Файл: Билет 1 Тапсырма Науас Л., 22 жаста, о жа ла маы безіні аденокарциномасы бойынша фракциялы сулелік терапия курсы таайындалды..docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 644
Скачиваний: 3
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
- цитостатикамен ынталандыру (мысалы, цитарабин) санды синтездеу
жасушада олардың инактивациясын тудыратын ферменттер;
- алколирлеуші заттарды байланыстыратын, олардың катаболизмін тездететін және ДНҚ-ны қалпына келтіруге қабілетті глутатион құрамының жоғарылауы;
- цитостатиктерді жасушадан белсенді түрде тасымалдайтын мембраналық ақуыз - Р-гликопротеин белсенділігінің жоғарылауы;
- кейбір цитостатиктердің (мысалы, метотрексаттың) ісік жасушаларының мембранасында тасымалдаушы ақуыздар синтезін ынталандыруы. Нәтижесінде препараттың негізгі бөлігі ісікке қарсы әсерін жүзеге асырмай жасушадан шығарылады.Бұл кезде науқаста біріншілік тұрақтылық дамып тұр.Себебі науқаста химиятеропиялық ем нәтижесіз болды.
3. Сау жасушаның өспе жасушасына айналуы- мына себептердің әсерінен:
-Протоонкогендердің белсенді онкогендерге айналуынан,
-Жасушалардың өсіп өнуін бөлініп көбеюін тежейтін нәруыздардың түзілуін қадағалайтын супрессор гендердің белсенділігі жоғалуынан;
-Жасушалардың тектік ақпарат бойынша өздерінің тіршілігін жоғалтуының немесе апоптоз дамуының бұзылыстарынан;
-Жасушалардың ДНК молекуласының бүлінген жерлерінің репарациялық мүмкіншілігінің бұзылысынан болады.
Ісік дамуында негізгі роль атқаратын Супрессор нәруыздар:
* Геномның тұрақтылығынын негізгі қорушы- протеин 53 (р53)
* Жасуша бөлінуінің ДНК түзілу фазасына енуін тежейтін Rb- нәруызы
* циклин-циклинтәуілді киназа кешенінің белсенділігін тежейтін протеин 16 және протин 21 нәруыздары
* ішектерде аденоматоздық полипоздар дамуын тежейтін Эй-Пи-Си нәруызы
* нейрофиброматоз дамуын тежейтін нейрофибромин нәруызы ( NF-1)
* емшек обыры дамуын тежейтін (BRCA-1) нәруызы т.б жатады
Жауаптары ұқсас біріктіріп жасау керек
1. Өкпенің шеткі сол бөлігінің қатерлі өспесі бойынша хирургиялық жолмен алып тасталынғаннан кейін сол аймақтағы өспенің қайталануы әр түрлі себептермен болуы мүмкін:
-хирургиялық тәсілмен өспені алып тастаған кезде, оның біраз жасушалары сау тін арасында сақталып қалуынан
-немесе өспе жасушалары сау тіндерге жасуша аралық сұйықпен түсуінен
-науқас адамдардан өспені алып тастағанмен зат алмасуының өзгерістері сақталып қалуының нәтижесінде лимфалық түйіндерде өспелік жасушалар дамиды.
2. Ісік жасушаларының цитостатикалық және цитотоксикалық препараттарға төзімділігі көптеген қатерлі ісіктерді емдеуде химиотерапияның тиімсіздігінің негізгі себебі болып табылады. Өспенің дәрілік терапияларға тұрақтылығы екіге бөлінеді. Олар біріншілік тұрақтылық және екіншілік тұрақтылық.Біріншілік тұрақтылық кезінде оның өсуі кезінде ісік жасушаларында спонтанды мутациялардың пайда болуымен түсіндіріледі. Мутациялар цитостатиктердің әсеріне бастапқыда төзімді клондардың пайда болуына әкеледі. Екінші реттік тұрақтылық. Екінші тетіктер, яғни. химиотерапия кезінде дамитын, ісікке төзімділікке мыналар жатады:
- цитостатикамен ынталандыру (мысалы, цитарабин) санды синтездеу
жасушада олардың инактивациясын тудыратын ферменттер;
- алколирлеуші заттарды байланыстыратын, олардың катаболизмін тездететін және ДНҚ-ны қалпына келтіруге қабілетті глутатион құрамының жоғарылауы;
- цитостатиктерді жасушадан белсенді түрде тасымалдайтын мембраналық ақуыз - Р-гликопротеин белсенділігінің жоғарылауы;
- кейбір цитостатиктердің (мысалы, метотрексаттың) ісік жасушаларының мембранасында тасымалдаушы ақуыздар синтезін ынталандыруы. Нәтижесінде препараттың негізгі бөлігі ісікке қарсы әсерін жүзеге асырмай жасушадан шығарылады.Бұл кезде науқаста біріншілік тұрақтылық дамып тұр.Себебі науқаста химиятеропиялық ем нәтижесіз болды.
