. Мұндайда зорлық болмауы керек.
6. Тексеру мен емдеу кезінде науқасқа бақылау мүмкіндігін беру.
7. Емдеу процесіне науқасты қатыстыру. Терапевтикалық қарым- қатынас.
Науқасқа зиян келтірмеу
Отикалық нормалар (жүріс-тұрыс стандарты) бойынша қарастырылады.
Шындық- деген медицина бойынша киелі өтірік. Шындық дегеніміз ашық және шын көңілді болуды көрсетеді. Бірақ науқастың көңілі үшін толық шындықты айтпаса да болады. Сөз адамды тірілтеді, сөз адамды өлтіреді.
I. Приваттық - жеке емес, ресми жағдай. Бұл адам сүйгіштік жаққа бұрылуға болады деген сөз.
2. Конфидициальдық - дәрігер құпиясы.
3. Лояльдық - науқасқа кешірімділікпен қарау.
4. Компетенттік - дәрігердің білгірлігі.
Жазылмайтын аурулар туралы мәселе дискуссия тудырады. Ресейдің клиникалық медицинасының негізін қалаушы, профессор М.Я.Мудров «Жазылмайтын ауруды жеңеміз деу дәрігердің не білімсіздігі, не немқұрайлығы» деп санайды. Осы принципті ұстанған профессор М.Я.Мудровтың замандастары доктор Мольц пен проф. Арендт дуэльден кейін өліп бара жатқан Л.С. Пушкинге шындықты айтқан. Бірақ қазір дәрігерлердің көпшілігі жазылмайтын ауруы бар науқасқа таза шындықты айту гуманистік емес дейді. Науқасқа толық шындықты айту ауыр психикалықзақымдануға не қайғылы жағдайға әкелуі мүмкін. Орыс дәрігері В.А.Манассеин (1881-1901жж):«Медициналық купия ешбір жағдайда да ашылмауы тиіс» - деп санайды. Орыстың ірі заңгері А.Ф. Кони: «Медициналық құпияны еске алыпотырып, бірақ кейбір жағдайда, мысалы қылмысты ашу кезінде біз жеке адам мен қоғам арасындағы байланыстыіздеуіміз керек» - дейді.
Медициналық этика мен деонтология психологиялы» дәрігерлік қызметтің өзекті, сонымен қатар күрделі мәселелерінің бірі. Деонтологиягректің «деонтос» - міндет, міндеттілік және «логос» - ғылым, зерттеу деген сөздерінен құралады. Этика гректің еtnоs - дағды, әдет деген сөзінен шыққан. Этиканыңзерттейтін объектісі мораль. Мораль - mores деген латын сөзінентуған (әдет-ғурып). Мораль - адамдар жүріс-тұрысын реттейтін қоғам санасының бір түрі.
Деонтология терминін алғашқы рет ағылшын философы Бентам (1743-1832ж.ж.) ұсынды. «Жанып тұрған май шам» деонтология
эмблемасы. Бұл модельді Голландия дәрігері Ван Тюльп ұсынды. Бұл символдың мағынасы: «Басқаларға көмек жасаған кезде өзіңжанып күйесің». Деонтология дәрігерлік әрекеттердің маңызын терең ашып, «психикалық асептиканың» және дәрігердің жоғарғыәдептілігінің принциптерін көрсетеді. Әдептілік бар жерде кәсіби топта кәсіби этика тарайды. Медициналық деонтология дәрігердің күнделікті қызметінде қажет этикалық, моральдық қасиеттерін, кәсіби міндетін атқару барысын сипаттайды. Деонтология принциптеріне сай күнделікті атқаратын жұмысынбұлжытпай орындайтын дәрігер ауру адамның, қоғамның,әріптестерінің, тіпті мемлекеттің жоғары сеніміне және құрметіне бөленетіні сөзсіз.
