Файл: Билет 1 Тапсырма Науас Л., 22 жаста, о жа ла маы безіні аденокарциномасы бойынша фракциялы сулелік терапия курсы таайындалды..docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 633
Скачиваний: 3
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Жиі қайталанумен көрініс табатын ЖРВИ,бронхиттер, пневмониялар, терінің ауыр іріңді зақымданулары,сонымен қатар тері –көз албинизмі,қызба пайда болған.
ЖРВИ дегеніміз-тұмау сияқты ауруларды біріктіретін жоғарғы тыныс алу жолдарының қабынулары.
Бронхит –бұл өкпеге баратын тыныс жолдарындағы инфекция.
Пневмония- өкпе тінінің қабынуынан немесе басқа аурулардың асқынуынан болатын өкпенің жұқпалы ауруы.
Гепатоспленомегалия (гепатолиенальды синдром) - бұл екі мүшенің бауырдың (гепатомегалия) және көкбауырдың (спленомегалия) ұлғаюы көрініс табатын патологиялық жағдай.
Қызба –бұл дене қызуының көтерілуі,әртүрлі патогенді қоздырғыштарға жауап ретінде пайда болған организмнің қорғаныштық реакциясы.
Альбинизм туа біткен және жүрре пайда болған болуы мүмкін.Науқаста альбинизм пайда болуы 2 ші түріне жатады. Менің ойымша оған себеп,зертханалық тексеруде анықталған лейкоциттерде пероксидазаға-оң нәтижелі жасушаішілік ірі түйіршіктердің жиналуы және аяқталмаған фагоцитоз байқалуы болуы мүмкін.
3.Жасушалардың зақымдануының негізгі түрлерін атаңыз және жасушаның зақымдануға тұрақтылығын анықтайтын факторларды сипаттаңыз.
Жасуша зақымдануының қайтымды процессі. Салдарлық зақымдалу, яғни түрлі биологиялық әсерлер себебінен дамыған. (толық емес)
Тапсырма 2. Науқас Ш., 52 жаста, ауыр физикалық жүктемеден кейін оң жақ бел бөлімінде қарқындылығы айқын ауырсыну сезімі пайда болған, жүрегі айнып, құсқан. Дене температурасы 37,80С-қа дейін жоғарылаған.
Анамнезінде: соңғы 3 жылда оң жақ бел аумағының сыздап аурсынатынын байқаған, бірақ дәрігерге қаралмаған.
Науқасқа жедел көмек ретінде спазмолитиктерді енгізген. Ауырсыну сезімі жойылып, 2 сағаттан соң дене температурасы төмендеген.
Венаішілік урография арқылы тексергенде науқастың оң жақ бүйрегінен тастар табылған. Бүйректас ауруы диагнозы қойылған.
1. Науқаста қызбаның қай түрі және дене температурасы көтерілуінің қай сатысы дамыды? Жауаптарды негіздеңіз. Қызбаның осы түрінің дамуына қандай этиологиялық факторлар қатысады?
2. Қызба дамуының механизмдері қандай? Оның даму кезеңдерін сипаттаңыз.
3. Патогенездік тұрғыдан осы жағдайда антипиретиктерді (мысалы, ацетилсалицил қышқылын) тағайындау орынды ма? Жауапты дәлелдеңіз.
Жауабы:
1.Бұл жағдайда біз бұл эксперименттің мақсаты гипоксия көрінісі бар тәжірибелік жағдайдағы экстремалды жағдайды айқын анықтау екенін көреміз. Эксперименттің барлық 3 кезеңі сақталды.Яғни, бірінші қадам (кезең) бастапқы күйде ағзаның тіршілігін бақылау болды. Дегенмен, алынған мәліметтер қалыпты болмайды, өйткені тәжірибелік виварий жағдайында. Екінші кезеңде біз патологиялық процесті модельдеуді қарастырамыз және оның патогенезін зерттейміз. 3 кезеңде біз патогенезімізге негізделген эксперименттік терапияның негіздерін іздейміз.
2. Организмнің жалпы жай-күйінің өзгеруінің себебі тіндердегі оттегінің айқын жеткіліксіздігімен гипоксия, сондай-ақ жүйке-гуморальды ,тыныс алу, жүрек-қантамыр, гемостаз және т.б. сияқты органдар функцияларының жеткі…
Қызбаның субфебрильді түрі. Себебі дене температурасы 37,80С-қа дейін жоғарылаған. Яғни 380С-қа дейін ол субфебрильді қызба. Қызбаның дамуына бейинфекциялық этиологиялық фактор әсер еткен. Бейинфекциялық қызба сыртқы және ішкі факторлардың әсерінен болады. Оларға: травма, ісік, аллергиялық реакция цирроз, ішке қан құйылу, күйік т.б Бұл жерде қызбаның дамуына физикалық жүктемеге байланысты бүйректегі тастар әсер еткен. Бұл тұрақты қызба. Температураның өзгеруі байқалмайды.
2. Қызба дамуының механизмдері қандай? Оның даму кезеңдерін сипаттаңыз.
Беинфекциялық пирогендерден (бүйрек тастарының құрамдас бөліктері) қайталама пирогендердің пайда болуына әсер етеді (ИЛ-1, ИЛ-6, ИЛ-8 ФНО-альфа, ИНФ-гамма). ИЛ-1 қан ағымымен гипоталамустың терморегуляторлық аймағына жетеді. Орнату тетігін көтереді. Бұл кезде А2 фосфолипазаның активация жүреді. ЦОГ, ЛОГ әсерінен простагландин Е2 түзіледі. Гипоталамуста цАМФ түзіледі.
• Температураның көтерілу сатысы (stadium incrementum) –дене температурасының кенеттен, біртіндеп немесе бірнеше сағаттар ішінде көтерілуі байқалады. Теплопродукция ↑, Теплоотдача↓. Симпатикалық нерв жүйесі ↑, Парасимпатикалық нерв жүйесі ↓. Бұл сатыда біз бозарамыз, себебі тамырлардың спазмі болады. Қалтыраймыз және дене температурасы ↑. Бауырда тотығу-тотықсыздану процессі күшейеді.
• Температураның жоғары деңгейде тұрақтану сатысы (stadium fastigium) – дене қызымы белгілі деңгейге көтерлііп, сол деңігейде біршама уақыттай тұруы. Парасимпатикалық нерв жүйесі ↑. Тамырлар кеңейеді (расширение). Гиперемия, қызу сезімі (чувство жара). Теплоотдача = теплопродукция.
• Температураның қалыпты деңгейге түсу сатысы (stadium decrementum) – бұл кезде жылу сыртқа шығарылуы басым болады. Температура түседі. 2 түрі бар: 1) Литическое (біртіндеп)
2) Критическое ( бірден). Бұл кезде коллапс даму қаупі жоғары.
3. Патогенездік тұрғыдан осы жағдайда антипиретиктерді (мысалы, ацетилсалицил қышқылын) тағайындау орынды ма? Жауапты дәлелдеңіз.
Қызба кезінде қолдану дұрыс болып табылады. Себебі, антипиретиктер дене температурасын түсіруге арналған препараттар. Механизмі гипоталамустағы орнықтыратын нүктедегі терморегуляцияның түсіру. Антипиретикалық активтілікке ие препараттарған ацетилсалицил қышқылы, ибупрофен, парацетомол.
Антипиретикалық препарат → ЦОГ↓ → Простагландин (Е2) ↓ → температураның түсуі↓.
Тапсырма 3. Науқас О., 69 жаста, созылмалы жүрек жеткіліксіздігі, III сатысы. Объективті: тахипноэ, аяқтары ісінген, асцит, гидроторакс, өкпеде іркіліс қөріністері, гепатомегалия.
РаO2 = 70 мм сын.бағ.
SaO2 = 65%
РаСO2 = 55 мм сын.бағ.
PvO2 = 40 мм сын.бағ.
SvO2 = 38%
О2 бойынша а/в айырмашылық = 11,2 көл%
1. Көрсеткіштерді интерпретациялаңыз.
2. Қорытынды жасаңыз және дәлелдеңіз.
Билет № 18
Тапсырма 1. Француз жаратылыстанушылары мен физиологтарының бірі Клод Бернар өзінің "тәжірибелік медицинаны зерттеуге кіріспе" атты еңбегінде жазған:
1. «Эксперименттік медицинаның негізгі тірегі адам емес, жануар болып табылады. Адам- бұл әрқашан ойда болатын, бірақ қауіпті тәжірибелерден тыс қалатын, тек мақсат делінген».
2. «Физиолог - ерекше адам. Ол ғылыми идеяларға берілген және соған өмірін арнаған адам, ғалым. Ол жануарлардың ауырсынуын, жан айқайын естімейді. Ол ағып жатқан қанға көңіл бөлмейді. Ол белгісіз құпия сырларды анықтауға шешім қабылдаған адам, өзінің идеялары мен жануарлардың ағзаларынан басқа ештеңені көрмейді».
К. Бернар бақылау эксперименттерін міндетті түрде жүргізуді ұсынған алғашқы ғалымдардың бірі болды.
1. Сіз ғалымның 1 және 2 тұжырымдарымен келісесіз бе? Жауабыңызды дәлелдеңіз. Жануарларда патологияны модельдеудің эксперименталды әдісінің шектеулерін еңсерудің негізгі жолдарын атаңыз.
Патофизиология тәжірибесінің мәні- жануарда ауруды тудыру және де одан зерттеп алынған мәліметтерді клиникаға жеткізу болып табылады.
Мен бұл тұжырымдамамен толықтай келісемін. Себебі:эксперимент жасаған кезде тек жануарларды алып оларға жасайды.
Жалпы тәжірибенің 2 түрі бар.Оларға тоқталатын болсақ:
1)Жедел эксперимент (вивисекция) жануардың денесіне хирургиялық араласуға негізделген. Бұл ағзадағы өткір бұзылуларды зерттеуге мүмкіндік береді мысалы шок, коллапс, краш-синдром, жедел тыныс жетіспеушілігі, қан айналымы, бүйрек және т. б.
2)Созылмалы эксперимент (трансплантация) аурудың даму динамикасын зерттеуге мүмкіндік береді. Ол созылмалы ауруларды модельдеу үшін қолданылады,мысалы, атеросклероз, артериялық гипертензия, қант диабеті, ойық жара және т. б.
Тәжірибелік әдістемелер:
1. Сөндіру – яғни, қандай да бір ағзаны хирургиялық немесе басқа жолмен алып жылу, суық, радиация , тастау, антиденелерді , фармакологиялық дәрілерді енгізу.
2. Тітіркендіру – қандай да бір ағзаның қызметінің бұзылысын шақыру үшін , біріншілікті құрылымды тітіркендіру арқылы белсендіреді.
3. Жеке ағзалар және тіндік дақылдар әдістемесі
4. Салыстырмалы патология әдісі- жалпы әдістемелік маңызы бар (И.И.Мечников)
Тәжірибелік жануарлардың денесіндегі өзгерістер туралы ақпарат алу үшін қолданылатын әдістер:
1. Морфологиялық әдіс-макроскопиялық зерттеу, жарық және электронды микроскопия және т.б.
2. Функционалдық -бұлшықет жиырылуын тіркеу, электрокардиография, энцефалография, спирограммаларды жазу, оттегіні тұтынуды анықтау және т.б.
3.Биохимиялық -субстраттардың, гормондардың, электролиттердің, метаболизм өімдерінің концентрациясын, ферменттердің белсенділігін анықтау.
4.Иммунологиялық -антиденелер титрін анықтау, лимфоциттердің бласттрансформациясы және т.б.
Жалпы осы әдістердің көмегімен молекулалық, субклеткалық, тіндік, жасушалық және тұтастай алғанда организм деңгейіндегі өзгерістер туралы ақпарат алынады.