3. Сау жасушаның өспе жасушасына айналуы мына себептерден болуы мүмкін:
-протоонкогендердің белсенді онкогендерге айналуынан
-жасушалардың өсіп өнуін,бөлініп көбеюін тежейтін нәруыздардың түзілуін қадағалайтын супрессор гендердің белсенділігі жоғалуынан немесе тым қатты азайып кетуінен
-р53 нәруызының болмауы
-апоптоз дамуын тежейтін bcl-2 және сергітетін bax гендердің мутациясы нәтижесінде жасушалар тіршілігін жоғалтпайды,керісінше өсіп-өне береді де, өспе жасушаларына айналады.
Тапсырма 3. Науқас В., 30 жаста, ұзақ әсер ететін барбитураттармен ауыр дәрежеде улануына байланысты токсикологиялық бөлімшеге жеткізілген.
РаO2 = 59 мм сын.бағ.
SaO2 = 58%
РаСО2 = 56 мм сын.бағ.
PvO2 = 48 мм сын.бағ.
SvO2 = 52%
О2 бойынша а/в айырмашылық = 1,0 көл%
1. Көрсеткіштерді интерпретациялаңыз.
2. Қорытынды жасаңыз және дәлелдеңіз.
Билет № 22
Тапсырма 1. Экспериментке жасы, жынысы мен дене салмағы шамамен бірдей үш ақ зертханалық егеуқұйрықтар алынды. Бірінші егеуқұйрық-интакты (бақылаулық). Екінші егеуқұйрықтың терісінің астына кофеин енгізілді (тәжірибелік-1). Үшінші егеуқұйрықтың терісінің астына натрий тиопенталы енгізілді (тәжірибелік-2). Содан кейін әр егеуқұйрық герметикалық бірдей шыны ыдыстарға отырғызылды. Сосын Камовский аппаратының көмегімен ауа қысымы 170 мм сын.бағ., төмендегенге дейін сорылып алынды. Осыдан кейін жануарлардың мінез-құлқы мен жалпы жай-күйі бақыланды, Интакты және тәжірибелік егеуқұйрықтарда тырысулық тыныстың пайда болу уақыты тіркелді.
1. Жүргізілген эксперименттің мақсатын атаңыз. Үш жануарлардың қайсысында бірінші болып мінез-құлықтың бұзылулары, құрысулар пайда болатынын түсіндіріңіз.
2. Жануарлардың реактивтілігі мен резистенттілігін бағалаңыз. Бұл жағдайда реактивтіліктің қандай түрлері туралы айтуға болады? Реактивтіліктің тағы қандай түрлері бар? Организмнің реактивтілігіне әсер ететін факторларды көрсетіңіз.
3. Бұл экспериментте жануарларға қандай патогенді факторлар әсер етті? Жануарлардың жалпы жай-күйінің өзгеруін тудырған себептерді атаңыз. Пайда болған бұзылыстардың патогенезін ұсыныңыз, басты тізбекті атаңыз. Жануарлардың тіндерінде зат алмасудың қандай бұзылыстары болуы мүмкін?
Жауабы:
Негізінде жануарларға жүргізілетін эксперименттер адам денсаулығын жақсартуға және сақтауға жаңа мәліметтер алу үшін қолданылады. Әртүрлі жағдайлар мен төмен қысымдық ауадағы жануарлардың өзгерістерін зерттеу болып табылады. Организмнің реативтілігі мен резистентілігі зерттеу мақсатында. Осы зерттеуден кейін адамдардың денсаулығынжақсарту мақсатында зерттеулер жүргізіліген.
Менің ойымша 3ші егеуқұйырықтың мінез-құлқы өзгереді. Себебі, натрий тиопенталы ми құрылымдарынаәсер етеді. Ол миорелаксацияға ықпал етеді, полисинаптикалық рефлекстерді басады және жұлынның кірістіру нейрондары бойынша жүруін баяулатады. Мидағы метаболикалық процестердің қарқындылығын, мидың глюкоза мен оттегін кәдеге жаратуын төмендетеді. Екінші болып кофеин ол натрий тиопенталына қарағанда төмен әсер етеді. Ол бас миындағы қан тамырларының кеңеюін тудырады.
1. Жануарлардың реактивтілігі мен резистенттілігін бағалаңыз. Бұл жағдайда реактивтіліктің қандай түрлері туралы айтуға болады? Реактивтіліктің тағы қандай түрлері бар? Организмнің реактивтілігіне әсер ететін факторларды көрсетіңіз.
Менің ойымша реактивтілік пен резитентілік төмендеегн. Себебі организмге ауыр әсер ететін кофеин мен натрий тиопенталын енгізген. Олар организмнің төзімділігін төмендетеді. Сонымен қатар тыныс алатын ауадағы қысымды төмендеткен, сондықтан организмде көптеген өзгерістер болады.
Физиологиялық реактивтілік-бұл гомеостазды бұзбай, қоршаған орта факторларының әсерінен организмнің өмірлік белсенділігін өзгертетін реактивтілік. Және патологиялық реактивтілік туралы айтға болады. Денедегі гомеостаздың зақымдануы мен бұзылуына әкелетін патогендік факторлардың әсерінен патологиялық реактивтілік пайда болады, бұл ауру ағзаның бейімделуінің төмендеуімен сипатталады.
Резистенттілік— ағзаның әртүрлі факторларға — инфекцияларға, уларға, ластаушы заттарға, паразиттерге және т. б. төзімділігі Организмнің реактивтілігі-организмнің тіршілік әрекетінің өзгеруіне қоршаған ортаға жауап беретін қасиеті, бұл барлық тіршілік иелерінің метаболизм, өсу, көбею және т. б. сияқты маңызды қасиеті.
Тағыда реактивтіліктің түрлері:
Биологиялық
Физиологиялық
Патологиялық
Бейспецификалық
Спецификалық
Топтық
Жекелік
Әсер ететін факторлар:
Сыртқы факторлар
Организмнің өзінің реактивтілігі
Организмге бөгде заттар, микробтар, бактериялар және т.б.
Ауа райы
Жергілікті жер
Әлеуметтік жпғдай
Эколгиялық жағдай
2. Бұл экспериментте жануарларға қандай патогенді факторлар әсер етті? Жануарлардың жалпы жай-күйінің өзгеруін тудырған себептерді атаңыз. Пайда болған бұзылыстардың патогенезін ұсыныңыз, басты тізбекті атаңыз. Жануарлардың тіндерінде зат алмасудың қандай бұзылыстары болуы мүмкін?
Барлық шыны ыдыстан ауаны сорылып алғандықтан, яғни барометрлік қысымды төмендеткен. Сондықтан гипобариялық ауру туындайды.
Төменгі қысымнан гипобария болады --- атмоферадағы О2 азаюы- Жүрекке О2 жетіспеуі—жүректің жиырылуының бұзылысы- үлкен және кіші қанайналымдағы қанның қысымының төмендеуі-альвеоларлық гипоксия ---хеморецептордың тітіркенуінен қайтадан гипоксияның дамуы(порочный круг)---гиперкапния—организмдегі сұйықтықтардың еруі(сатурация)- мида липидтердің көп болуынан еріген азоттың көбеюі—ОЖЖ қызметі бұзылу –бас айналу—терең ұйқының келуі—бас ауру---жүйкелік-бұлшықеттік үйлесімдіктіңт бұзылуы---естен тану
Кері айналып соғу шеңбері
Гипоксия-Жүрек зат алмасуларын бұзылуы-жүрек жиырылуының бұзылуы-артериялық қысымның төмендеуі –гипксияға алып келеді
СО2 газының деңгейі төмендейді, гипокапния дамиды, газдық алкалоз байқалады. Сондықтан мидағы тыныс алу, қан тамырларының қимылдық т.с.с. орталықтардың қозымдылығы азаяды. Енді көңіл-күйдің көтеріңкілігі (эйфориясы) қатты түнжыраумен (депрессия) ауысады, орталық жүйке жүйесінің тежелуі болады. Бұл кезде науқас адамның қимыл-қозғалысы азаяды, тез шаршағыштығы байқалады, барлық шартты, шартсыз рефлекстері жоғалады, ол терең ұйқыға батады.
Соңында ағзалар мен тіндерге оның тасымалдануы бұзылады. Сондықтан оларда зат алмасулары соңғы өнімдеріне дейін жүрмей аралық қышқыл өнімдер жиналып қалады, метоболизмдік ацидоз дамиды. Осыдан оттегінің тапшылығы, жиналған қышқыл өнімдер қан тамырларындағы химиялық рецепторлар арқылы рефлекстік түрде мидағы тыныстық және тамырлардың қимылдық орталықтарын қоздырады: тыныс алу, жүрек соғуы жиілейді.
Тапсырма 2. Науқас Т., 67 жаста, тік ішегіндегі аумақтың ауырсынуына, үлкен дәретке отырған кезде қанның, шырыштың бөлінуіне, жылдам жүдегеніне шағымданады.
Анамнезінде: 15 жыл бойы созылмалы проктитпен ауырған. 45 жыл бойы күніне 1-1,5 қорап темекі шегеді. Атом электр станциясында 30 жыл бойы жұмыс істеген.
Ректороманоскопия: тік ішектің орта-ампулалық бөлігінің ісігі. Биопсия жасаалды.
Биоптатты гистологиялық зерттеу: төмен дифференциалды аденокарцинома.
Кешендік емдеу жүргізу туралы шешім қабылданды: операция алдындағы радийактивті сәулемен емдеу, соңынан тік ішектің резекциясын жасау.
1. Науқаста қандай типтік патологиялық процестер бар? Науқастағы басты типтік патологиялық процесті атаңыз. Жауаптарды негіздеңіз.
2. Науқастағы басты типтік патологиялық процесс дамуының қауіп факторларын атаңыз. Осы патологиялық процесс дамуының тағы қандай этиологиялық факторларын білесіз?
3. Науқастағы басты типтік патологиялық процестің патогенезінің сатысын атаңыз және сипаттаңыз. Науқастың салмағының азаюын түсіндіріңіз.
Жауабы:
Тапсырма 3. Науқас К., 23 жаста, эпилепсиямен ауырады, жайылған, тонико-клоникалық тырыспа ұстамасы болған. Ұстамадан кейін бірден келесі зертханалық тексеру деректері алынды: