Файл: Модуль зінзі басару жне заманауи мектеп басшысыны дамуы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 23.11.2023
Просмотров: 92
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
11 - жағдай
Өндірістік бағдарламаны аяқтаудың ең қиын кезеңінде сіздің командаңыздағы қызметкерлердің бірі ауырып қалды. Бағыныштылардың әрқайсысы өз жұмысын орындаумен айналысады. Жұмыста жоқтың жұмысы да, сондай-ақ тиісті мерзімде орындалуы керек. Бұл жағдайда не істеу керек?
A. Қызметкерлердің қайсысының жүктемесі аз екенін қараймын және «Сіз бұл жұмысты аласыз, ал Сіз бұл жұмысты аяқтауға көмектесесіз» деп өкім етемін
Б.Мен ұжымға: «Осы жағдайдан қалай шығу керектігін бірге ойланайық» деп ұсыныс жасаймын.
B. Мен команда активінің мүшелерінен өз ұсыныстарын айтуды сұраймын, оларды топ мүшелерімен алдын-ала талқылап, содан кейін шешім қабылдаймын.
Г. Мен ең тәжірибелі және сенімді қызметкерді шақырып, жоқ адамның жұмысын орындау арқылы ұжымнан көмек сұраймын.
12 - жағдай
Сізде әріптесіңізбен дүрдараз қатынас туындады. Мұның себептері Сізге толық түсініксіз делік, бірақ жұмыс зардап шекпеу үшін қарым-қатынасты қалыпқа келтіру керек.
Сіз бірінші кезекте не істер едіңіз?
A. Ашық қарым-қатынастың шынайы себептерін анықтау үшін әріптесімді ашық әңгімеге шақырамын.
Ең алдымен, менің оған қатысты өз мінез-құлқымды түсінуге тырысамын.
B. Әріптесіме:«Біздің тығыз қарым-қатынастарымыздан іс зардап шегеді. Әрі қарай қалай жұмыс істеу керектігін келісетін кез келді».
Г. Мен біздің қарым-қатынастарымызды білетін және оларды қалыпқа келтіруде делдал бола алатын басқа әріптестеріме жүгінемін.
13 - жағдай
Сізді жақында еңбек ұжымының басшысы етіп сайлады, онда Сіз бірнеше жыл қатардағы қызметкер болып жұмыс істедіңіз. 8 сағат 15 минутта қарамағындағы кешігіп келетінді Сіз кабинетіңізге жұмысқа жиі кешігу себептерін анықтау үшін шақырдыңыз, бірақ кенеттен өзіңіз 15 минут кешіктіңіз. Бағынышты адам уақытында келіп, сізді күтеді.
Кездесуде әңгімені қалай бастайсыз?
А.А. Сұлтанова Кешігуіме қарамастан, мен жұмысқа кешігу туралы дереу түсіндіруді талап етемін.
Б. Бағынышты адамнан кешірім сұрап, әңгіме бастаймын.
В. Сәлемдесіп, кешігу себебін түсіндіріп, одан: «Сіз қалай ойлайсыз, Сіз сияқты жиі кешігетін басшыдан не күтуге болады?» деп сұраймын.
Г. Істің мүддесіне орай әңгімені доғарамын және оны басқа уақытқа ауыстырамын.
14 - жағдай
Сіз екінші жыл бригадир болып жұмыс істейсіз. Жас жұмысшы Сізге үйлену тойына байланысты оны жұмыстан төрт күнге өз есебінен босату туралы өтінішпен жүгінеді.
- Неге төрт күнге ? — деп Сіз сұрайсыз.
- Ал Иванов үйленгенде, Сіз оған төрт күнге рұқсат бергенсіз, - деп жауап қайтарып, жұмысшы өтініш береді. Сіз қолданыстағы ережеге сәйкес үш күнге қол қоясыз.
Алайда, бағынышты адам төрт күннен кейін жұмысқа шығады. Сіз қандай әрекет етесіз?
A. Мен тәртіп бұзушылық туралы жоғары тұрған басшыға хабарлаймын, ол шешсін.
Б. Мен бағыныштыға демалыс күнінде төртінші күні жұмыс істеуді ұсынамын. Мен «Иванов та жұмыс атқарды» деймін.
B. Оқиғаның ерекшеліктеріне байланысты (себебі, адамдар жиі үйленбейді) жария ескертумен шектелемін.
Г. Мен оның жұмысқа шықпауын өз жауапкершілігіме аламын. Жай ғана айтамын: «Бұлай істеуге болмайтын еді. Құттықтаймын, бақыт тілеймін.
15 - жағдай
Сіз өндірістік ұжымның жетекшісісіз. Түнгі кезекшілік кезінде Сіздің жұмысшыларыңыздың бірі мас күйінде қымбат тұратын жабдықты бүлдірді. Екіншісі оны жөндеуге тырысып, жарақат алды. Кінәлі адам Сіздің үйіңізге телефон арқылы қоңырау шалып, енді оларға не істеу керектігін сұрайды?. Қоңырауға қалай жауап бересіз?
A. «Нұсқаулыққа сәйкес әрекет етіңіз. Оны оқыңыз, ол менің үстелімде және барлық қажет нәрсені жасаңыз».
Б. «Болған оқиға туралы вахтерге баяндаңыз. Жабдықтың істен шығуы туралы акт жасаңыз, жәбірленуші кезекші медбикеге барсын. Ертең анықтаймыз".
B. «Менсіз ештеңе жасамаңыз. Мен қазір келіп, өзім анықтаймын».
Г. «Жәбірленуші қандай жағдайда? Егер қажет болса, дереу дәрігер шақырыңдар».
16 - жағдай
Бірде Сіз бірнеше өндіріс жетекшілерінің бағыныштылармен қалай жақсы қарым-қатынас жасау туралы пікірталасына қатысушы болдыңыз. Сізге көзқарастардың бірі ерекше ұнады . Қайсысы?
A. Біріншісі: «Бағынышты адам жақсы жұмыс істеуі үшін оған жекеше қарау керек, оның жеке басының ерекшеліктерін ескеру керек».
Б. Екіншісі: «Мұның бәрі ұсақ-түйек. Адамдарды бағалаудағы ең бастысы-олардың іскерлік қасиеттері, еңбекқорлығы. Әркім өзіне керек нәрсені жасауы керек».
B. Үшіншісі: «Менің ойымша, егер бағыныштылар өз басшыларына сенсе, оны құрметтесе, басшылықта жетістікке қол жеткізуге болады».
Г. Төртіншісі: «Бұл дұрыс, бірақ жұмыстағы ең жақсы ынталандыру-бұл нақты бұйрық, лайықты жалақы, лайықты сыйақы».
17 - жағдай
Сіз-цех бастығысыз. Қайта ұйымдастырудан кейін Сізге жаңа штат кестесіне сәйкес бірнеше бригаданы қайта жинақтау қажет.
Сіз қандай жолмен барасыз?
A. Мен істі өзім жүргіземін, цех қызметкерлерінің барлық тізімдері мен жеке істерін зерттеймін, ұжым жиналысында өз жобамды ұсынамын.
Б.Бұл мәселені кадр бөліміне шешуді ұсынамын. Өйткені, бұл олардың жұмысы.
B. Жанжалдарды болдырмау үшін барлық мүдделі тұлғаларға өз тілектерімді білдіруді, жаңа бригадаларды жасақтау жөнінде комиссия құруды ұсынамын.
Г. Алдымен жаңа бригадалар мен учаскелерді кім басқаратынын анықтаймын, содан кейін осы адамдарға бригадалар құрамы бойынша өз ұсыныстарын беруді тапсырамын.
18 - жағдай
Сіздің командаңызда жұмыс істегеннен гөрі есепте тұрған қызметкер бар. Оған бұл жағдай ұнайды, ал сізге ұнамайды.
Бұл жағдайда Сіз не істейсіз?
A. Мен бұл адаммен көзбе-көз сөйлесемін. Мен оған өз еркімен жұмыстан кеткені жақсы болатынын ұғындырамын.
Б.Мен жоғары басшыға осы бірлікті «қысқарту» туралы ұсыныс жазамын.
B. Ұжымға бұл жағдайды талқылауға және бұл адаммен не істеу керектігі туралы ұсыныстарын дайындауды ұсынамын.
Г. Мен бұл адамға қолайлы істі табамын, тәлімгерді бекітемін, оның жұмысын бақылауды күшейтемін.
19 - жағдай
Еңбекке қатысу коэффициентін (ЕҚК) бөлу кезінде бригаданың кейбір мүшелері оларды жөнсіз айналып өтті деп санады, бұл олардың цех бастығына шағымдануына себеп болды.
Сіз олардың орнында бұл шағымдарға қалай қарар едіңіз?
A. Мен шағымданушыларға келесідей жауап беремін:«ЕҚК Сіздің бригадаңыз бекітеді және таратады, менің бұған қатысым жоқ».
Б. «Жарайды, мен сіздердің шағымдарыңызды ескеремін және бұл мәселені бригадиріңізбен шешуге тырысамын".
B. «Уайымдамаңыз, Сіз өз ақшаңызды аласыз. Менің атыма шағымдарыңызды жазбаша түрде жазыңыз».
Г. Шындықты анықтауға көмектесуге уәде беріп, мен бірден учаскеге барып, бригадирмен, шебермен және бригада активінің басқа мүшелерімен сөйлесемін. Шағымдардың негізділігі расталған жағдайда бригадирге ЕҚК-н келесі айда қайта бөлуді ұсынамын.
20 - жағдай
Жақында Сіз осы лауазымға басқа зауыттан келіп, ірі өнеркәсіптік кәсіпорында заманауи цехтың басшысы болып жұмыс істей бастадыңыз. Дәлізді аралап жүріп, Сіз шеберхананың үш жұмысшысын көресіз, олар бір нәрсе туралы қызу сөйлесіп және сізге назар аудармайды. 20 минуттан кейін қайтып келе жатып, Сіз сол жағдайды тағы көресіз.
Сіз өзіңізді қалай ұстайсыз?
А.А. Сұлтанова Мен тоқтап, жұмысшыларға цехтың жаңа бастығы екенімді түсіндіремін. Мен олардың әңгімесі ұзаққа созылғанын және іске кірісу керектігін ескертемін.
Б. Мен олардың тікелей бастығы кім екенін сұраймын. Мен оны кабинетке шақырамын.
В. Алдымен әңгіме не туралы екенін сұраймын. Содан кейін мен өзімді таныстырамын және олардың әкімшілікке қатысты талаптары бар-жоғын сұраймын. Осыдан кейін мен цехқа жұмыс орнына баруды ұсынамын.
Г. Ең алдымен, мен өзімді таныстырамын, олардың бригадасында жағдай қалай, жұмыс қалай жүктелген, ырғақты жұмыс істеуге не кедергі екеніне қызығушылық танытамын? Мен бұл жұмысшыларды белгіге аламын.
Кілт
| Жағдай нөмірі | Бағдарлау түрі | |||
| | Д | П | С | О |
| 1 | Г | Б | Ә | А |
| 2 | Б | А | Г | Ә |
| 3 | А | Г | Ә | Б |
| 4 | А | Ә | Б | Г |
| 5 | Б | А | Г | Ә |
| 6 | Ә | Б | Г | А |
| 7 | А | Г | Б | Ә |
| 8 | А | Ә | Б | Г |
| 9 | Б | Ә | Г | А |
| 10 | Г | Б | А | Ә |
| 11 | А | Б | Г | Ә |
| 12 | Ә | Г | Б | А |
| 13 | Г | Б | Ә | А |
| 14 | Б | Ә | Г | А |
| 15 | А | Г | Ә | Б |
| 16 | Б | А | Ә | Г |
| 17 | Г | Ә | А | Б |
| 18 | Ә | Г | А | Б |
| 19 | Г | Б | Ә | А |
| 20 | Г | Ә | А | Б |
| Нәтиже | | | | |
Нәтижелерді бағалау
Әр позиция бойынша жинаған ұпайларыңыздың санын есептеп, басшылықтағы жеке бағдарлардың басымдықтарын анықтаңыз.
Іске бағдарлау (Д) сіздің құзыреттілік деңгейіңізді, өз бетінше шешім қабылдау қабілетіңізді, жеке өнімділігіңізді сипаттайды.
Адамдармен қарым-қатынасқа бағдарлау (П) сіздің тәрбиелік адамгершілік бағдарыңызды, өкілеттік беру, шешім қабылдау процесіне ұжым мүшелерін тарту қабілетін сипаттайды.
Өзіне бағдарлану (С) сіздің көшбасшылық жұмыста өзін-өзі жүзеге асыруға, жеке мақсаттарға қол жеткізуге деген ұмтылысыңызды, дербестік пен тәуелсіздікке ұмтылысыңызды сипаттайды.
Ресми бағыныстылыққа (О) бағдарлану сіздің басшы қызметінің сыртқы көріністерін сақтауға, басшы болып көрінуге, Бағыныстылармен үлкен қашықтықты сақтауға, кез келген бағамен беделді сақтауға деген ұмтылысыңызды сипаттайды.
Дереккөз: Емельянов С. М. Конфликтология бойынша семинар. СПб., 2003.