Дәрігердің негізгі міндеті ол ауру адамды науқасынан айықтыру, оның хал-жағдайын жақсарту, аурудан сақтап, оның алдын ала жолдарымен шұғылдану болып табылады. Міне, осы міндеттерді орындау барысында дәрігер мен ауру адамның арасында күрделі қарым-қатынас туады. Осы қарым-қатынастың дұрыс өзекке тусуі үшін дәрігер бойында көптеген жақсы қасиеттердің бәрін бір сөзбен сипаттасақ, мамандығына сәйкес жақсы «медициналық» мінез қалыптасуы керек. Жақсы «медициналық» мінезді қалыптастыратын қасиеттердің бірі ол ауру адамға барынша сүйіспеншілікпен ниет көрсетіп, дұрыс ықыласпенқарау. Гиппократ антында төмендегідей сөздер бар: «Емдеу жолында немесе ауру адаммен сұхбаттасқанда, оның науқасы немесе өміріндегі басқа жағдайлары туралы естіп білгенімді ешкімге жарияламаймын. Оны дәрігерлік құпия деп есептеймін».Дэрігерлік мамандықтың тағы бір ерекшелігі дәрігерлік құпияны сақтай білу. Дәрігерлік құпияны сақтау жақсы дәрігерді сипаттайтын қасиеттердің бірі. Қызмет барысында науқастың жан дүниесін түсініп, ауруының түрін анықтау үшін дәрігер ауру адамнан көптеген мәлімет алады. Ол мәліметтер ауру адамның дәрігерге толық сенім білдіріп, басқа ешбір жанға айтпайтын мәліметтерді оған ашуға мәжбүр болады. Сол мәліметтерді дәрігер тек диагноз қоюға немесе дұрыс емдеуге ғана қолдану корек.
Осы жерде ескере кету керек, дәрігерлік құпияға жататын кейбір мәліметтер кейде қоғамға, халыққа, ауру адамды қоршайтын жандарға зияны тиіп, қауіпті жағдайлар туғызуы мүмкін. Ондай мәліметтерге мына төмендегілер жатады:
-
Жыныстық қарым-қатынас арқылы таралатын аса қатерліинфекциямен ауыратын науқастар; -
Маскүнемдікке салынған, психикасы бұзылған науқастар;
3. Кейбір мамандықтарда қызмет істеуге болмайтын жағдайлар (жүргізушілер, ұшқыштар үшін құлақтың естімеуі, көздің нашар көруі т.б);
4. Кісі өлімін көздеген дене жарақаттары, зорлау, улану,криминалдық жолмен жүктілікті доғару т.б.
Міне, осындай жағдайларда олар туралы арнайы мекемелерге(милиция, емдеу мекемелері т.б) хабарлауға тура келеді. Кейбіржағдайларда этика, деонтология принциптерін дұрыс сақтамау әртүрлі асқынуларға алып келуі мүмкін. Медицинақызметкерлерінің абайсызда айтылған сөзінен, іс-әрекеттерінен пайда болатын ауруларды немесе аурулардың асқынуларын ятрогендік ауру деп айтамыз. Соророгения немесе соророгендік ауру дегеніміз (ағылшын тілінде-сорор-мейірбике)мейірбикелердің абайсызда айтылған сөзінен, іс-әрекеттерінен пайда болатын ауру немесе асқынуларды айтамыз. Егер ауру немесе асқынуға себепші басқа науқастар болса, ондай ауруларды эгратогения немесе эгратогендік аурулар деп атайды.
Рефераттық және өзіндік оқу-ізденіс жұмыстарының тақырыптары.
