Файл: Жамбыл облысы кімдігі білім басармасыны ОУдістемелік кабинеті 6сынып аза дебиеті.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 10.01.2024

Просмотров: 602

Скачиваний: 4

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ



Жиынтық бағалауға шолу

Ұзақтығы: 40 минут

Түсіну және жауап беру - 5 минут Анализ және интерпретация - 15 минут Бағалау және салыстыру - 20 минут Балл саны: 20

Тапсырма түрлері:

Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар Толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Жиынтық бағалаудың құрылымы


Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлімнен тұрады: бірінші бөлім -түсіну және жауап беру, екінші бөлім - анализ және интерпретация, үшіншісі -бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.

Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы


Тапсырма

Қамтылатын мақсаттар

Тапсырмалар

түрлері

Тапсырмалар сипаттамасы

Орындау уақыты, минут

Балл

1-3

6.1.1.1. Әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;

6.1.2.1 Әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;

6.1.3.1 Әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау.

Толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Тапсырма жеке орындалады, оқушылар оқыған шығармалары негізінде берілген сұрақтарға жауап береді.

5

3

4-6

6.2.1.1. Шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;

6.2.2.1. Эпикалық,поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;

6.2.3.1. Шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;

6.2.4.1. Әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу.

Толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Оқушылар оқыған шығармасынан троптың түрлерін табады, автор бейнесін анықтайды. Өз ойын жазады.

15

12

7


6.3.3.1. Шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;

Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Берілген тақырыпқа қатысты өз көзқарасын жазады. Дәлелдер келтіреді.

20

5

Барлығы 40

20





Тапсырмалар және балл қою кестеcі үлгісі

«Қазақ әдебиеті» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

І нұсқа


1.Р.Гамзатовтың « Ана тілі» өлеңі бойынша «Үш қадам» кестесін толтырыңыз.


1-қадам

2-қадам

3-қадам

Өлеңнің жанры мен фабуласын анықтаңыз.


Өлеңнің идеясы

Өлеңде көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселелерді анықтаңыз.










[3]

2.«-Кеш қой. Кезінде туған жерімнен жанып тұрған жас жүрегімді алып кетіп едім. Енді еліме қаудыраған қу сүйегімді қайтаруға хақым бар ма менің?...»- деген пікірден автордың бейнесін сипаттап жазыңыз (3-4 сөйлем)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[2]

3. Берілген өлең үзіндісінен автор бейнесін анықтайтын тұстарды табыңыз.
Алып заңдардың кемсеңдеуін көрдім – Ұлы қорғандардың күйреуін көрген жүрегім -

Империяның көз жасын! Алты-ақ жасында ақырын көрген алыптың!

Алып мұхиттар толқығанын көрдім, .... Тәуелсіздік ше?

Бір тамшы суға байланып, Ол менің - тегім, ұлдарыма оны дарыттым.

Алып тәждердің балқығанын көрдім, Тәуелсіздік –мен, ол – менің асқақ аңызым,

Елтаңбаларға айналып. Болмысы ол ұлдың өзіңнен туған, Жарық Күн!

Алып мүсіндер қирағанын көрдім,

Сұлаған жаудай жебеден,

Алып саналар жиналарын көрдім,

Тұрғызу үшін жаңа әлем!

Құрыштардың да шірігенін көрдім,

Сен боса, болат, тас егіл!

Темір шымылдық түрілерін көрдім,

Сахнаға шықты жас өмір!

Алты жасымда!

Жылаған жоқпын,

сұраған жоқпын анамнан,

Сол күні жаңа әнұран айтып оралған,

Сол түні неге ұйықтамай маған бір аңыз айтып шыққанын

Ұл жайлы Күннен жаралған.

Түсінбесем де тыңдаймын,

Онсыз да оны жесірлік салған жасытқан еді мұң-қайғы...

Көзінің жасы сөйлеген түнді ұқпасам да,

Аңыз ұнаған

Жаралған Күннен Ұл жайлы!

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[1]

4. Жоғарыда берілген өлең жолдарынан троптың түрлерін анықтаңыз.


Троптың түрлері

Өлеңнен дәлел

Метафора



Метонимия



Кейіптеу



Литота



[4]

5. «...Суыр малақайын көкжелкесіне ысырып, автобустың қабырғасына шалқая отырып, Архат ойға батты....» берілген үзіндіге негіздеме жазыңыз. (3-4сөйлем)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[2]

6. Асқар Алтайдың «Прописка» әңгімесін негізге ала отырып төмендегі кестені толтырыңыз.


Кейіпкерлер

Өмірге қызығушылығы

Адамгершілік қасиеті

Кейіпкерге баға






























[3]

7. «Тәуелсіздік пен тіл-егіз ұғым» деген пікірді негізге алып, келісу/келіспеу эссесін жазыңыз (100-110 сөз)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[5]

Балл қою кестесі

Түсіну және жауап беру




Жауап

Балл

Қосымша ақпараттар

1.

Р.Гамзатовтың « Ана тілі» өлеңі бойынша «Үш қадам» кестесін толтырады

1-Туған жер

2-Ана тілі

3-Тілге деген сүйіспеншілік

3




Анализ және интерпретация



Жауап

Балл

Қосымша ақпараттар

1.

Берілген үзіндіден автордың бейнесін сипаттап жазады. (3-4 сөйлем) Ақынның Отансүйгіштік ана тіліне деген махаббатын жоғары қоюынан патриот ақын екенін аңғаруға болады. Өзіне жоғары талап қоятыны байқалады.

2

Оқушы жауабы ескеріледі.

2.

Берілген өлең жолдарынан автор бейнесін анықтайтын тұстарды табады.

1




3.

Метафораны - Болмысы ол ұлдың өзіңнен туған, Жарық Күн!!!

1




Метонимияны - Ұлы қорғандардың күйреуін көрген жүрегім

1

Кейіптеу - Алып заңдардың кемсеңдеуін көрдім.

1

Литота - Бір тамшы суға байланып

1

4.

Берілген үзіндіге негіздеме жазыңыз. (3-4сөйлем)

2

Оқушы жауабы ескеріледі.

5.

Концептуалдық кестені толтырады

3





Бағалау және салыстыру


Балл

Сипаттамасы

Қосымша ақпарат

5

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Өз ойын еркін жеткізе алған. Келісу/келіспеу себептерін нақты көрсеткен. Жұмыс сауатты жазылған.




3-4

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Келісу/келіспеу себептерін жазған. Өз ойын еркін жеткізгенімен, мазмұн жағынан қайталанатын сөздер мен сөйлемдер кездеседі.




1-2

Жазба жұмысының (эссе) құрылымы дұрыс сақталмаған. Тақырып ашылмаған. Шығармашылық танытуда қателеседі. Стильдік, орфографиялық қателер жіберген.
















Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы


Тапсырма

Қамтылатын мақсаттар

Тапсырмалар түрлері

Тапсырмалар сипаттамасы

Орындау уақыты, мин

Балл

1-3

6.1.1.1. Әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;

6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;

6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;

Толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Тапсырма жеке орындалады, оқушылар оқыған шығармалары негізінде берілген сұрақтарға жауап береді.

5

5

4-6

6.2.1.1. Шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;

6.2.2.1.Эпикалық,поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;

6.2.3.1. Шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;

6.2.4.1. Әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу;

Толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Оқушылар оқыған шығармасынан троптың түрлерін табады, автор бейнесін анықтайды

15

10

7


6.3.3.1 Шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;

Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар

Берілген тақырыпқа қатысты өз көзқарасын жазады. Дәлелдер келтіреді.

20

5

Барлығы 40

20


Тапсырмалар және балл қою кестеcі үлгісі

«Қазақ әдебиеті» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

ІІ нұсқа


1. Р.Гамзатовтың «Менің Дағыстаным» атты үзіндісі бойынша «Екі жақты күнделік» кестесін толтырыңыз.


Үзінді

Менің ойым

Сол кешегі, бүгінгі дегеніңнің ешқайсысын мен білмеймін. Менің білетінім - мыңдаған жылдар жасаған, бір-ақ Дағыстан. Оның кешегісі, қазіргісі, келешегі маған бәрібір. Бір Дағыстанды әр заманға бөлшектеп отыратын жайым жоқ.


Дағыстан - сен маған анасың. Менімен ұрсысуға бел байлаған жұрт мұны есінен шығармасын. Олар мені қалай даттаса, олай даттасын - бәрін де көтеремін. Жалғыз-ақ Дағыстаныма тиіспесін.




[2]

2. «... Егер тілім ертең болса құрымақ, Мен дайынмын өлуге де бүгін-ақ...»- деген жолдардан автордың бейнесін сипаттап жазыңыз (3-4 сөйлем)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[2]

3. Берілген өлең жолдарынан автор бейнесін анықтайтын тұстарды табыңыз.
Алып заңдардың кемсеңдеуін көрдім - Ұлы қорғандардың күйреуін көрген жүрегім -

Империяның көз жасын! Алты-ақ жасында ақырын көрген алыптың!

Алып мұхиттар толқығанын көрдім, ... Тәуелсіздік ше?

Бір тамшы суға байланып, Ол – менің тегім, ұлдарыма оны дарыттым.

Алып тәждердің балқығанын көрдім, Тәуелсіздік – мен, ол –менің асқақ аңызым,

Елтаңбаларға айналып. Болмысы ол ұлдың өзіңнен туған, Жарық Күн!

Алып мүсіндер қирағанын көрдім,

Сұлаған жаудай жебеден,

Алып саналар жиналарын көрдім,

Тұрғызу үшін жаңа әлем!

Құрыштардың да шірігенін көрдім,

Сен боса, болат, тас егіл!

Темір шымылдық түрлерін көрдім,

Сахнаға шықты жас өмір!

Алты жасымда!

Жылаған жоқпын, сұраған жоқпын анамнан,

Сол күні жаңа әнұран айтып оралған,

Сол түні неге ұйықтамай маған бір аңыз айтып шыққанын

Ұл жайлы Күннен жаралған.

Түсінбесем да тыңдаймын,

Онсыз да оны жесірлік салған жасытқан еді мұң - қайғы...

Көзінің жасы сөйлеген түнді ұқпасам да,

Аңыз ұнаған Жаралған Күннен Ұл жайлы!

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[1]

4. Жоғарыда берілген өлең жолдарынан троптың түрлерін анықтаңыз.


Троптың түрлері

Өлеңнен дәлел

Метафора




Метонимия




Кейіптеу




Литота





[4]

5. «...Далада бөрідей ышқына ұлыған боран, іште ызғарлы аяз. Архатты үзік-үзік ойлар жайлаған. Көңілі қамырықты...» берілген үзіндіге негіздеме жазыңыз. (3-4сөйлем)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[2]

6. Асқар Алтайдың «Прописка» әңгімесін негізге ала отырып Концептуалдық кестені толтырыңыз.


Кейіпкерлер

Өмірге қызығушылығы

Адамгершілік қасиеті

Кейіпкерге баға























[3]

7. «Тәуелсіздік- тәтті ұғым таңдайдағы» деген пікірді негізге алып, келісу/келіспеу эссесін жазыңыз (100-110 сөз)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[5]
Балл қою кестесі

Түсіну және жауап беру




Жауап

Балл

Қосымша ақпараттар

1.

Р.Ғамзатовтың «Менің Дағыстаным» үзіндісі бойынша «Екі жақты күнделік» кестесін толтырады.

1-Туған жерге деген махаббат

2-Туған жерді туған анасымен барабар көру.

2




Анализ және интерпретация



Жауап

Балл

Қосымша ақпараттар

1.

Берілген үзіндіден автордың бейнесін сипаттап жазады. (3-4 сөйлем) Ақынның ана тіліне, Отанына деген махаббатын жоғары қоюынан патриот ақын екенін аңғаруға болады. Өзіне жоғары талап қоятыны байқалады.

2

Оқушы жауабы ескеріледі.

2.

Берілген өлең жолдарынан автор бейнесін анықтайтын тұстарды табады.

1




3.

Метафораны - Болмысы ол ұлдың өзіңнен туған, Жарық Күн!!!

1




Метонимияны - Ұлы қорғандардың күйреуін көрген жүрегім

1

Кейіптеу - Алып заңдардың кемсеңдеуін көрдім.

1

Литота - Бір тамшы суға байланып

1

4.

Берілген үзіндіге негіздеме жазыңыз. (3-4сөйлем)

2

Оқушы жауабы ескеріледі.

5.

Концептуалдық кестені толтырады

3





Бағалау және салыстыру


Балл

Сипаттамасы

Қосымша ақпарат

5

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Өз ойын еркін жеткізе алған. Келісу/келіспеу себептерін нақты көрсеткен. Жұмыс сауатты жазылған.




3-4

Жазба жұмысының (эссе) құрылымын сақтаған. Жазба жұмысын орындауда шығармашылық танытады. Көркемдегіш құралдарды орынды қолданған. Келісу/келіспеу себептерін жазған. Өз ойын еркін жеткізгенімен, мазмұн жағынан қайталанатын сөздер мен сөйлемдер кездеседі.




1-2

Жазба жұмысының (эссе) құрылымы дұрыс сақталмаған. Тақырып ашылмаған. Шығармашылық танытуда қателеседі. Стильдік, орфографиялық қателер жіберген.















Қорытынды
6-сыныптың «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша дайындалған «Жиынтық бағалау тапсырмалары» атты әдістемелік құрал білім алушылардың қазақ әдебиетінің мазмұнын, стилін, идеяларын және жанрын бағалай білуге, талдау жасауға, шығармашылық ойлау дағдыларын дамытуға бағытталған.

Жиынтық бағалау тапсырмалары оқу бағдарламасындағы стандарттарға, бағалауға, оқулықтар мен оқыту әдістеріне сүйеніп жасалынған. Өзгерістер жүйесі қолжетімді. Жұмыс мақсаттары мен міндеттері білім алушылардың жалпы үлгерімін арттыруды, талап етілетін дағдыларды дамытуды, тапсырмалар арқылы ұлттық сананы қалыптастырып, іске асыруды көздейді.

Жиынтық бағалау тапсырмалары мектеп бағдарламасындағы 6-сынып «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша өткен материалдарды еске түсіріп, тиімді тәсілдері меңгеруге қажет біліктері мен бейімдерін арттырады. Білім алушылардың қызығушылығы мен таным белсенділігін арттыратын тапсырмалар берілген. Жиынтық бағалау тапсырмалары білім алушылардың тоқсан барысында меңгерген білім, білік дағдыларды анықтауға бағытталған.

Сонымен қатар, оқушылар көркем шығарманы тануда қажетті біліммен қарулана отырып, шығарманы мазмұн мен түр бірлігінде көркемдік тұтастық пен көркемдік бейнені талдау, жинақтай білу, шығарма идеясын, жазушы ұстанымын бағалай білуге дағдыланады, ұлттық мәдениет пен әдеби мұраларды түсінуге, қазіргі заманғы әдебиетті бағалай білуге үйретеді. Көркем шығарманы бүгінгі өмірмен байланыстыра отырып, өз ойларын еркін жаза білуге үйренеді.Дәлелдер келтіру, салыстыру және анализ жасау дағдылары қалыптасады, әдеби талдау, сыни ойлау қабілеттеріне ие болып, шығармашылық ізденіске қадам басады.

Тапсырма түрлері көп таңдауды қажет ететін сұрақтар, қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін сұрақтар арқылы мұғалім білім алушылардың мәтін мазмұнын түсінгенін, сөздік қорын орынды пайдалана алуын, өмірдегі жағдаяттарға өз көзқарасын білдіре алуын бағалай алады.
Жиынтық бағалау тапсырмалары білім алушылардың сауаттылығын, олардың әдеби және эстетикалық талғамдары мен сезімдерін дамыту, ойлау қабілеттері мен танымдық және коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру бағытында құрастырылды.























ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР


  1. «Қазақ әдебиеті» жалпы білім беретін мектептің 6- сыныбына арналған оқулық/ С.Ч.Тұрсынғалиева, Р.Зайкенова – Астана: «Арман-ПВ», 2018.

  2. Қ.Жұмалиев. Әдебиет теориясы.-Орал, 2010

  3. З.Қабдолов Сөз өнері.-Алматы: Санат,2002

  4. Қазақстан. Ұлттық энциклопедиясы.-Алматы: Қазақ энциклопедиясы,2005

  5. Қазақ әдебиетінің тарихы.-Алматы,2006

  6. А.Тоқтарбай. Қазақ әдебиеті. Қазақ әдебиетінің тарихы-Алматы,2003

  7. Н.Келімбетов. «Ежелгі дәуір әдебиеті».-Алматы,2003

  8. www.kk..wikipedia.org/wiki

  9. http://www.ikitap.kz

  10. http://bilimdiler.kz

  11. www.kitaphana.kz

  12. http://www.kazakhadebieti.kz

  13. http://shuak.kz

  14. https://bilimland.kz/kk

  15. https://adebiportal.kz

  16. https://www.balakai.kz

  17. https://kitap.kz