Файл: Факультативті мазмны.docx

аффект,көңіл-күй,уайымдау.

Мақсаты:келесікүйлердіжәнеолардыңқарқындылығынажыратудыүйрену:эмоция,сезім,аффект,көңіл-күй,уайымдау;эмоционалдықкүйдіөздігіненталдаудағдыларынбекіту.

Әдістері:жаттығулар,шағындәріс,жұмысдәптерлеріменжұмысістеу.

Ресурстар:оқушыныңжұмысдәптері,«Сезімдерэстафетасы»жаттығуынаарналғанкарточкалар.

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру сәті. Сабаққа психологиялық тұрғыдан дайындалу (көңіл-күйлері туралы сұрау, позитивпен бөлісу).

Уақыт:5минут

«Сөзсіз сәлемдесу» сергіту сәті

Уақыт: 5 минутПроцесі:
Оқушылар 2-3 минуттың ішінде сыныпта емін-еркін жүріп, барынша көп оқушылармен амандасуы тиіс. Кез келген жолдармен амандасуға болады: басын изеу, қол алысу, құшақтасу және т.б. әдістер арқылы. Бірақ әр қатысушы әр әдісті бір рет қана қолдануы тиіс, келесі адаммен амандасу үшін жаңа сәлемдесу түрін ойлап табу қажет.

Психологиялық мәні. Танысу, ашық болу, қатысушыларды тату қылу.

Талқылау:

Кім неше адаммен амандасып үлгерді?
Жаңа сәлемдесу түрін ойлап табу қиын болды ма, әлде оларды көрсету қиынға соқты ма? Неліктен?
Оқушыларда психологиялық тұрғыдан ыңғайсыздық пайда болған шығар. Солай болса, қай сәттері? Неліктен?

«Менің қызығушылықтарымның матрицасы» жаттығуы

Уақыт: 15 минутМатериалдары: жұмыс дәптеріПроцесі:
Оқушылардан жұмыс дәптерлеріндегі ұқсас кестені толтыруларын сұраңыз. Олар осы әрекеттер барысында қандай сезім мен эмоция сезгендерін еске түсірсін.

Мен нені жақсы істеймін?	Менің қолымнан не келмейді?	Эмоциялар

«Сезімдер эстафетасы» жаттығуы

Уақыт: 10 минутМатериалдары: карточкаларПроцесі:
Тренер белгілеген сезім мен эмоцияны шеңбер бойынша вербалды емес түрде, тек мимика мен ым арқылы беру қажет. Бірінші оқушы тренерден белгілі бір эмоцияның көрінісін алады.

Басқа ойыншылар жасырынған эмоцияны көрмейді, өйткені олар көздерін жұмып отырады! Тапсырманы алғаннан кейін бірінші ойыншы сол сезімді басқа жолмен қалай жеткізуге болатындығын шешеді, көршісін қолымен ұстайды және ол көзін ашқан кезде оған пантомима арқылы сол сезімнің нұсқасын береді.

Осылайша, бастапқы ақпарат шеңбермен әртүрлі экспрессивті құралдар арқылы беріледі. Ойнаған қатысушылар енді көздерін жұмбайды, олар бастапқы сезімнің қалай өзгергенін, түсінбеушіліктің кесірінен «бүлінген телефон» жағдайының қай жерде болғанын байқауға мүмкіндік алады. Айналымнан өтіп, эстафета тренерге қайта келеді. Көбінесе осы уақыт ішінде «махаббат» «жеккөрушілікке», ал «мейірімділік» «немқұрайлылыққа» айналады.

Ақырғы аккордтан кейін тренер соңғы қатысушыдан оның сезім нұсқасын қабылдап, содан кейін бастапқы бейнені өзі көрсетеді, сосын талқылау басталады. Эмоцияларды көрсеткен кезде қиындық болса, топ ойыншылардың қайсысы және қандай себеппен «ақпараттық тұйықталуға» әкеп соқтырғанын табуға тырысады.

Талқылау:

Дене қимылдары немесе мимика жағдайды түсінуге көмектескен немесе кедергі келтірген жағдайларды еске түсіріңдер.

Теориялық блок

Уақыт:5минут
Мамандар «эмоция»ұғымы мен «сезім»,«аффект»,«көңіл-күй»және«уайымдау»ұғымдарын ажыратады.
Сезімдерге қарағанда, эмоциялардың объектілік байланысы болмайды: олар біреуге немесе бір нәрсеге емес, жалпы жағдайға байланысты пайда болады. «Мен қорқамын» – ол эмоция, ал «Мен бұл адамнан қорқамын» – сезім.

Тағы бір ерекшелігі – олардың жалпылау және коммуникацияға деген қабілеті (эмоциялар адамдар немесе жануарлар арасында берілуі мүмкін), сондықтан эмоционалдық тәжірибе жеке адамның басынан өткенін ғана емес, қарым-қатынас, өнер туындыларын тамашалау және т.б. кезінде пайда болатын ортақтасу сезімі.
Аффектілер – ол қысқа мерзімді қарқынды эмоциналдық процестер, олар физиологиялық деңгейдегі өзгерістер кезінде орын алады. Мысалы, шошып кету.

Эмоциялар – едәуір ұзаққа созылады, бірақ аффектілерге қарағанда қарқындылығы төмен және олар адам үшін жағдайдың (бірақ нақты объектілердің емес) субъективті мәнін бейнелейді. Мысалы, мазасыздық сезімі.

Сезімдер – едәуір ұзаққа созылады, бірақ аффектілерге қарағанда қарқындылығы төмен және олар адам үшін нақты объектілердің субъективті мәнін бейнелейді. Мысалы, махаббат.

Көңіл-күй – қарқындылығы төмен, ұзаққа созылатын эмоционалдық процесс болып табылады. Мысалы, зерігу.
Қорытынды:Бізге ешкім өз эмоцияларымызды білдіруді үйретпейді. Балалар туғаннан бастап айғайлау және/немесе мимика арқылы не жақсы, не жаман екенін көрсете алады. Адам өзін, өз күйін бақылап, оны сыртқы әлемге дұрыс жеткізуді үйренуі керек.

Оқу қызметін қорытындылау

Уақыт: 5 минутРефлексия:

Әсерлермен бөлісіңдер:

Бүгінгі сабақта қандай жаңа әрі пайдалы нәрсе үйрендіңдер?
Бүгінгі сабақтың сендер үшін маңызы неде?

Үй тапсырмасы:

Кешке, ұйықтар алдында, бір күн ішінде сезген эмоцияларыңды еске түсіріп жазыңдар.

сабақ

Тақырыбы: Мен және менің эмоцияларым.Ұғым:эмоцияны басқару.

Сабақтың мақсаты: өз эмоционалдық күйіне саналы қарау дағдысын меңгеру; эмоцияларды,олардыңкөрінісінреттеудіүйрену;жанжалдыжағдайдансындарлышығудағдысынмеңгеру.

Әдістері:жаттығулар,дискуссия,шағындәріс,дәптерменжұмысістеу.

Ресурстар:«Лайықтыжауап»жаттығуынаарналғанкарточкалар,жұмысдәптерлері.