-
Түйсіктер туралы түсінік. -
Түйсіктердің түрлеріне сипаттама. -
Түйсіктердің заңдылықтары. -
Сезгіштің өзгеруі. Адаптация. -
Қабылдау - таным үрдістерінің бірі. -
Қабылдаудың негізгі ерекшеліктері мен қасиеттері. -
Уақыт пен кеңістік - материя дамуының негізгі формасы. -
Қиял - адамның өте бағалы психикалық үрдісі- -
Қиялдың жазушылардың керкем-эдеби бейне жасаудағы релі. -
Қайта жасау жэне шығармашылық қиялдардың ерекшеліктері. -
Арман - қиялдың ерекше түрі. -
Ес-таным үрдістерінің бірі. -
Естің зейінмен байланысы. -
Ес туралы негізгі теориялар. -
Естің түрлері, оларға сипаттама. -
Ес үрдістері: есте сақтау, тану жэне қайта жаңғырту. -
¥мыту үрдісінің мэні жэне оған қарсы күрес. -
Адамдар есінің дара ерекшеліктері. -
Естүрлерініңэртүрлі мамандық өкілдерінің тэжірибесінде -
аңғарылуы. -
3ейін - кез-келген іс-эрекеттің негізгі шарты. -
3ейіннің басқа психикалық үрдістерімен байланысы. -
3ейіннің физиологиялық негіздері. -
3ейінніңтүрлеріне сипаттама. -
3ейіннің негізгі қасиеттері. -
Алаңғасырлық жэне оған күрес. -
0йлау туралы жалпы түсінік. -
0йлау туралы негізгі теориялар. -
0йлау тэсілдері: талдау және жинақтау, салыстыру, жалпылау, -
нақтылау, абстракция. -
Интеллектті аныктаудың тэжірибелік мэні неде? -
Медициналық қызметкердің психикалық процестері бұзылған -
науқастарға байланысты қолданатын жұмыс тэсілдері. -
Этика мен деонтологияға тұсінік
Қорытынды білім деңгейін тексеретін тесттер
1. Адам санасынын белгілі бір объектіге шоғырлануы аталады:
А. түйсік В. қабылдау С. ес Д. зейін Е. ойлау
2. Заттар мен кұбылыстардын өз қасиеттерінің және бөлшектерінің жиынтығымен
қосылып, сезім мүшелеріне тікелей әсер ету кезіндегі түтас бейнеленуін береді:
А. ес В. ойлау С. кабыддау Д. киял Е. ерік
3. Адамның бұрын көрген заттар мен құбылыс бейнелерінің, көңіл-күйлерінің ойда
сақталып, кажет кезінде қайта жаңғыруы аталады:
А. ес В. ойлау С. қиял Д. кабылдау Е. сөйлеу
4. Ес бұзылуының атауы:
А. афазия В. амнезия С. таным Д. ойлау Е. саналы
-
Қабылдағанды, есте қалдырғандарды қажет болған кезде еске түсіре алмаутанымау немесе еске түсіру мен танудын қателесіп, жаңылысуы аталады:
А. адаптация В. иллюзия С. анализ Д. синтез Е. стресс
-
Адам басынан кешіргендерін еске түсіргенде бозарып немесе қызаратын естің
түрі:
А. сезімдік В. қозғалыстык С. эмоциялык Д. еріктік Е. еріксіз
7. Жүйке жүйесінің ауруға шалдығуына байланысты жалған, теріс, бұрмаланғанбейнелеудің түрі:
А. танымдык В. сапалық С. иллюзия Д. галлюцинация Е. әрекеттік
8. Танудың сезгіштік денгейін құрайтындар:
А. ойлау мен сөйлеу В. кабылдау мен киял С. кабылдау мен ес
Д. кабылдау мен түйсік Е. зейін мен түйсік
9. Заттық кейіпке келмеген әсерлерден туындайтын жеке сезімдік қасиеттердің бейнеленуі аталады:
А. қабыддау В. түйсік С. ес Д. елес Е. киял
10. Ағзаның сыртқы бөліктерінде орналаскан көру, есту, иіс, дәм, сипай сезу (тері)мүшелері жатады:
А. интерорецепторлар В. проприорецепторлар С. экстерорецепторлар
Д. вибрациялык Е. органикалык
11. Бұлшык еттерде, сіңірлерде, буындарда орналасқан:
А. проприорецепторлар В. интерорецепторлар С. вибрациялык
Д. органикалык Е. экстерорецепторлар
12.Дененің ішкі мүшелерде ішек карында, өкпеде орналасқан:
А.перцептивтік В. вибрациялық С. органикалық
Д.экстерорецепторлар Е. интерорецепторлар
13. Тітіркендіргіш әрекетінің ықпалымен жүйке орталықтары сезгіштігінің артуын
көрсететін психикалық құбылыс:
А. адаптация В. синестезия С. сенсибилизация Д. сезімталдық Е. табалдырық
14. Сезім мүшелерінін тітіркендіргіштерге біртіндеп икемделу аталады: