Файл: Факультативті мазмны.docx

еріктіге эмоциялар жазылған (ашу, қуаныш, реніш, көңіл және т.б.) поститтер беріледі. Тапсырма: бір минут ішінде өз сөзін тек қимылдар мен мимиканы қолданып көрсету. Оқушылармен қимылдар мен мимикамыз сезімдерімізді басқаларға қаншалықты оңай жеткізетіні туралы сөйлесіңіз. Сондықтан сөз сөйлеу кезінде толқуды, сенімсіздікті немесе қорқынышты емес, көздеген нәрсені «жеткізу» маңызды.

«Сонымен қатар, тренингтерімізден кейін сендер аудитория алдында сөйлеуден қорықпайтын боласыңдар».

Теориялық блок. Визуалдық байланыс

Уақыт:5минут

Тыңдаушыларды тартады.
Сөйлеуші және тыңдаушы арасындағы кедергілерді жояды.
Үлкен аудиторияны секторларға бөлеміз. Әр секторға бірнеше секунд арнаймыз. Бастан сәл жоғары қараймыз.
Шағын аудитория – егер көзге қарауға ұялатын болсақ, екі көз аралығына қараймыз.

Оқу қызметін қорытындылау

Уақыт: 5 минутРефлексия:

Әсерлермен бөлісіңдер:

Бүгінгі сабақта қандай жаңа әрі пайдалы нәрсе үйрендіңдер?
Бүгінгі сабақтың сендер үшін маңызы неде?

Үй тапсырмасы:

Қай саясаткердің қимылдары мен мимикасы естеріңде қалды? Ойланып көріңдер.

сабақ

Тақырыбы:Көпшілікалдындасөйлеудағдылары.

Ұғымдар:сөйлеушініңқұралдары:дауысы,интонациясы,тембріжәнет.б.

Сабақтыңмақсаты:әсерлісөзсөйлеуүшіндауыстың,интонация,тембр,кідірістіңмағынасынанықтау.

Әдістері: шағын дәріс, жаттығулар, әңгімелесу.Ресурстар:теориялықматериал,жаттығулар.

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру сәті. Сабаққа психологиялық тұрғыдан дайындалу (көңіл-күйлері туралы сұрау, позитивпен бөлісу).

Уақыт:5минут
«Сергіту сәттеріне арналған жаттығулар жинағынан» кез келген жаттығуды таңдап, орындау.
Уақыт:5минут

«Көзбен тұрғызу» тапсырмасы

Уақыт: 5 минутПроцесі:
Ерікті(лер) аудитория алдына шығып, жүргізуші болады. Оның міндеті – топпен визуалдық байланыс орнату, қатысушылардың әрқайсысына (кезекпен-кезек, жылдам емес) 5 секунд

ішінде қарау.

№1 нұсқа: жүргізуші сендерге қараған кезде орындарыңнан тұрып, ол қанша қараса, сонша уақыт тұру керек.

№2 нұсқа: жүргізуші сендерге қараған кезде қол шапалақтау керек. Жүргізуші қарауды тоқтатқан кезде шапалақтар да тоқтайды.

Теориялық блок. Дауыс және интонация

Уақыт:5минут

Тіл

Тыңдаушылардың қызығушылығын оятады. Аудитория деңгейіне сәйкес келеді.

Кідірістер

Назарды шоғырландыруға мүмкіндік береді. Бір ойды екіншісінен бөлуге көмектеседі.

Назарды қандай да бір ойға аудартады. Сөйлеушіге ойын жинақтауға мүмкіндік береді. Тыныс алуға мүмкіндік береді.

Паразит сөздерден аулақ болуға көмектеседі.

Интонация

Сөзді айқын қылады.

Сөздерге эмоционалдық бояу береді (мимика сияқты). Айырмашылықтарды ерекшелеп көрсетеді.

Бір ойды екіншісінен бөлуге көмектеседі. Тақырыпқа сәйкес келуі керек.

Бірсарындылықтан аулақ болуға көмектеседі.

Егер бір нәрсені баса айту қажет болса, дауыс қаттылығын өзгертуге болады (дауыс күшін арттырып, не күрт төмендету қажет).

Дауыс пен дауыс ырғағын жақсарту үшін тілді жаттықтыру

Аз қимылдайтын және бос тіл көбінесе сөздер анықтығының жоғалуына әкеп соғады, сөздер анық емес және түсініксіз болады. Тілді түтік тәрізді ораңдар. Тілді ауыздан мүмкіндікше қатты шығарып, оны солға, оңға, төменге және жоғарыға қарай қозғалтыңдар. Ауыздың ішін тілмен жанап, ең алыс бұрыштарға дейін жетуге тырысыңдар. Тілді таңдайға мықтап басып, содан кейін күрт төмендету арқылы таңдайларыңды тартыңдар.

Жаңылтпаштар

Жаңылтпаштар дыбыстар мен сөздерді нақты айтып үйренуге, дұрыс дикцияға қол жеткізуге және сөйлеу ақауларынан арылуға көмектеседі.

Жаңылтпаштардыайтуережелері:

Алдымен сөздерді баяу, буынға бөліп нақты айту керек, айтылу ырғағын қадағалап, содан

кейін жақсарған сайын қарқынын тездету қажет. Жаңылтпаштарды біртіндеп, бір деммен айтуға тырысу қажет. Оларды айна алдында үнсіз, содан кейін сыбырлап айтуға болады, бірақ дыбыстар түсінікті болып, жақсы естілуі керек. Таныс мәтінді әртүрлі дауыспен: балалар, әйелдер, ерлер дауысымен айтып, сөздерді ән қылып айтып көру қажет.
Дауыс – ол тұлғаның бейнесі, адамның ішкі күйінің көрінісі ғана емес, ол – адамның капиталы, кәсіби құралы.

Дауысымыздың қаттылығы неге байланысты?

Ең алдымен тыныс алуға байланысты. Біріншіден, сөйлеу ағынына ештеңе кедергі келтірмесе, тыныс алу еркін болса; екіншіден, дыбыс диафрагмаға «сүйенсе», қатты сөйлей аласыңдар.

Мұнда дыбыстың бағыты да маңызды. Дыбыс доп тәрізді, біз оны тура бағыттасақ, ол төмен қарай ұшады, егер оны нысанаға қарағанда сәл жоғары бағыттасақ, доғамен ұшып, «дөп түседі».

«Грузин хоры» жаттығуы

Уақыт: 5 минутПроцесі:
Бүкіл сынып бір уақытта «а» дыбысын айтады. Мұнда тынысты үнемді пайдалану маңызды. Дыбыс біркелкі, қаттылығы бойынша бірдей, өшпейтін болуы керек. Соңғы кім болып аяқтаса, сол жеңеді.

Теориялық блок. Дауыс және интонация

Уақыт:3минут

Интонация

Дауыстың икемділігі туралы айтатын болсақ, ең алдымен интонацияны, дауыстың өзгеру қабілетін меңзейміз.

Интонация – бұл біздің сөзімізде естілетін эмоциялардың негізгі көрсеткіштері. Егер интонацияны басқару білмесеңдер, сұхбаттас сендердің «әлсіз» екендеріңді сезініп, барлық әрекеттерің зая кетеді. Бірақ бізге көбінесе интонациялық әртүрлілік жетіспейді, бұл сөзімізді мәнерлі, көркем қылып, қабылдау үшін қызықты етеді.

Интонация бойынша жаттығу

Уақыт: 7 минутПроцесі:
Әрбір оқушы «иә» сөзін барынша көп интонациямен айтуы, ал тыңдап отырғандар оларды санауы тиіс. Тренер төменгі шекті белгілейді, ол топтың даму деңгейіне байланысты кемінде 5, 8, 10 түрлі интонация болуы мүмкін.

Сынып екіге бөлініп, «Бері кел» сөйлемін түрлі интонациямен айтуы тиіс (ашу, қуаныш, таңғалу, ойға бату және т.б.)

Теориялық блок. Сөйлеу қарқыны және кідірістер

Уақыт:5минут

Сөйлеу қарқыны.

Уақытқа 100 метр жүгіру керек болғанда біз баяу жүріп, айналадағы пейзажға қызығушылықпен қарамаймыз. Жоқ, біз жүгіреміз. Және керісінше, егер біз ешқайда асықпасақ, өз ырғағымызға сәйкес жүреміз.

Біз көбінесе өзімізге ыңғайлы қарқынмен сөйлейміз. Уайымдаған кезде тезірек сөйлейміз. Күмәнданған кезде баяу сөйлейміз. Сапалы сөз сөйлеу үшін қарқын