Файл: Жамбыл облысы кімдігі білім басармасыны ОУдістемелік кабинеті 6сынып аза дебиеті.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 10.01.2024

Просмотров: 593

Скачиваний: 4

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.




3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ




Тоқсандық жиынтық бағалауға шолу

Ұзақтығы: 40 минут

Түсіну және жауап беру – 5 минут

Анализ және интерпретация – 20 минут

Бағалау және салыстыру – 15 минут

Балл саны: 20

Жабық тапсырма

Толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Жиынтық бағалаудың құрылымы

Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлімнен тұрады: бірінші бөлім-түсіну және жауап беру, екінші бөлім – анализ және интерпретация, үшіншісі – бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.

Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

Тапсырма


Қамтылатынмақсаттар


Тапсырмалартүрлері

Тапсырмаларсипаттамасы


Орындаууақыты,

минут

Балл

1-2


6.1.2.1. Әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік- қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;

6.1.3.1.Әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау.

Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар


Тапсырма жеке орындалады.

Оқушылар 240 сөзден тұратын мәтін тыңдап, мәтін негізінде шығармадағы негізгі мәселені идеясы арқылы анықтайды, өз ойын 3-4 сөйлеммен кестеге жазады.Кейіпкердің сыртқы келбеті, іс-әрекеті, шығармадағы алатын орнына сипаттаманы кестеге жазады.

5

5




3-5


6.2.1.1.Шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;

6.2.2.1.Эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау.

6.2.3.1.Шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, антитеза, градация, арнау) анықтау.

Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар


Оқушылар шығарма эпизодының маңызы мен сипаттамасына 4-5 сөйлем шамасында сипаттама береді.

Ақын өлеңінің айшықты тұстарын негізге ала отырып, оның өзіндік көзқарасын, ойын анықтайды.Ақын өлеңіндегі троптарды анықтап, өз ойын бір сөйлеммен жазады.

15

10

6


6.3.3.1 Шығармадағы

кейіпкерлер қарым-қатынасын

отбасылық құндылық

тұрғысынан талдап, әдеби

эссе жазу.

Жазбаша толық жауапты қажет ететін тапсырмалар


Берілген тақырыпқа қатысты өз

көзқарасын дәлелдеп, жазба жұмысын жазады.

20

5


Барлығы

40 минут

20





Тапсырмалар және балл қою кестесінің үлгісі

«Қазақ әдебиеті» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

І нұсқа


1.Мәтінді тыңдап, мазмұны бойынша кестені толтырыңыз.

Бүгін де сырғанақтағы ойынның қызған шағы еді. Күннің көзі қанталағандай боп ерекше қызарып ұясына қонуға таяған. Сірескен ақ қардың бетінде бір сәтке жұқалаң қызғылт кілегей тұрды. Күні бойы Ешкіөлместің күнгейінде жайылған мал ешкім қайырмаса да, бір ізбен шұбырып ауылға қайтқан. Кенет бүкіл ауылды шулыға шыққан ащы дауыстар селт еткізді. Төбе құйқаны шымырлатып, жоқтау айтқан дауыстар. Аянның үйінен шығып жатыр. Мұндайда балалар еліккіш келеді ғой. Сырғанақты тастай бере дәл бірдеңеден құр қалатындай бәріміз бірге дүрліге дүркіресіп, Аянның үйіне қарай лап қойдық. Артымыз жетпей жатып, алдымыз не болып қалғанын естіп те үлгердік. «Аянның әжесі өліп қапты», - деген сыбырды алқына тұрып сүйінші сұрағандай бірімізге-біріміз жеткіздік.

Жарғақ сары тон киген Аян, күлімдеп тұратын қара көзі шарасынан шыға жаутаңдап, өңі боп- боз есігінің алдында тұр екен. Үйінде көрші әйелдер бір-бірімен шуылдаса көрісіп, азан- қазан боп жатқанмен, ол көзіне жас алмапты. Біз өзара сөйлескеніміз болмаса, оған үн қатқамыз жоқ. Аян да бізді үнсіз қарсы алды. Сүйреткен шанамызға, конькиімізге көз салды. Тоңғаннан ба, танауын жиі - жиі тартып, дір - дір етеді.

Күн ұясына еніп бара жатыр. Аян болса, сол мелшиген күйде жалтақ- жалтақ етіп, ауылдың әр тұсынан «әжетайлап» дауыс қойып келе жатқан үлкен адамдарға қарайды. Бірақ олардың бірі де бұған назар аударар емес. Біз болсақ, енді қайтер екен деп қызықтағандай одан көз айырмастан ортаға ап, қоршап тұрмыз. Өзара сыбырласқан боп, оған да естірте: «Әжесі өлгенге неге жыламайды- ей?»- деп қоямыз. Аян естісе де, естімеген адамша міз бақпайды. Тек әлдебір уақытта, бас жоқ, аяқ жоқ:

  • Ертегі тыңдайсыңдар ма?- деді.




Негізгі мәселе

Идеясы

Өз ойым









[2]

2.Кейіпкерге сипаттама беріңіз.


Кейіпкердің аты

Кейіпкердің сыртқы келбеті

Кейіпкердің іс-әрекеті

Кейіпкердің шығармадағы орны

Аян








[3]


3.Шығарма эпизодына берілген кесте бойынша талдау жасаңыз.


Шығарма эпизоды

Маңызы

Негіздеме

Мен сұлап жатқан орнымнан белім кеткендей тұра алмадым. Шынымды айтсам, ұялдым- Тортайдан ұялдым. Батылым бармады. Бет-жүзім шыдамады.







[4]

4.С. Торайғыровтың «Шығамын тірі болсам адам болып» өлеңінен автордың ойын, көзқарасын білдіретін үзінділерді белгілеп, кестеге толтырыңыз. Кестемен жұмыста автордың ойын, көзқарасын, үмітін өз сөзіңізбен түсіндіріңіз.


Өлең үзіндісі

Ақын үміті қандай?






[2]

5. С.Торайғыровтың «Шәкірт ойы» өлеңін көшіріп жазып, троптардың түрін (метонимия, теңеу, метафора) анықтаңыз.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[4]

6. «Отбасы-шағын мемлекет» тақырыбында туыстар арасындағы қарым- қатынасты отбасылық құндылықтар тұрғысынан талдап, әдеби (100-110 сөз) эссе жазыңыз.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[5]

Балл қою кестесі

Түсіну және жауап беру


Тапсырма__Жауап__Балл__Қосымша_ақпарат'>Тапсырма

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1.

Мәтіндегі негізгі мәселе-жетім бала тағдыры.

1




Идеясы- өмірдің барлық ауыртпалығына мойымаған жетім бала Аянның қайсарлығы, жігерлілігі.

1

Оқушының өз ойы ескеріледі.

2.

Аянның сыртқы келбеті- қоңырқай жүзі тершіп, маңдайындағы біркелкі етіп қиылған кекіл шашы бар. Тобығын шығарып алып, сол аяғын сүйретіп жүретін, шілбиген ақсақ қара бала. Өте мейірімді бала. Сонымен қатар өте тапқыр, ақылды, білімді, зерек және ақкөңіл бала.

1




Аянның іс-әрекеті- Ешкіммен төбелесіп сөзге келмейді. Әңгімеде өжет, қайсар, зерек, өте ақ көңіл, мейірімді, ақылды және де жетім бала. Өз ойынан балаларды таңғалдырып ертегілер шығарады.

1




Аянның шығармадағы орны- басты кейіпкер.

1





Анализ және интерпретация


Тапсырма

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1.

Эпизодтың маңызы - бала күнгі досы Тортайдың арман еткен ақ боз атын өз тақымымда кетті ме деп қапалануын білдіреді.

2




Негіздеме- Тортай айтатын ертегілердегі жетім баланың үнемі ақ боз аты болатын.

2




2.

Автордың өнер-білімге деген құштарлығын, білім алуға деген айнымас сертінің көрінісін көрсететін жолдар - «Шығамын тірі болсам адам болып» өлеңінің «Жатқаным көрде тыныш жақсы емес пе, Жүргенше өмір сүріп надан болып, Мен балаң жарық күнде сәуле қуған, Алуға күнді барып белді буған, Жұлдыз болып көрмеймін елдің бетін, Болмасам толған айдай балқып туған, Тебем деп, тірі болсам надандықты, Серт етіп, өз- өзіме еткем егес»

2

Оқушының өз ойы ескеріледі.

3.

Ұлғайту - «жарық күнде, жаман болып, надан болып, жұлдыз болып, көрмеймін елдің бетін»,

Теңеу - «толған айдай»

4





Бағалау және салыстыру


Балл

Сипаттамасы

Қосымша ақпарат

5

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Өз ойын еркін жеткізе алған. Туыстар арасындағы қарым- қатынасты отбасылық құндылықтар тұрғысынан талдап көрсете білген. Жұмыс сауатты жазылған.




3-4

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Туыстар арасындағы қарым- қатынасты отбасылық құндылықтар тұрғысынан талдап көрсете білген. Өз ойын еркін жеткізгенімен, мазмұн жағынан қайталанатын сөздер мен сөйлемдер кездеседі.




1-2

Жазба жұмысының (эссе) құрылымы дұрыс сақталмаған. Туыстар арасындағы қарым- қатынасты отбасылық құндылықтар тұрғысынан талдап көрсете алмаған. Шығармашылық танытуда қателеседі. Стильдік, орфографиялық қателер жіберген.









Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

Тапсырма

Қамтылатынмақсаттар


Тапсырмалар түрлері

Тапсырмалар сипаттамасы

Орындау уақыты, минут

Балл

1-5

6.1.2.1. Әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;

6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау.

Жауап нұсқаларынан бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар

Тапсырма жеке орындалады. Оқушылар оқыған шығармалары негізінде берілген сұрақтарға жауап береді.

5

5

6-10

6.2.1.1. Шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;

6.2.2.1.Эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;

6.2.3.1.Шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, антитеза, градация, арнау) анықтау.

Толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Оқушылар оқыған шығармалары негізінде берілген сұрақтарға жауап береді. Жауаптарды 3-4 сөйлемнің шамасында беруге болады.

15

10

11

6.3.3.1. Шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу.

Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Берілген тақырыпқа өз көзқарасын дәлелдеп, жазба жұмысын жазады.

20

5

Барлығы

40

20




Тапсырмалар және балл қою кестесінің үлгісі

«Қазақ әдебиеті» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

ІІ нұсқа


1 .Төмендегі сұрақтардың дұрыс жауабын белгілеңіз.
1. С.Мұратбековтің «Жусан иісі» әңгімесінің басты тақырыбы не?

А) Әділеттілік

Ә) Достық

Б) Жетімдік

В) Еңбексүйгіштік

Г) Сүйіспеншілік [1]
2.»Жусан иісі» шығармасының оқиғасы қай кезді бейнелейді?

А) Бақытты балалық шақ

Ә) Бейбіт өмір тіршілігі

Б) Егін егу науқаны

В) Соғыс кезіндегі ауыл тіршілігі

Г) Соғыстан кейінгі кезең[1]
3.Аян ертегілерінің «Баяғыда бір жетім бала болыпты»деп басталуының себебі неде екендігін көрсетіңіз. А) Аян осы тақырыптағы ертегілерді ұнатады.

Ә) Әжесі үнемі ертегі айтып отырады.

Б) Балаларға ұнағандықтан айтады.

В) Өзіне ұнағандықтан айтады.

Г) Сол уақыттағы қоғамға байланысты айтады. [1]
4. Аянның әріпті тез үйренудегі мақсатын табыңыз.

А) Ата-анасына хат жазуды армандады.

Ә) Бәрінен озық болғысы келді.

Б) Жазушы болғысы келді.

В) Жақсы оқығысы келді.

Г) Соғысқа кеткен ағасына хат жазғысы келді. [1]
5.Аянға қаралы қағаз келгендегі алғашқы әсерін көрсетіңіз.

А) Дереу ашып, жылап оқыды.

Ә) Ешкімге қарамастан теріс айналды.

Б) Мелшиіп қатып қалды.

В) Ол үнсіз қабылдады.

Г)Ұзақ қарап тұрды. [1]
6. «Шығамын тірі болсам адам болып...» өлеңінде ақынның неліктен надан болғысы келмейтіндігін 3-4 сөйлеммен жазыңыз. (нақты не үшін надан болғысы келмейтіні туралы үзінді келтіріңіз) [2]

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7.Қарамен берілген сөздерді негізге ала отырып, үзіндінің маңыздылығына негіздеме жазыңыз. [2]


Үзінді

Негіздеме

Қараңғы қазақ көгіне,

Өрмелеп шығып күн болам!

Қараңғылықтың кегіне,

Күн болмағанда, кім болам?





8.С.Торайғыровтың «Шәкірт ойы» өлеңіндегі көркемдегіш құралдарды (метафора)табыңыз.

[2]

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

9. «Жусан иісі» әңгімесіндегі ауыл тіршілігін 3-4 сөйлеммен суреттеп жазыңыз.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[2]

10. «Тортай мінер ақбоз ат... менің тақымымда кеткендей еді... иесіне қайтаруға кеш еді»деген жолдарды қалай түсіндіңіз? Өз ойыңызды 4-5 сөйлеммен ашып жазыңыз. [2]

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

11. Соғыс жылдарындағы балалар өмірін сипаттай отырып, «Соғыс –жүрекке салған жара» тақырыбында әдеби эссе жазыңыз. (сөз саны 100-110)

[5]

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Балл қою кестесі

Түсіну және жауап беру


Тапсырма

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1.

Б

1




2.

В

1




3.

А

1




4.

Г

1




5.

Ә

1





Анализ және интерпретация


Тапсырма

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

6.

Өлеңнің идеясын анықтайды

2

Оқушыойыескеріледі.

Өз ойын 3-4 сөйлеммен дәлелдеп жазады.

7.

Қарамен берілген сөздердің мағынасын ашады

2




Үзіндінің маңыздылығына негіздеме жазады.

8.

Өлеңдегі көркемдегіш құралдардытабады. (надандық теңізі, сыланған жардың күлісі)

2




9.

«Жусан иісі» әңгімесіндегі ауыл тіршілігін сипаттап жазады.

Аянның ауылы Ешкіөлмес деген кішкене қоңыр таудың дәл етегінде еді. Ұзыннан-ұзақ бір көше боп жоғарыдан төмен қарай созылып жататын. Қыста осы жалғыз көшенің басынан – аяғына дейін балалар шуылдаса топырлай жүріп қарды таптап, сырғанақ жасайтын.

2




10.

Астарлы ойды ашып жазады.

2




Өзіндік пікірін білдіреді


Бағалау және салыстыру


Балл

Сипаттамасы

Қосымша ақпарат

5

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Өз ойын еркін жеткізеалған. Соғыстың ауыр-зардабын сипаттады.Жұмыс сауатты жазылған.




3-4

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Соғыстың ауыр-зардабын сипаттады. Өз ойын еркін жеткізгенімен, мазмұн жағынан қайталанатын сөздер мен сөйлемдер кездеседі.




1-2

Жазба жұмысының (эссе) құрылымы дұрыс сақталмаған. Тақырып ашылмаған. Шығармашылық танытуда қателеседі. Стильдік, орфографиялық қателер жіберген.