2. К. Бернар ұсынған бақылау эксперименттерін жүргізу керек пе? Экспериментті жүргізу шарттарын атаңыз.
К. Бернар ұсынған бақылау эксперименттерін жүргізу себебі тәжірибе клиникада қолданбайтын әсерлерді жануар ағзасына жасауға мүмкіндік береді мысалы:жарақат, ісіктер трансплантациясы, сәулелендіру. Тек жануарларға, аурулары бар жаңа емдік заттарды тәжірибе жүзінде қолдануға болады.
Патофизологиялық эксперименттің жалпы 4 кезеңі бар оларға келер болсақ:
1. Экспериментті жоспарлау.
2. Патологиялық процесті модельдеу.
3. Тәжірибелік жануарлардың денесіндегі өзгерістер туралы ақпарат алу.
4. Алынған нәтижелерді талдау және синтездеу.
Экспериментті жүргізу - біздің зерттеліп отқан материалымыз нақты жарамды болу керек және де бізге керекті заттарымыз түгел болуы қажет.
Экспериментте жануарларды тексеру барысы екі топқа бөлінеді. Тәжірибелік топта жануарларға жалпы тәжірибелер жүргізілетін болса , бақылау тобында ешқандай тәжірибелер жүргізілмейді. Бақылау тобы қалыпты тәжірибе жүргізілмеген жануарларды тәжірибе жүргізілген жануарлармен және тіршілік көрсеткіштерімен салыстырылады.
Тәжірибені жүргізу шарттары:
1. Жұмыс гипотезасын жасау.
2. Зерттеудің мақсаты мен міндеттерін анықтау
3. Қойылған міндеттерге сай жеке әдістемелерді таңдау.
4. Тәжірибені жүргізу (бақылау тобы қатар жүргізіледі)
5. Тәжірибелік деректерді бекіту және статистикалық талдау
6. Талқылау және қорытынды
7. Нәтижелерді пракикада текссеру
3. К. Бернар организмдегі гомеостаздық процестерді ішкі ортаның тұрақтылығын қамтамасыз ететін процестер ретінде алғашқы болып қарастырды. Жасушаішілік гомеостаздың патологиясы кезіндегі бұзылыстардың негізгі механизмдерін сипаттаңыз және себептерін атаңыз
ЖРВИ дегеніміз-тұмау сияқты ауруларды біріктіретін жоғарғы тыныс алу жолдарының қабынулары.
Бронхит –бұл өкпеге баратын тыныс жолдарындағы инфекция.
Пневмония- өкпе тінінің қабынуынан немесе басқа аурулардың асқынуынан болатын өкпенің жұқпалы ауруы.
Гепатоспленомегалия (гепатолиенальды синдром) - бұл екі мүшенің бауырдың (гепатомегалия) және көкбауырдың (спленомегалия) ұлғаюы көрініс табатын патологиялық жағдай.
Қызба –бұл дене қызуының көтерілуі,әртүрлі патогенді қоздырғыштарға жауап ретінде пайда болған организмнің қорғаныштық реакциясы.
Альбинизм туа біткен және жүрре пайда болған болуы мүмкін.Науқаста альбинизм пайда болуы 2 ші түріне жатады. Менің ойымша оған себеп,зертханалық тексеруде анықталған лейкоциттерде пероксидазаға-оң нәтижелі жасушаішілік ірі түйіршіктердің жиналуы және аяқталмаған фагоцитоз байқалуы болуы мүмкін.
3.Жасушалардың зақымдануының негізгі түрлерін атаңыз және жасушаның зақымдануға тұрақтылығын анықтайтын факторларды сипаттаңыз.
Жасуша зақымдануының қайтымды процессі. Салдарлық зақымдалу, яғни түрлі биологиялық әсерлер себебінен дамыған. (толық емес)
Тапсырма 2. Науқас Ш., 52 жаста, ауыр физикалық жүктемеден кейін оң жақ бел бөлімінде қарқындылығы айқын ауырсыну сезімі пайда болған, жүрегі айнып, құсқан. Дене температурасы 37,80С-қа дейін жоғарылаған.
Анамнезінде: соңғы 3 жылда оң жақ бел аумағының сыздап аурсынатынын байқаған, бірақ дәрігерге қаралмаған.
Науқасқа жедел көмек ретінде спазмолитиктерді енгізген. Ауырсыну сезімі жойылып, 2 сағаттан соң дене температурасы төмендеген.
Венаішілік урография арқылы тексергенде науқастың оң жақ бүйрегінен тастар табылған. Бүйректас ауруы диагнозы қойылған.
1. Науқаста қызбаның қай түрі және дене температурасы көтерілуінің қай сатысы дамыды? Жауаптарды негіздеңіз. Қызбаның осы түрінің дамуына қандай этиологиялық факторлар қатысады?
2. Қызба дамуының механизмдері қандай? Оның даму кезеңдерін сипаттаңыз.
3. Патогенездік тұрғыдан осы жағдайда антипиретиктерді (мысалы, ацетилсалицил қышқылын) тағайындау орынды ма? Жауапты дәлелдеңіз.
Жауабы:
1.Бұл жағдайда біз бұл эксперименттің мақсаты гипоксия көрінісі бар тәжірибелік жағдайдағы экстремалды жағдайды айқын анықтау екенін көреміз. Эксперименттің барлық 3 кезеңі сақталды.Яғни, бірінші қадам (кезең) бастапқы күйде ағзаның тіршілігін бақылау болды. Дегенмен, алынған мәліметтер қалыпты болмайды, өйткені тәжірибелік виварий жағдайында. Екінші кезеңде біз патологиялық процесті модельдеуді қарастырамыз және оның патогенезін зерттейміз. 3 кезеңде біз патогенезімізге негізделген эксперименттік терапияның негіздерін іздейміз.
2. Организмнің жалпы жай-күйінің өзгеруінің себебі тіндердегі оттегінің айқын жеткіліксіздігімен гипоксия, сондай-ақ жүйке-гуморальды ,тыныс алу, жүрек-қантамыр, гемостаз және т.б. сияқты органдар функцияларының жеткі…
Қызбаның субфебрильді түрі. Себебі дене температурасы 37,80С-қа дейін жоғарылаған. Яғни 380С-қа дейін ол субфебрильді қызба. Қызбаның дамуына бейинфекциялық этиологиялық фактор әсер еткен. Бейинфекциялық қызба сыртқы және ішкі факторлардың әсерінен болады. Оларға: травма, ісік, аллергиялық реакция цирроз, ішке қан құйылу, күйік т.б Бұл жерде қызбаның дамуына физикалық жүктемеге байланысты бүйректегі тастар әсер еткен. Бұл тұрақты қызба. Температураның өзгеруі байқалмайды.
2. Қызба дамуының механизмдері қандай? Оның даму кезеңдерін сипаттаңыз.
Беинфекциялық пирогендерден (бүйрек тастарының құрамдас бөліктері) қайталама пирогендердің пайда болуына әсер етеді (ИЛ-1, ИЛ-6, ИЛ-8 ФНО-альфа, ИНФ-гамма). ИЛ-1 қан ағымымен гипоталамустың терморегуляторлық аймағына жетеді. Орнату тетігін көтереді. Бұл кезде А2 фосфолипазаның активация жүреді. ЦОГ, ЛОГ әсерінен простагландин Е2 түзіледі. Гипоталамуста цАМФ түзіледі.
• Температураның көтерілу сатысы (stadium incrementum) –дене температурасының кенеттен, біртіндеп немесе бірнеше сағаттар ішінде көтерілуі байқалады. Теплопродукция ↑, Теплоотдача↓. Симпатикалық нерв жүйесі ↑, Парасимпатикалық нерв жүйесі ↓. Бұл сатыда біз бозарамыз, себебі тамырлардың спазмі болады. Қалтыраймыз және дене температурасы ↑. Бауырда тотығу-тотықсыздану процессі күшейеді.
• Температураның жоғары деңгейде тұрақтану сатысы (stadium fastigium) – дене қызымы белгілі деңгейге көтерлііп, сол деңігейде біршама уақыттай тұруы. Парасимпатикалық нерв жүйесі ↑. Тамырлар кеңейеді (расширение). Гиперемия, қызу сезімі (чувство жара). Теплоотдача = теплопродукция.
• Температураның қалыпты деңгейге түсу сатысы (stadium decrementum) – бұл кезде жылу сыртқа шығарылуы басым болады. Температура түседі. 2 түрі бар: 1) Литическое (біртіндеп)
2) Критическое ( бірден). Бұл кезде коллапс даму қаупі жоғары.
3. Патогенездік тұрғыдан осы жағдайда антипиретиктерді (мысалы, ацетилсалицил қышқылын) тағайындау орынды ма? Жауапты дәлелдеңіз.
Қызба кезінде қолдану дұрыс болып табылады. Себебі, антипиретиктер дене температурасын түсіруге арналған препараттар. Механизмі гипоталамустағы орнықтыратын нүктедегі терморегуляцияның түсіру. Антипиретикалық активтілікке ие препараттарған ацетилсалицил қышқылы, ибупрофен, парацетомол.
Антипиретикалық препарат → ЦОГ↓ → Простагландин (Е2) ↓ → температураның түсуі↓.
Тапсырма 3. Науқас О., 69 жаста, созылмалы жүрек жеткіліксіздігі, III сатысы. Объективті: тахипноэ, аяқтары ісінген, асцит, гидроторакс, өкпеде іркіліс қөріністері, гепатомегалия.
РаO2 = 70 мм сын.бағ.
SaO2 = 65%
РаСO2 = 55 мм сын.бағ.
PvO2 = 40 мм сын.бағ.
SvO2 = 38%
О2 бойынша а/в айырмашылық = 11,2 көл%
1. Көрсеткіштерді интерпретациялаңыз.
2. Қорытынды жасаңыз және дәлелдеңіз.
Билет № 18
Тапсырма 1. Француз жаратылыстанушылары мен физиологтарының бірі Клод Бернар өзінің "тәжірибелік медицинаны зерттеуге кіріспе" атты еңбегінде жазған:
1. «Эксперименттік медицинаның негізгі тірегі адам емес, жануар болып табылады. Адам- бұл әрқашан ойда болатын, бірақ қауіпті тәжірибелерден тыс қалатын, тек мақсат делінген».
2. «Физиолог - ерекше адам. Ол ғылыми идеяларға берілген және соған өмірін арнаған адам, ғалым. Ол жануарлардың ауырсынуын, жан айқайын естімейді. Ол ағып жатқан қанға көңіл бөлмейді. Ол белгісіз құпия сырларды анықтауға шешім қабылдаған адам, өзінің идеялары мен жануарлардың ағзаларынан басқа ештеңені көрмейді».
К. Бернар бақылау эксперименттерін міндетті түрде жүргізуді ұсынған алғашқы ғалымдардың бірі болды.
1. Сіз ғалымның 1 және 2 тұжырымдарымен келісесіз бе? Жауабыңызды дәлелдеңіз. Жануарларда патологияны модельдеудің эксперименталды әдісінің шектеулерін еңсерудің негізгі жолдарын атаңыз.
Патофизиология тәжірибесінің мәні- жануарда ауруды тудыру және де одан зерттеп алынған мәліметтерді клиникаға жеткізу болып табылады.
Мен бұл тұжырымдамамен толықтай келісемін. Себебі:эксперимент жасаған кезде тек жануарларды алып оларға жасайды.
Жалпы тәжірибенің 2 түрі бар.Оларға тоқталатын болсақ:
1)Жедел эксперимент (вивисекция) жануардың денесіне хирургиялық араласуға негізделген. Бұл ағзадағы өткір бұзылуларды зерттеуге мүмкіндік береді мысалы шок, коллапс, краш-синдром, жедел тыныс жетіспеушілігі, қан айналымы, бүйрек және т. б.
2)Созылмалы эксперимент (трансплантация) аурудың даму динамикасын зерттеуге мүмкіндік береді. Ол созылмалы ауруларды модельдеу үшін қолданылады,мысалы, атеросклероз, артериялық гипертензия, қант диабеті, ойық жара және т. б.
Тәжірибелік әдістемелер:
1. Сөндіру – яғни, қандай да бір ағзаны хирургиялық немесе басқа жолмен алып жылу, суық, радиация , тастау, антиденелерді , фармакологиялық дәрілерді енгізу.
2. Тітіркендіру – қандай да бір ағзаның қызметінің бұзылысын шақыру үшін , біріншілікті құрылымды тітіркендіру арқылы белсендіреді.
3. Жеке ағзалар және тіндік дақылдар әдістемесі
4. Салыстырмалы патология әдісі- жалпы әдістемелік маңызы бар (И.И.Мечников)
Тәжірибелік жануарлардың денесіндегі өзгерістер туралы ақпарат алу үшін қолданылатын әдістер:
1. Морфологиялық әдіс-макроскопиялық зерттеу, жарық және электронды микроскопия және т.б.
2. Функционалдық -бұлшықет жиырылуын тіркеу, электрокардиография, энцефалография, спирограммаларды жазу, оттегіні тұтынуды анықтау және т.б.
3.Биохимиялық -субстраттардың, гормондардың, электролиттердің, метаболизм өімдерінің концентрациясын, ферменттердің белсенділігін анықтау.
4.Иммунологиялық -антиденелер титрін анықтау, лимфоциттердің бласттрансформациясы және т.б.
Жалпы осы әдістердің көмегімен молекулалық, субклеткалық, тіндік, жасушалық және тұтастай алғанда организм деңгейіндегі өзгерістер туралы ақпарат алынады.
2. К. Бернар ұсынған бақылау эксперименттерін жүргізу керек пе? Экспериментті жүргізу шарттарын атаңыз.
К. Бернар ұсынған бақылау эксперименттерін жүргізу себебі тәжірибе клиникада қолданбайтын әсерлерді жануар ағзасына жасауға мүмкіндік береді мысалы:жарақат, ісіктер трансплантациясы, сәулелендіру. Тек жануарларға, аурулары бар жаңа емдік заттарды тәжірибе жүзінде қолдануға болады.
Патофизологиялық эксперименттің жалпы 4 кезеңі бар оларға келер болсақ:
1. Экспериментті жоспарлау.
2. Патологиялық процесті модельдеу.
3. Тәжірибелік жануарлардың денесіндегі өзгерістер туралы ақпарат алу.
4. Алынған нәтижелерді талдау және синтездеу.
Экспериментті жүргізу - біздің зерттеліп отқан материалымыз нақты жарамды болу керек және де бізге керекті заттарымыз түгел болуы қажет.
Экспериментте жануарларды тексеру барысы екі топқа бөлінеді. Тәжірибелік топта жануарларға жалпы тәжірибелер жүргізілетін болса , бақылау тобында ешқандай тәжірибелер жүргізілмейді. Бақылау тобы қалыпты тәжірибе жүргізілмеген жануарларды тәжірибе жүргізілген жануарлармен және тіршілік көрсеткіштерімен салыстырылады.
Тәжірибені жүргізу шарттары:
1. Жұмыс гипотезасын жасау.
2. Зерттеудің мақсаты мен міндеттерін анықтау
3. Қойылған міндеттерге сай жеке әдістемелерді таңдау.
4. Тәжірибені жүргізу (бақылау тобы қатар жүргізіледі)
5. Тәжірибелік деректерді бекіту және статистикалық талдау
6. Талқылау және қорытынды
7. Нәтижелерді пракикада текссеру
3. К. Бернар организмдегі гомеостаздық процестерді ішкі ортаның тұрақтылығын қамтамасыз ететін процестер ретінде алғашқы болып қарастырды. Жасушаішілік гомеостаздың патологиясы кезіндегі бұзылыстардың негізгі механизмдерін сипаттаңыз және себептерін атаңыз